Η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, διαπιστώνει «σοβαρές αδυναμίες» στην ένταξη ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας της Κύπρου, σύμφωνα με πρόσφατη Έκθεση που συνέταξε ως Ανεξάρτητος Μηχανισμός για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες. Η έκθεση αποστέλλεται σε αρμόδιους φορείς και κοινοποιήθηκε στην ΚΥΣΟΑ για περαιτέρω ενέργειες.
Σύμφωνα με τα βασικά ευρήματα, παρά την ύπαρξη υποστηρικτικών πολιτικών, η πραγματική και ισότιμη πρόσβαση στην απασχόληση παραμένει περιορισμένη, ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα και τα ποσοστά εργοδότησης είναι χαμηλά. Από το 2021 έως σήμερα μόλις 68 άτομα με αναπηρία έχουν εργαστεί μέσω του Σχεδίου Παροχής Κινήτρων, ενώ η ημερήσια επιδότηση των 52 ευρώ κρίνεται ανεπαρκής και ανελαστική, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη προσόντα ή ανάγκες προσαρμογής του χώρου εργασίας.
Η Έκθεση καταγράφει επίσης κρίσιμα λειτουργικά κενά, όπως η έλλειψη συστηματικών δεδομένων για την πορεία των ατόμων μετά την κατάρτιση και πρόσληψη, ανεπαρκή ενημέρωση των εργοδοτών για διαθέσιμα σχέδια, και την επιβάρυνση των επιχειρήσεων με το κόστος προσβασιμότητας και εύλογων προσαρμογών. Στερεότυπα και προκαταλήψεις αναφέρονται ως συνεχές εμπόδιο στην πρόσληψη, ενώ πολλά άτομα με αναπηρία αγνοούν τις υποστηρικτικές δομές και τις δυνατότητες απασχόλησης που τους παρέχονται.
Ως απάντηση, η Επίτροπος προτείνει σειρά πρακτικών μέτρων, όπως η αναθεώρηση των κινήτρων προς εργοδότες ώστε να καλύπτουν και εύλογες προσαρμογές και να διαφοροποιούνται ανάλογα με τα προσόντα του προσλαμβανόμενου, επέκταση του Σχεδίου Απασχόλησης με Στήριξη σε επαρχίες με χαμηλή κάλυψη· θεσμοθέτηση δομημένης μετάβασης από το σχολείο στην εργασία με παρακολούθηση· ενίσχυση της θέσης και της εκπαίδευσης καθοδηγητών εργασίας· εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης εργοδοτών· και καθιέρωση συστηματικής συλλογής και δημοσιοποίησης στοιχείων απασχόλησης για αξιολόγηση πολιτικών.
Η Επίτροπος καλεί το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων Εργασίας, το Τμήμα Εργασίας, το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και την ΚΥΣΟΑ σε «ουσιαστικό διάλογο» για τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου, αποτελεσματικού και συμπεριληπτικού πλαισίου πολιτικής που θα βελτιώσει τις ευκαιρίες απασχόλησης για άτομα με αναπηρίες σε όλη την Κύπρο.
