Σε απρόσμενη διπλωματική εμπλοκή εξελίσσεται η προγραμματισμένη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη Λιβύη, καθώς το υπουργείο Εξωτερικών της κυβέρνησης της Τρίπολης κατηγορεί την Ελλάδα για παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της με αφορμή τον καθορισμό δύο θαλάσσιων οικοπέδων νότια της Κρήτης.
Η αντίδραση ήρθε μετά τη δημοσίευση, στις 12 Ιουνίου 2025, στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ της ελληνικής διεθνούς πρόσκλησης για την υποβολή προσφορών χορήγησης αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης. Σύμφωνα με τη λιβυκή πλευρά, κάποιες από αυτές τις περιοχές επικαλύπτουν θαλάσσιες ζώνες που η Λιβύη θεωρεί ότι εμπίπτουν στη δική της δικαιοδοσία.
Με επίσημη ανακοίνωσή του, το λιβυκό ΥΠΕΞ εκφράζει πλήρεις επιφυλάξεις και χαρακτηρίζει τις ελληνικές κινήσεις «σαφή παραβίαση» των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, τονίζοντας ότι οποιαδήποτε γεωλογική ή ερευνητική δραστηριότητα στην περιοχή θα πρέπει να προκύψει μόνο ύστερα από νομική συμφωνία και με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Παράλληλα, καλεί την Αθήνα να επιλέξει τον διάλογο, στη βάση των ιστορικών σχέσεων των δύο χωρών.
Η χρονική συγκυρία της αντίδρασης δεν είναι τυχαία, καθώς στην Αθήνα είχε προγραμματιστεί για τις αρχές Ιουλίου η μετάβαση του Έλληνα ΥΠΕΞ σε Τρίπολη και Βεγγάζη, σε μια προσπάθεια να εξομαλυνθούν οι σχέσεις και να διατηρηθούν ισορροπίες με τις δύο πλευρές της διαιρεμένης λιβυκής πολιτικής ηγεσίας. Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ της Τρίπολης περιπλέκει το πλαίσιο των επαφών, ενώ εκτιμάται πως υποκρύπτει πρόθεση της λιβυκής κυβέρνησης να επαναφέρει στο προσκήνιο το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, το οποίο προβλέπει αυθαίρετες θαλάσσιες ζώνες και είχε καταγγελθεί από την Ελλάδα ως άκυρο και παράνομο.
Η ελληνική πλευρά εκτιμούσε μέχρι πρόσφατα ότι η διαδικασία αδειοδότησης για τα δύο οικόπεδα βάσει της μέσης γραμμής δεν είχε προκαλέσει αντιδράσεις, ωστόσο η κυβέρνηση της Τρίπολης επιλέγει να υψώσει διπλωματικούς τόνους, πιθανόν ως αντίδραση στην πρόθεση της Αθήνας να ενισχύσει τις σχέσεις με την Ανατολική Λιβύη. Πηγές αναφέρουν ότι η Βουλή του Τομπρούκ παραμένει σταθερά αντίθετη στο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο.
Δεν πέρασε απαρατήρητη και η συνάντηση του υπουργού Ενέργειας της Λιβύης με τον Τούρκο πρέσβη στην Τρίπολη, όπου συζητήθηκε η ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα, σε μια εμφανή προσπάθεια της Τρίπολης να επιδείξει προσήλωση στις τουρκο-λιβυκές σχέσεις.
Η Αθήνα, παρότι δεν αιφνιδιάστηκε, εξετάζει πλέον εάν και με ποιον τρόπο θα προχωρήσει η επίσκεψη Γεραπετρίτη. Παράλληλα, δεν αποκλείεται να τεθεί επισήμως από ελληνικής πλευράς πρόταση για επανεκκίνηση διαλόγου σχετικά με την οριοθέτηση ΑΟΖ ή την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν με ανάλογες υποθέσεις της Λιβύης με τη Μάλτα και την Τυνησία.
protothema.gr
