Ο Διαχειριστής Μεταφοράς, η ΑΗΚ, η ΡΑΕΚ και το Υπουργείο Ενέργειας δηλώνουν όποτε ερωτηθούν για πιθανά προβλήματα στην επάρκεια ηλεκτρισμού το φετινό καλοκαίρι ότι η κάλυψη της ζήτησης θα γίνεται οριακά. Ο μήνας που φοβίζει περισσότερο απ’ όλους είναι ο Ιούλιος. Φαίνεται όμως από τα στοιχεία των τελευταίων ημερών πως επικίνδυνος για πρόκληση προβλημάτων και αποσυνδέσεων νοικοκυριών από το δίκτυο είναι και ο Ιούνιος. Παρ’ ότι είμαστε ακόμα μόλις στη 12η μέρα του.
Χθες, η μέγιστη ζήτηση ηλεκτρισμού ήταν 760 μεγαβάτ στις 8.30 το βράδυ, από τα οποία τα 741 κάλυπτε η ΑΗΚ και τα υπόλοιπα η διεσπαρμένη παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές.
Όμως, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), η μέγιστη διαθέσιμη ισχύς από την ΑΗΚ το απόγευμα και το βράδυ χθες ήταν μόλις 849 μεγαβάτ. Νωρίτερα χθες, η μέγιστη διαθέσιμη ισχύς από τις μονάδες της Αρχής Ηλεκτρισμού ήταν 832 μεγαβάτ.
Στις 4.15 το απόγευμα χθες καταγράφηκε η μεγαλύτερη κατανάλωση ηλεκτρισμού, 890 μεγαβάτ, από τα οποία τα 452 μεγαβάτ καλύπτονταν κυρίως από τα φωτοβολταϊκά.
Η περιορισμένη δυνατότητα παραγωγής από τις μονάδες της ΑΗΚ (μόλις 849 μεγαβάτ) οφείλεται σε συντηρήσεις που γίνονται κυρίως σε πεπαλαιωμένες και γηρασμένες, ώστε να βγάλουν χωρίς σοβαρές βλάβες το δύσκολο πρόγραμμα του Ιουλίου και του Αυγούστου.
Ακόμα όμως και αν όλες οι μονάδες της ΑΗΚ προσφερθούν στον Διαχειριστή Διανομής με τη μέγιστη δυνατότητα παραγωγής τους (γύρω στα 1250 μεγαβάτ), ο κίνδυνος να παρουσιαστούν προβλήματα στην κάλυψη της ζήτησης τα απογεύματα και νωρίς τα βράδια είναι υπαρκτός και σοβαρός. Και θα οδηγήσει σε εκ περιτροπής αποσυνδέσεις χιλιάδων νοικοκυριών, αν προκύψουν και βλάβες σε γεννήτριες της ΑΗΚ.
Ακόμα και οι χθεσινές συνθήκες, κατά τις οποίες υπήρχε ένα πλεόνασμα παραγωγής περίπου 20 μεγαβάτ μεταξύ της μέγιστης ζήτησης και της μέγιστης διαθέσιμης συμβατικής παραγωγής στις 8.30 το βράδυ, οι τεχνοκράτες με τους οποίους μιλήσαμε υποστηρίζουν ότι με βάση τους κανόνες ηλεκτρισμού όφειλε ο Διαχειριστής Μεταφοράς να κηρύξει συναγερμό και να καλέσει τους καταναλωτές σε επείγουσα εξοικονόμηση.
Πολιτική Λειτουργικού Περιθωρίου
Σύμφωνα με τους τεχνοκράτες αυτούς, η Πολιτική Λειτουργικού Περιθωρίου του ΔΣΜΚ καθορίζει ότι για να διασφαλίζεται ικανοποιητική λειτουργική επάρκεια, θα πρέπει το ηλεκτρικό σύστημα να λειτουργεί με τουλάχιστον 40 MW στρεφόμενη εφεδρεία από τις συγχρονισμένες μονάδες παραγωγής (40 μεγαβάτ εφεδρεία από τις μονάδες που λειτουργούν, δηλαδή) και 130 MW εφεδρεία αντικατάστασης (πχ μονάδες παραγωγής ταχείας εκκίνησης που θα καλύπτουν ενδεχόμενη απώλεια της μεγαλύτερης συμβατικής μονάδας).
Το άθροισμα των 40 MW της στρεφόμενης εφεδρείας και των 130 MW της εφεδρείας αντικατάστασης, δηλαδή 170 MW, αποτελούν το ελάχιστα επιτρεπόμενο λειτουργικό περιθώριο, ώστε να διασφαλίζεται οριακή λειτουργική επάρκεια. Στην περίπτωση που το ελάχιστα επιτρεπόμενο λειτουργικό περιθώριο δεν διασφαλίζεται (όπως για παράδειγμα χθες και πολύ πιθανό σήμερα και τις επόμενες μέρες), τότε προκύπτει ανεπάρκεια στον ηλεκτρισμό και θα πρέπει, σύμφωνα με τους Κανόνες Μεταφοράς, να κηρύσσεται συναγερμός και να λαμβάνονται άμεσα μέτρα για την αποκατάσταση της οριακής λειτουργικής επάρκειας.
Αποφάσεις για ιδιωτικές γεννήτριες
Η εμπειρία των τελευταίων ημερών αποδεικνύει πως η οριακή κάλυψη της ζήτησης αυτό το καλοκαίρι θα συμβεί μόνο υπό τις πιο ευνοϊκές συνθήκες. Υπό λιγότερο θετικά δεδομένα, οι διακοπές στην ηλεκτροδότηση μοιάζουν σχεδόν βέβαιες.
Η ΡΑΕΚ έχει αποδεχθεί αυτό τον κίνδυνο και σε συνεργασία με την ΑΗΚ επιχειρεί τις τελευταίες μέρες να διασφαλίσει νόμιμη αξιοποίηση -με το αζημίωτο- μικρών ιδιωτικών γεννητριών, ενός ή ενάμιση μεγαβάτ η κάθε μια, σε εργοστάσια, πολυκαταστήματα, ξενοδοχεία και νοσοκομεία, ώστε να δημιουργήσει ένα απόθεμα κρύας εφεδρείας γύρω στα 50 με 60 μεγαβάτ, για ώρα μεγάλης ανάγκης.
Όπως έγραψε την Κυριακή ο «Φ, τέθηκε από νομικούς συμβούλους ο κίνδυνος να προκύψει θέμα ασύμβατης κρατικής ενίσχυσης, από επιχειρηματίες που δεν θα επωφεληθούν από την αξιοποίηση γεννητριών τους, έναντι οικονομικής αποζημίωσης από το κράτος.
Το θέμα τυγχάνει χειρισμού από αρμόδιες αρχές και αναμένονται αποφάσεις τις επόμενες μέρες.
