Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια στην σημερινή της συνεδρίαση για πρώτη φορά εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, καθώς αναμένει να ξεκαθαρίσει η εικόνα σχετικά με τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ στον πληθωρισμό.
Σύμφωνα με σχεδόν όλους τους οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg, το βασικό επιτόκιο καταθέσεων θα παραμείνει στο 2%, με τις περισσότερες προβλέψεις να συγκλίνουν σε νέα μείωση κατά 25 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο — όταν αναμένεται συμφωνία ΕΕ–ΗΠΑ και νέες οικονομικές προβλέψεις για την ευρωζώνη.
Υπάρχει ευρεία συμφωνία στους κόλπους της ΕΚΤ να μπει προσωρινά τέλος στον κύκλο νομισματικής χαλάρωσης που διαρκεί εδώ και έναν χρόνο, όμως οι γνώμες διίστανται ως προς τα επόμενα βήματα. Κάποιοι αξιωματούχοι αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο περαιτέρω μειώσεων, ανησυχώντας ότι ο πληθωρισμός ενδέχεται να παγιωθεί κάτω από τον στόχο του 2%, ενώ άλλοι προειδοποιούν ότι η αύξηση των δημοσίων δαπανών μπορεί να οδηγήσει σε νέο κύμα πληθωριστικών πιέσεων.
Όπως σχολίασε ο Ρούμπεν Σεγκούρα-Καϊουέλα της Bank of America, «μπορεί να υπάρχουν λόγοι για νέα μείωση ήδη από τον Ιούλιο, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει διάθεση για αναταράξεις αυτή τη στιγμή». Καθοριστικός θεωρείται ο νέος γύρος προβλέψεων του Σεπτεμβρίου.
Η Πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ αναμένεται να κρατήσει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά στη συνέντευξη Τύπου που θα παραχωρήσει στις 15:45 ώρα Ελλάδος — μισή ώρα μετά την ανακοίνωση των επιτοκίων.
Αξιολόγηση των κινδύνων και επόμενες κινήσεις
Από τον Ιούνιο του 2024 έως και τον Ιούνιο του 2025, η ΕΚΤ έχει μειώσει το βασικό της επιτόκιο κατά 200 μονάδες βάσης, φθάνοντας σε ένα επίπεδο που θεωρείται ουδέτερο — δηλαδή ούτε περιοριστικό ούτε επεκτατικό. Μετά την τελευταία μείωση, η Λαγκάρντ είχε δηλώσει ότι η ΕΚΤ βρίσκεται «σε καλή θέση» για να διαχειριστεί τις προκλήσεις — από τους εμπορικούς πολέμους έως τις γεωπολιτικές συγκρούσεις.
Ωστόσο, στελέχη όπως οι Βιλρουά ντε Γκαλό (Γαλλία) και Φάμπιο Πανέτα (Ιταλία) εκτιμούν ότι μπορεί να χρειαστεί νέα χαλάρωση. Ήδη οι προβλέψεις του Ιουνίου προεξοφλούν άλλη μια μείωση. Από την άλλη πλευρά, η Ιζαμπέλ Σνάμπελ του Εκτελεστικού Συμβουλίου θεωρεί πως ο πήχης για περαιτέρω μείωση είναι «πολύ ψηλά».
Ο Πολ Χόλινγκσγουορθ της BNP Paribas υποστηρίζει ότι το εσωτερικό της ΕΚΤ χωρίζεται πλέον σε δύο τάσεις: μια πιο επιφυλακτική και μια πιο ευέλικτη που αντιδρά γρηγορότερα στις εξελίξεις.
Οι δασμοί Τραμπ και το ρίσκο στον ορίζοντα
Η αβεβαιότητα επιτείνεται από την απειλή του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 30% στις ευρωπαϊκές εισαγωγές από 1η Αυγούστου. Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, αλλά η πιθανότητα αρνητικής εξέλιξης έχει αυξηθεί. Ακόμη και το απαισιόδοξο σενάριο της ΕΚΤ για το εμπόριο προέβλεπε δασμούς μόλις 20%.
Όσο χειρότερη η τελική συμφωνία, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το πλήγμα στην ευρωπαϊκή οικονομία και ο αποπληθωριστικός αντίκτυπος. Ο Αντιπρόεδρος Λουίς ντε Γκίντος έχει προειδοποιήσει ότι η ανάπτυξη μπορεί να σταματήσει το β΄ και γ΄ τρίμηνο.
Σύμφωνα με την ομάδα του Bloomberg Economics, ο βασικός τους οδικός χάρτης προβλέπει νέα μείωση 25 μονάδων τον Σεπτέμβριο και πιθανή δεύτερη μείωση τον Δεκέμβριο — στο 1,5%, αν οι δασμοί επεκταθούν σε ευαίσθητους τομείς όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Το πιο αισιόδοξο στοιχείο είναι η εκτίναξη των δαπανών για στρατιωτικές και επενδύσεις υποδομών τα επόμενα χρόνια. Η πρόωρη απορρόφηση των επιπτώσεων από τους δασμούς των ΗΠΑ ενίσχυσε την απόδοση της ευρωπαϊκής οικονομίας το α’ εξάμηνο του 2025. Επιπλέον, πάνω από 60 μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις ανακοίνωσαν αυτή την εβδομάδα νέα επενδυτικά σχέδια άνω των 100 δισ. ευρώ.
Η ισοτιμία του ευρώ στο μικροσκόπιο
Η ενίσχυση του ευρώ έναντι του δολαρίου — που έχει φθάσει το 13% από την αρχή του έτους — προκαλεί ανησυχία σε κάποιους αξιωματούχους, καθώς καθιστά τα ευρωπαϊκά προϊόντα λιγότερο ανταγωνιστικά και ρίχνει το κόστος των εισαγωγών.
Ο Ντε Γκίντος δήλωσε στο Bloomberg TV ότι εάν η ισοτιμία ξεπεράσει το 1,20 δολάριο, η κατάσταση θα γίνει «πολύ πιο περίπλοκη». Ο Μάρτινς Καζάκς της Λετονίας προειδοποίησε ότι αν το ευρώ ενισχυθεί σημαντικά ακόμα, αυτό θα μπορούσε να κλίνει τη ζυγαριά υπέρ νέας μείωσης.
Ωστόσο, η Σνάμπελ θεωρεί τις ανησυχίες υπερβολικές και υποστηρίζει πως δεν μπορεί κάποιος να ζητά διεθνή αναβάθμιση του ρόλου του ευρώ και ταυτόχρονα να διαμαρτύρεται για την ισχύ του. Αν και σημαντικές αλλαγές στη διατύπωση της απόφασης ή στον τόνο της Λαγκάρντ δεν αναμένονται, οι επενδυτές θα παρακολουθούν στενά τη διατύπωση για την απόφαση διατήρησης των επιτοκίων. Η χρήση της λέξης «παύση» ενδέχεται να θεωρηθεί σήμα ότι οι μειώσεις δεν έχουν τελειώσει.
Σύμφωνα με τον Γενς Άιζενσμιτ της Morgan Stanley, η αξιολόγηση των κινδύνων για την οικονομία θα αποτελέσει βασικό εργαλείο επικοινωνίας. Αν παραμείνουν «στον καθοδικό άξονα», αυτό θα ενισχύσει το σενάριο νέας μείωσης τον Σεπτέμβριο. Η Σνάμπελ από την πλευρά της υποστηρίζει πως οι κίνδυνοι έχουν πλέον «ισορροπήσει».
Η συνεδρίαση του Ιουλίου είναι η πρώτη για τον Όλαφ Σλέιπεν ως νέο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ολλανδίας. Όπως και ο προκάτοχός του Κλάας Κνοτ, θεωρείται μετριοπαθής “γεράκι”.
Ο σκληροπυρηνικός Ρόμπερτ Χόλτσμαν της Αυστρίας συμμετέχει για τελευταία φορά, καθώς αποχωρεί τον Αύγουστο. Τη θέση του αναλαμβάνει ο πρώην Υπουργός Εργασίας και Οικονομίας Μάρτιν Κόχερ, ο οποίος πρόσφατα τοποθετήθηκε δημόσια για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.
Αμφίβολο παραμένει το μέλλον του Μάριο Σεντένο από την Πορτογαλία, του οποίου η θητεία έχει λήξει — η κυβέρνησή του αναμένεται να λάβει απόφαση εντός της εβδομάδας.
newmoney.gr