Τον δρόμο για μια νέα σελίδα στην ιστορία της “Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων 2020” (ΕΛΒΟ) ανοίγει, μετά από χρόνια στασιμότητας, η συμφωνία για την πλήρη εξαγορά της εταιρείας από τον Όμιλο SK, η οποία φαίνεται να προχωρά χωρίς εμπόδια.
Υπενθυμίζεται ότι το 2014, η ΕΛΒΟ τέθηκε σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης. Στο διάστημα που ακολούθησε, διενεργήθηκαν, χωρίς αποτέλεσμα, δύο δημόσιοι πλειοδοτικοί διαγωνισμοί, ένας τον Απρίλιο του 2017 που ακυρώθηκε και ένας επαναληπτικός τον Αύγουστο του 2017, στον οποίο, ουδεμία προσφορά υπεβλήθη, ενώ, τον Φεβρουάριο του 2019, διενεργήθηκε ακόμα ένας διαγωνισμός, με ελεύθερη διαπραγμάτευση, που ματαιώθηκε.
Τον Μάρτιο του 2020, ο Εκκαθαριστής προχώρησε εκ νέου σε δημόσια πρόσκληση διεξαγωγής του διαγωνισμού, με ελεύθερη διαπραγμάτευση. Μέσω της διαδικασίας αυτής προέκυψε η συμφωνία πώλησης της ΕΛΒΟ στην κοινοπραξία “NaskaIndustries–SK GroupLtd, PlasanSasaLtd και Αριστείδη – Ανάργυρου Γλύνη”, έναντι 3 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως η Plasan και η NaskaIndustries – SK Group κατείχαν η καθεμία το 47,6% του μετοχικού κεφαλαίου, ενώ ο κ. Γλύνης το 4,8%.
Στις 19 Αυγούστου 2025, ο Όμιλος SK ανακοίνωσε ότι απέκτησε το σύνολο των μετοχών της ΕΛΒΟ, καθιστάμενος ο μοναδικός ιδιοκτήτης της εταιρείας.
Τι προέβλεπε η συμφωνία του 2020
Το Ελληνικό Δημόσιο δεν εισήλθε στη μετοχική σύνθεση της νέας ΕΛΒΟ το 2020, αλλά διατήρησε δικαίωμα προτίμησης για την απόκτηση μετοχών στη νέα εταιρεία σε περίπτωση μεταβίβασης μετοχών από υφιστάμενους μετόχους.
Πηγές του Υπουργείου Οικονομικών εξηγούν στο Capital.gr ότι στον επαναληπτικό διαγωνισμό του 2019, καθώς και στη Σύμβαση του 2020, υπήρχε πρόβλεψη για δικαίωμα συμμετοχής του Δημοσίου με ποσοστό έως 21% μέχρι και τα τέλη του 2025. Η επαναπόκτηση μπορούσε να γίνει μόνο μέσω του δικαιώματος προτίμησης σε περίπτωση πώλησης μετοχικού πακέτου από τους υφιστάμενους μετόχους. Πέρα από το δικαίωμα προτίμησης, δεν προβλεπόταν δικαίωμα συμμετοχής του Δημοσίου στη λήψη αποφάσεων της εταιρείας.
Σύμφωνα με τη διαδικασία, εάν ένας μέτοχος επιθυμούσε να πουλήσει μετοχές, θα όφειλε να αποστείλει Γνωστοποίηση Προτεινόμενης Διάθεσης στο Δημόσιο, με προθεσμία 35 ημερών για την απάντηση.
Οι πηγές αναφέρουν ότι στην από 22.12.2020 συμφωνία μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των Μετόχων δεν γίνεται ρητή αναφορά στην περίπτωση που το Ελληνικό Δημόσιο δεν απαντήσει στη Γνωστοποίηση Προτεινόμενης Διάθεσης μετοχών.
Ωστόσο, κατά τις ίδιες πηγές, από το κείμενο της ως άνω συμφωνίας (ιδίως το άρθρο 5), το καταστατικό της εταιρείας (ιδίως το άρθρο 6 παρ. 5), το οποίο ελήφθη μάλιστα υπόψη κατά τη σύναψη της ως άνω Συμφωνίας, και το άρθρο 43 παρ. 2 του ν. 4548/2018, στο οποίο γίνεται ρητή παραπομπή στην ως άνω συμφωνία σχετικά με το δικαίωμα πρώτης άρνησης του Ελληνικού Δημοσίου, προκύπτει ότι οι μέτοχοι “δικαιούνται να πωλήσουν τις μετοχές τους” μεταξύ τους ή σε τρίτο, εφόσον δεν απαντήσει το Ελληνικό Δημόσιο εντός της τεθείσας προθεσμίας.
Από εδώ και πέρα, το Υπουργείο θα παρακολουθήσει στενά την εφαρμογή της Σύμβασης, και ειδικότερα την υλοποίηση του υποβληθέντος επιχειρηματικού σχεδίου, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο μέτοχος θα τηρήσει τους προβλεπόμενους συμβατικούς όρους σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Ελπίδες αναγέννησης
Η νέα αυτή εξέλιξη δημιουργεί ελπίδες για την αναζωογόνηση της απαξιωμένης ΕΛΒΟ, που βρισκόταν σε “λήθαργο” τα τελευταία χρόνια, εν μέσω μάλιστα του φιλόδοξου ευρωπαϊκού προγράμματος επανεξοπλισμού ReArm Europe.
Υπενθυμίζεται ότι από το 2020 έως σήμερα, η βιομηχανική παραγωγή της ΕΛΒΟ παρέμενε μηδενική, με τα μόνα έσοδα να προέρχονται από πωλήσεις scrap. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις του 2023 – οι τελευταίες διαθέσιμες στο ΓΕΜΗ – οι πωλήσεις ανήλθαν σε περίπου 181 χιλ. ευρώ (από 511 χιλ. ευρώ το 2022), και αφορούσαν στο σύνολο τους άχρηστο υλικό (scrap), ενώ το καθαρό αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο, διαμορφωμένο σε -1,56 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 1,9 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρήση. Στον ισολογισμό εμφανίζονται 12 εργαζόμενοι.
Η SK Group, στη σχετική ανακοίνωσή της, τονίζει ότι η εξαγορά “υπογραμμίζει τη μακροπρόθεσμη δέσμευση του Ομίλου στην Ελλάδα – ενισχύοντας την εγχώρια βιομηχανία, προωθώντας την καινοτομία και τροφοδοτώντας την οικονομική ανάπτυξη. Με τη μοναδική υποδομή της ΕΛΒΟ στην κατασκευή οχημάτων ειδικού σκοπού, ο Όμιλος SK θα συνεχίσει όχι μόνο να καλύπτει τις εγχώριες ανάγκες, αλλά και να ενισχύει τις εξαγωγές προς διεθνείς αγορές”.
Στην ίδια ανακοίνωση επισημαίνεται ότι “με την απόκτηση της πλήρους ιδιοκτησίας της ΕΛΒΟ, ο Όμιλος SK θα αξιοποιήσει την τεχνογνωσία του στον αμυντικό τομέα, την αποδεδειγμένη ικανότητά του στην αναδιοργάνωση ιδιωτικοποιημένων εργοστασίων και την αναζωογόνηση στρατηγικών βιομηχανικών δραστηριοτήτων, καθώς και τη δέσμευσή του για μεταφορά τεχνολογίας, με στόχο να αναδείξει την ΕΛΒΟ σε κορυφαίο κέντρο παραγωγής και εξαγωγών. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί την πρώτη επιχειρησιακή βάση του Ομίλου SK στην Ευρώπη και εδραιώνει τη θέση του ως κορυφαίας δύναμης στον παγκόσμιο τομέα στρατιωτικών και εμπορικών οχημάτων. Παράλληλα, ενισχύει τη δέσμευσή του για επενδύσεις σε προηγμένες χερσαίες αμυντικές δυνατότητες, τοπική παραγωγή και στρατηγική συνεργασία με την Ελλάδα”.
Με την ολοκλήρωση της εξαγοράς και με βάση τα παραπάνω μένει να φανεί σε ποιο κομμάτι της αμυντικής βιομηχανίας θα δραστηριοποιηθεί παραγωγικά η ιστορική ελληνική βιομηχανία.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η ΕΛΒΟ διαθέτει μακρά παράδοση στον ελληνικό αμυντικό τομέα, γνωστή για την παραγωγή εμβληματικών οχημάτων όπως τα τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού Leonidas και τα τζιπ Mercedes-Benz G-Class, τα οποία παραμένουν σε χρήση από τον Ελληνικό Στρατό. Η εταιρεία συνδέθηκε επίσης με την παραγωγή φορτηγών Steyr, καθώς και εξειδικευμένων οχημάτων και λεωφορείων για την πολιτική προστασία και τις δημόσιες υπηρεσίες. Επιπλέον, η πιστοποιημένη γραμμή παραγωγής και συναρμολόγησης αρμάτων Leopard 2 HEL είναι στρατηγικής σημασίας, δεδομένου του εκτεταμένου στόλου της Ελλάδας.
“Η απόκτηση της πλήρους ιδιοκτησίας της ΕΛΒΟ αποτελεί σημαντικό ορόσημο στα στρατηγικά μας σχέδια ανάπτυξης και εμβαθύνει τους δεσμούς μας με την Ελλάδα”, δήλωσε ο Αντιπρόεδρος του Ομίλου SK, Ronen Hamudot. “Βλέπουμε τεράστιες δυνατότητες στις υποδομές και την κληρονομιά της ΕΛΒΟ και δεσμευόμαστε να τη μετατρέψουμε σε κορυφαίο διεθνές κέντρο παραγωγής και εξαγωγών. Αυτή η επένδυση αντανακλά το μακροπρόθεσμο όραμά μας να ενισχύσουμε την ελληνική αμυντική βιομηχανία και να επεκτείνουμε το επιχειρησιακό αποτύπωμα του Ομίλου SK στην Ευρώπη ως παγκόσμιου ηγέτη στον τομέα της χερσαίας άμυνας”.
Ποιος είναι ο Όμιλος SK
Ο ισραηλινός Όμιλος SK ιδρύθηκε από τον Samy Katsav και είναι μια ιδιωτική εταιρεία συμμετοχών με εστίαση στην τεχνολογία και την καινοτομία, που εξειδικεύεται σε παγκόσμιες λύσεις για την άμυνα πρώτης γραμμής, παραστρατιωτικές εφαρμογές, ναυτικές υποδομές και ανάπτυξη ακινήτων. Το χαρτοφυλάκιό του περιλαμβάνει διεθνώς αναγνωρισμένες εταιρείες που απασχολούν συνολικά πάνω από 2.000 εργαζόμενους.
Οι εταιρείες του Ομίλου SK, με πάνω από 90 χρόνια εμπειρίας στην έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή, εξυπηρετούν αγορές σε σχεδόν 60 χώρες. Η Israel Weapon Industries (IWI) δραστηριοποιείται για περισσότερα από 90 χρόνια στην παραγωγή, σχεδίαση και ανάπτυξη όπλων υψηλής τεχνολογίας, τα οποία χρησιμοποιούνται από τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) και διεθνώς, έχοντας δοκιμαστεί σε ακραίες συνθήκες μάχης.
Η Meprolight κατασκευάζει και προμηθεύει οπτικά και σκοπευτικά συστήματα, ενώ η Israel Shipyards Ltd. (ISL), που ιδρύθηκε το 1959, αποτελεί μια πλήρη ναυπηγική εγκατάσταση, εξυπηρετώντας τόσο το πολεμικό όσο και το εμπορικό ναυτικό, σε μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές ναυπηγικές μονάδες στην Ανατολική Μεσόγειο. Βρίσκεται στον κόλπο της Χάιφας και είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης και χειριστής του πρώτου ιδιωτικού λιμανιού στο Ισραήλ, καλύπτοντας με συνολική έκταση 330.000 τ.μ. ολόκληρο τον κύκλο ζωής κάθε πλοίου. Η Israel Shipyards Port (ISP) αποτελεί ανεξάρτητη θυγατρική της ISL από το 2008. Η Camero-Tech, που ιδρύθηκε το 2004, αναπτύσσει τεχνολογίες Sense-Through-The-Wall (STTW) για την αναγνώριση σταθερών και κινούμενων αντικειμένων πίσω από τοίχους και εμπόδια, ενώ η Uni-Scope Optical Systems, Ltd. (U.O.S), από το 1991, αναπτύσσει πρίσματα γυαλιού και ακρυλικών για στρατιωτικές και αστυνομικές υπηρεσίες, προσφέροντας οικονομικές λύσεις οπτικής παρακολούθησης για τανκς και οχήματα APC και AFV. Τέλος, η Oshira δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη ακινήτων.
Οι περισσότερες θυγατρικές της SK Group είναι ιδιωτικές εταιρείες και δεν δημοσιεύουν οικονομικά στοιχεία. Ωστόσο, σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, η Israel Weapons Industries (IWI) καταγράφει έσοδα της τάξης των 650 εκατ. σέκελ (περίπου 190 εκατ. δολάρια) και καθαρά κέρδη 56 εκατ. σέκελ (περίπου 16,5 εκατ. δολάρια).
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι δραστηριότητες της Israel Shipyards υποστηρίζονται από την εισηγμένη εταιρεία συμμετοχών Israel Shipyards Industries Ltd., η οποία για το 2024 ανακοίνωσε έσοδα 1.308 εκατ. σέκελ και καθαρό κέρδος 66 εκατ. σέκελ.
Σύμφωνα με παλαιότερα δημοσιεύματα, ο Samy Katsav προσπάθησε το 2017 να εισάγει την SK Group στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ σε αποτίμηση περίπου 2 δισ. σέκελ -σχέδιο το οποίο τελικά εγκατέλειψε, ενώ τον Φεβρουάριο του 2022 επανεξέτασε την προοπτική εισαγωγής με αποτίμηση περίπου 1,5 δισ. σέκελ.
Όπως αναφέρουν ξένα μέσα ενημέρωσης, ο Samy Katsav κατάγεται από ιρακινή οικογένεια. Γεννήθηκε το 1946 στην Αμπαντάν του Ιράν, ενώ το 1962 μετανάστευσε στο Ισραήλ. Υπηρέτησε στις Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) και στη συνέχεια εργάστηκε για την εταιρεία Soltam. Έκτοτε ανέπτυξε μια επιτυχημένη καριέρα στον ιδιωτικό τομέα, ιδρύοντας και εξαγοράζοντας εταιρείες στον χώρο της άμυνας και της τεχνολογίας, και το 2004 ίδρυσε το SK Group, το οποίο εξελίχθηκε στον υπερκείμενο όμιλο που συγκεντρώνει όλες τις αμυντικές του επιχειρήσεις, καθιστώντας τον έναν από τους σημαντικότερους παίκτες στον ισραηλινό αμυντικό κλάδο.
Capital.gr/Forbes.gr
