Τα εξ αμάξης ακούει από την Ελεγκτική Υπηρεσία ο Δήμος Λευκωσίας σχετικά με την απόφαση της πλειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου για άνοιγμα της λεωφόρου Μακαρίου για όλα τα οχήματα.
Σε επιστολή της προς τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο, η Ελεγκτική Υπηρεσία προειδοποιεί για πιθανές επιπτώσεις για τον ίδιο τον Δήμο, το δημόσιο συμφέρον και βεβαίως για τους πολίτες οι οποίοι θα πληρώσουν τη νύφη σε περίπτωση κατά την οποία εγερθούν οικονομικές απαιτήσεις από τρίτους ή και επιστροφής της συγχρηματοδότησης από πλευράς της ΕΕ.
Στην επιστολή, ημερομηνίας 10 Ιουνίου, την οποία υπογράφει η διευθύντρια Ελέγχου κ. Μαρκέλλα Κακουλλή εκ μέρους του Γενικού Ελεγκτή, αφού εκφράζεται «προβληματισμός σε σχέση με τις πιθανές, πολύπλευρες επιπτώσεις που μια τέτοια ρύθμιση ενδέχεται να έχει», καταγράφονται διάφοροι προβληματισμοί στους οποίους περιλαμβάνονται:
Η αλλαγή σχεδιασμού σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα από την υλοποίηση του έργου, τυχόν αδυναμίες στους αρχικούς σχεδιασμούς, η δημιουργία προηγούμενου (και για άλλα έργα), η τυχόν ανατροπή πολιτικών που αφορούν και το Κλίμα, το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, το Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας κοκ.
Εγείρεται επίσης θέμα ως προς την ανάγκη εξασφάλισης σύμφωνης γνώμης από τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης ή/και τον Ενδιάμεσο Φορέα (Διεύθυνση Ελέγχου του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων) καθώς και την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ) η οποία συγχρηματοδότησε το έργο.
Απευθύνεται επίσης προειδοποίηση για ενδεχόμενες χρηματοοικονομικές επιπτώσεις στον Δήμο, στο Δημόσιο, και κατ’ επέκταση στους δημότες ή πολίτες, από πιθανή απόσυρση ή ανάκτηση της χρηματοδότησης οπτό το Ταμείο Συνοχής λόγω μεταβολής του χαρακτήρα του έργου κοκ.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία βάζει δύσκολα στο Δήμο ζητώντας αντίγραφα των πρακτικών των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου κατά τις οποίες συζητήθηκε και οριστικοποιήθηκε η εν λόγω απόφαση αλλά και τις μελέτες αντικτύπου στα οποία βασίστηκε η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ειδικά για το τελευταίο, ο Δήμος κατηγορήθηκε ότι δεν στηρίχθηκε σε οποιαδήποτε μελέτη αλλά έλαβε πολιτική απόφαση για σκοπούς που γνωρίζει η πλειοψηφία των Συμβούλων που έλαβαν τη σχετική απόφαση.
Αυτούσια η επιστολή Ελεγκτικής Υπηρεσίας
«Η Υπηρεσία μας παρακολουθεί το τελευταίο διάστημα με αυξημένο ενδιαφέρον τον δημόσιο διάλογο που εκτυλίσσεται αναφορικά με τη πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για το άνοιγμα του βόρειου τμήματος της Λεωφόρου Μακαρίου – το οποίο παραμένει κλειστό στη γενική τροχαία κυκλοφορία από το 2022 – για χρήση από ιδιωτικά οχήματα χωρίς περιορισμούς, σε συγκεκριμένο ωράριο.
Η απόφαση για το άνοιγμα της λεωφόρου αποτελεί θέμα πολιτικής της διοίκησης του Δήμου, συνεπώς, η υλοποίηση της εναπόκειται στο Δημοτικό Συμβούλιο. Αντιλαμβανόμαστε ότι η υλοποίηση της απόφασης, στο παρόν στάδιο, δεν θεωρείται δεδομένη και εξαρτάται από την εξασφάλιση, εκ μέρους του Δήμου, της συναίνεσης του Αρχηγού Αστυνομίας καθώς και της άποψης της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης ή και άλλων εμπλεκόμενων φορέων.
Παρά ταύτα, η Υπηρεσία μας εκφράζει τον κατ’ αρχήν προβληματισμό της σε σχέση με τις πιθανές, πολύπλευρες επιπτώσεις που μια τέτοια ρύθμιση ενδέχεται να έχει. Οι αρχικοί μιας προβληματισμοί συνοψίζονται ως ακολούθως, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο να αναδυθούν πρόσθετα ζητήματα κατά την εξέλιξη του θέματος, τα οποία δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν στο παρόν στάδιο, βάσει των διαθέσιμων δεδομένων.
1. Γενικοί προβληματισμοί
Η Υπηρεσία μας προβληματίζεται από το γεγονός ότι, για έργα που υλοποιούνται με δημόσια δαπάνη, λαμβάνονται αποφάσεις που τροποποιούν τους αρχικούς σχεδιασμούς σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα από την υλοποίησή τους. Αν και τέτοιες αλλαγές δεν αποκλείεται να είναι αιτιολογημένες, δεδομένων των μεταβαλλόμενων συνθηκών, εντούτοις εγείρονται ερωτήματα ως προς τυχόν αδυναμίες στους αρχικούς σχεδιασμούς, καθώς και ανησυχίες για τη δημιουργία αρνητικού προηγούμενου για μελλοντικά έργα.
Πέραν αυτών, άποψη της Υπηρεσίας μας είναι ότι οποιαδήποτε απόφαση δεν θα πρέπει να επηρεάσει την ιδιαίτερη σημασία του συγκεκριμένου έργου, το οποίο χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς για την ανάπτυξη πολιτικών σε συναφείς τομείς, όπως το Εθνικό Σχέδιο της Κύπρου για την Ενέργεια και το Κλίμα, το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, το Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας, μεταξύ άλλων.
2. Ζητήματα κανονικότητας της απόφασης, όπως, για παράδειγμα:
• Η ανάγκη εξασφάλισης σύμφωνης γνώμης από τη Γενική Διεύθυνση
Ανάπτυξης ή/και τον Ενδιάμεσο Φορέα (Διεύθυνση Ελέγχου του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων).
Δεδομένων των όρων που τέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη συγχρηματοδότηση του έργου, η πιθανή ανάγκη εξασφάλισης εκ των προτέρων έγκρισής της και η ανάληψη των ενδεδειγμένων ενεργειών στον κατάλληλο χρόνο
Εάν η εν λόγω απόφαση επηρεάζει ουσιωδώς τους δείκτες εκροών του έργου, όπως για παράδειγμα τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, το μήκος των λεωφορειολωρίδων κλπ.
Γενικότερα, τίθεται το ερώτημα κατά πόσο επηρεάζεται η επίτευξη των αρχικών στόχων του έργου και η εφαρμογή του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας,
Ενδεχόμενες χρηματοοικονομικές επιπτώσεις στον Δήμο, στο Δημόσιο, και κατ’ επέκταση στους δημότες ή πολίτες, για παράδειγμα
Πιθανή απόσυρση ή ανάκτηση της χρηματοδότησης οπτό το Ταμείο Συνοχής λόγω μεταβολής του χαρακτήρα του έργου ή τροποποίησης των υποδομών πριν από τη λήξη του προβλεπόμενου διαστήματος, ή λόγω μη επίτευξης των συμφωνημένων δεικτών,
• Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις τρίτων από το κράτος, όπως για παράδειγμα η εταιρεία αστικών συγκοινωνιών Λευκωσίας ή άλλα ενδιαφερόμενο μέρη.
• Ανάγκη για επιπρόσθετες δαπάνες με σκοπό την εφαρμογή των νέων κυκλοφορικών ρυθμίσεων, όπως μέτρα για την ασφάλεια των πεζών, συστήματα φωτοεπισήμανσης, ενίσχυση αστυνόμευσης κ.ά.
4. Η Υπηρεσία μας εκφράζει τις πιο πάνω απόψεις και προβληματισμούς χωρίς πρόθεση παρέμβασης στη διαδικασία λήψης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά στο πλαίσιο του θεσμικού της ρόλου για διασφάλιση της χρηστής διοίκησης και της ορθής διαχείρισης δημόσιων πόρων.
5, Δεδομένων των πιο πάνω, και για σκοπούς πληρέστερης ενημέρωσης της Υπηρεσίας μιας επί του θέματος, παρακαλούμε όπως μας υποβληθούν:
α. Αντίγραφα των πρακτικών των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου κατά τις οποίες συζητήθηκε και οριστικοποιήθηκε η εν λόγω απόφαση, και
β. Οι μελέτες αντίκτυπου ή άλλα τεκμηριωτικά έγγραφα που αποτέλεσαν τη βάση της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, στα οποία να καταγράφονται και να ποσοτικοποιούνται οι σχεπκές μετρήσεις και δεδομένα.
γ. Τις σχετικές Αποφάσεις Ένταξης Έργου.
