Στην ενίσχυση ενοικιαστών και ιδιοκτητών ακινήτων για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, προχωρά η ελληνική κυβέρνηση με την επιστροφή ενός ενοικίου έως και 800 ευρώ τον χρόνο σε φυσικά πρόσωπα που μισθώνουν κύρια ή φοιτητική κατοικία, αλλά και την επέκταση έως και το 2026 της φορολογικής ελάφρυνσης για όσους ανακαινίζουν τα ακίνητά τους. Οι δύο ρυθμίσεις περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τη μεταρρύθμιση του πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Όπως προβλέπεται, το κράτος θα πιστώνει αυτόματα κάθε Νοέμβριο, αρχής γενομένης από το 2025, στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων ετήσια οικονομική ενίσχυση μέχρι και 800 ευρώ, η οποία θα αντιστοιχεί στο ποσό του ενός δωδέκατου του ετήσιου ενοικίου του προηγούμενου έτους για κύρια ή φοιτητική κατοικία. Η διαδικασία θα είναι αυτοματοποιημένη, χωρίς να απαιτείται η υποβολή αίτησης, με βάση τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στη φορολογική δήλωση. Ο υπολογισμός γίνεται από την ΑΑΔΕ με βάση τις δηλώσεις εισοδήματος και ενοικίασης, όπως αυτές διαμορφώνονται έως τα τέλη Σεπτεμβρίου κάθε έτους. Δεν επιτρέπεται καμία μεταγενέστερη διόρθωση και δεν προβλέπεται αίτηση ή ένσταση.
Προϋποθέσεις για τη χορήγηση της ενίσχυσης
Προϋποθέσεις για τη χορήγηση της ενίσχυσης είναι η δήλωση μίσθωσης να έχει υποβληθεί στην Α.Α.Δ.Ε., εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα, έως τις 15 Ιουλίου και να έχει δηλωθεί σωστά στη φορολογική δήλωση. Ειδικά για την πρώτη εφαρμογή του μέτρου, οι δηλώσεις που αφορούν ενεργές μισθώσεις κατά το έτος 2024, υποβάλλονται χωρίς κυρώσεις έως τις 15 Ιουλίου 2025. Από το 2026 δεν θα υπάρχει δυνατότητα εκπρόθεσμης υπαγωγής.
Τα ποσά
Για την κύρια κατοικία, η ενίσχυση ανέρχεται έως τα 800 ευρώ ετησίως, προσαυξανόμενη κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο του υπόχρεου και της συζύγου. Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, η προσαύξηση εφαρμόζεται για κάθε έναν από τους γονείς. Για τη φοιτητική κατοικία, η ενίσχυση ανέρχεται έως τα 800 ευρώ ετησίως για κάθε φοιτητή. Εάν ο φοιτητής είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και η κατοικία έχει μισθωθεί από αυτόν, αρκεί μόνο να τηρεί τα προβλεπόμενα εισοδηματικά κριτήρια.
Δικαιούχοι
Δικαιούχοι της ενίσχυσης που χορηγείται για μίσθωση κύριας κατοικίας είναι όσοι σωρευτικά έχουν:
α) Ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων τέκνων, ανεξαρτήτως της πηγής προέλευσης, φορολογούμενο και απαλλασσόμενο, πραγματικό και τεκμαρτό, το οποίο ανέρχεται έως τις 20.000 ευρώ για τον άγαμο, έως τις 28.000 ευρώ για τον έγγαμο ή μέρος συμφώνου συμβίωσης, προσαυξανόμενο κατά 4.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο και έως τις 31.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο πέραν του πρώτου, και
β) Συνολική αξία ακίνητης περιουσίας υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων τέκνων που δεν υπερβαίνει, με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ, τις 120.000 ευρώ για τον άγαμο, προσαυξημένη κατά 20.000 ευρώ για τον ή την σύζυγο ή μέρος συμφώνου συμβίωσης και κάθε επιπλέον εξαρτώμενο τέκνο.
Έκπτωση φόρου έως και το 2026 για τις ανακαινίσεις κατοικιών
Ταυτόχρονα επεκτείνεται έως το 2026, η φορολογική ελάφρυνση για όσους αναβαθμίσουν ενεργειακά, λειτουργικά ή αισθητικά τα ακίνητά τους. Η μείωση φόρου μπορεί να φθάσει ακόμα και τις 16.000 ευρώ, αρκεί οι σχετικές δαπάνες να καταβληθούν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει ότι οι σχετικές δαπάνες κατανέμονται ισόποσα σε βάθος πενταετίας και μειώνουν τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος, μέχρι το συνολικό όριο των 16.000 ευρώ. Σημειώνεται πως οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη έως του 1/3 του ποσού που διατίθεται για την αξία των υπηρεσιών. Για παράδειγμα, εάν κάποιος δαπανήσει 16.000 ευρώ το 2026 για την ανακαίνιση του σπιτιού του, θα γλιτώσει συνολικά 16.000 ευρώ σε φόρους, επιμερισμένα σε 3.200 ευρώ ανά έτος, από το εκκαθαριστικό του 2027 έως και του 2031. Εάν οι δαπάνες ανέλθουν σε 20.000 ευρώ, η μέγιστη έκπτωση φόρου θα παραμείνει στις 16.000 ευρώ. Δηλαδή, τα επιπλέον 4.000 ευρώ δεν αναγνωρίζονται φορολογικά.
Προϋποθέσεις
Για τη χορήγηση της έκπτωσης θα πρέπει:
- Οι δαπάνες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και να συνοδεύονται από τα αντίστοιχα παραστατικά (τιμολόγια ή αποδείξεις), με αναφορά στο είδος, την αξία της υπηρεσίας, τα στοιχεία του προσώπου (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ) και τα στοιχεία του ακινήτου (ΑΤΑΚ). Σε κοινόχρηστους χώρους, αρκεί η διεύθυνση.
- Οι δαπάνες δεν πρέπει να έχουν ήδη ενταχθεί σε πρόγραμμα όπως το “Ανακαινίζω” ή το “Εξοικονομώ”, να έχουν πραγματοποιηθεί εντός του 2025, να αφορούν ακίνητα στην Ελλάδα, και οι παροχές να προέρχονται από επιχειρήσεις με φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.
- Οι δαπάνες δεν πρέπει να έχουν εκπέσει ως επαγγελματική δαπάνη για όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Αν το ακίνητο είναι σε συνιδιοκτησία, το όριο της έκπτωσης προσαρμόζεται με βάση το ποσοστό κυριότητας. Σε περίπτωση επικαρπίας ή ψιλής κυριότητας, η έκπτωση περιορίζεται ανάλογα με τη σχετική αξία του δικαιώματος.
capital.gr