Τη δέσμευσή τους να προσφέρουν ένα πλούσιο πρόγραμμα που περιλαμβάνει χορό, μουσική και θέατρο, παρά τη μηδενική κρατική οικονομική στήριξη, επιβεβαίωσαν οι διοργανωτές του Διεθνούς Φεστιβάλ Λευκωσίας 2025. Ο Δήμος Λευκωσίας και η Nicosia For Art ανακοίνωσαν τις εκδηλώσεις της 6ης έκδοσης του Φεστιβάλ και παρουσίασαν τη νέα οπτική ταυτότητά του.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας θα διαρκέσει φέτος από τα μέσα Σεπτεμβρίου μέχρι και τα τέλη Δεκεμβρίου και μεταξύ των ονομάτων που περιλαμβάνει το φετινό πρόγραμμα είναι ο Θόδωρος Τερζόπουλος, ο Κωνσταντίνος Ρήγος, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ο Μπόρις Λιέσεβιτς, η Αλεξάντρα Νταριέσκου, ο Κωνσταντίνος Ντέλλας, η Νένα Βενετσάνου, ο Πάνος Βλάχος, Κύπριοι δημιουργοί όπως ο Γιώργος Χατζιηπιερής, ο Σταύρος Λάντσιας, η Άννα Φωτιάδου, ο Παντελής Διαμαντίδης και οι ανερχόμενες Όλγα Μάρκαρη και Χλόη Μπέλλου.
Ο προϋπολογισμός της διοργάνωσης του 2025 φτάνει τις €300.000 και η χρηματοδότηση βασίζεται σε χορηγούς και έσοδα από ενοικιάσεις. Να σημειωθεί ότι το αντίστοιχο κόστος το 2023 ξεπερνούσε τις €500.000.
Το φετινό φεστιβάλ προτείνει μια σημαντική διεύρυνση γεωγραφικά και καλλιτεχνικά, καθώς και μια φιλοσοφία ανθεκτικότητας και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Λευκωσίας και του Δήμου Παραλιμνίου- Δερύνειας αποτελεί σημαντική και στρατηγική επιλογή που σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την πολιτιστική ζωή της Κύπρου.
Το φεστιβάλ παρουσιάζει μια νέα οπτική ταυτότητα με καινούργιο λογότυπο και μια φρέσκια συνθετική προσέγγιση που αντικατοπτρίζει τη ζωντάνια, την πολυμορφία και τη δημιουργική ενέργεια της Λευκωσίας. Με έμπνευση από τη διαδικασία διεκδίκησης του χρίσματος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2030- παρόλο που δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα για την πρωτεύουσα- η ταυτότητα βασίζεται στην ιδέα των «ακτίνων πολιτισμού» που συνδέουν τη Λευκωσία με τα χωριά της επαρχίας, την υπόλοιπη Κύπρο, την Ευρώπη και τον κόσμο.
Η εμπειρία και η δουλειά που έγινε στο πλαίσιο της υποψηφιότητας για την ΠΠΕ αποτελεί βάση και πυξίδα για την κατεύθυνση που θέλει να πάρει η πόλη καλλιτεχνικά και τουριστικά για τα επόμενα χρόνια. Στόχος είναι να χτιστεί ένα «πλάνο δεκαετίας». Επίσης, το φεστιβάλ διευρύνει το δίκτυο οργανισμών και καλλιτεχνών με τους οποίους συνεργάζεται.
Το λογότυπο είναι αποτέλεσμα του διαγωνισμού που προκηρύχθηκε και τον οποίο κέρδισε η ομάδα των DpS Athens και Semiotik Design Athens.
Μνημόνιο συνεργασίας με το Παραλίμνι
Η Λευκωσία επιδιώκει να αναπτύξει τα πολιτιστικά της δίκτυα πέρα από τα στενά της όρια, ανοίγοντας πύλες πολιτισμού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε με τον Δήμο Παραλιμνίου- Δερύνειας, μια στρατηγική συνεργασία που στοχεύει να φέρει τον πολιτισμό πιο κοντά στον άνθρωπο, να σπάσει γεωγραφικά και κοινωνικά σύνορα και να ενώσει δυνάμεις.
Η συνεργασία προβλέπει την επέκταση δράσεων σε νέες κοινότητες με πολιτιστικές παραγωγές και συμπαραγωγές που θα ταξιδεύουν και στις δύο περιοχές, τη διεύρυνση κοινού και συνεργειών, καθώς και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, εμπειρίας, και καλών πρακτικών. Εδραιώνει και θεσμοθετεί μια μακροχρόνια σχέση οικειότητας και αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο δήμων
Στο πλαίσιο της παρουσίασης το Μνημόνιο υπέγραψαν ο Δήμαρχος Λευκωσίας Χαράλαμπος Προύντζος και ο Δήμαρχος Παραλιμνίου– Δερύνειας Γιώργος Νικολέττος.
Προβλέπει την επέκταση της πολιτιστικής δράσης σε νέες κοινότητες και στις δύο περιοχές. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω πολιτιστικών παραγωγών και συμπαραγωγών που θα «ταξιδεύουν» μεταξύ Λευκωσίας και Παραλιμνίου- Δερύνειας. Ένα παράδειγμα, είναι η συναυλία- αφιέρωμα στην «Μαστόρισσα» του κυπριακού παραδοσιακού τραγουδιού Κυριακού Πελαγία σε καλλιτεχνική επιμέλεια της εγγονής της Ειρήνης.
Μοντέλο «Ριάλτο» στο Δημοτικό Θέατρο
Ο πρόεδρος της Nicosia For Art Ευγένιος Ευγενίου ευχαρίστησε δημόσια τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος από το βήμα του Δημοτικού Θεάτρου Λευκωσίας, ανακοίνωσε την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας ώστε να λειτουργήσει στο μοντέλο του Θεάτρου Ριάλτο, ως πυλώνας πολιτισμού για την πόλη και την επαρχία.
Αυτό η εξαγγελία, αν και επί του παρόντος είναι «υπό δημιουργία» και μελετάται από το Υφυπουργείο Πολιτισμού, θεωρείται απαραίτητη για να προσφερθεί μεγαλύτερο πολιτιστικό πρόγραμμα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου κι όχι μόνο κατά τους τρεις μήνες του φεστιβάλ. Το μοντέλο αναμένεται να περιλαμβάνει συνεργασία με το Υφυπουργείο και θεσμική στήριξη.
Αναλυτικά οι παραστάσεις
Το φεστιβάλ προσφέρει βήμα σε ντόπιους καλλιτέχνες, καταξιωμένους και ανερχόμενους και συνομιλεί με την κοινωνία για τα θέματα που την απασχολούν. Επιδιώκει να διευρύνει το κοινό του, συμπεριλαμβάνοντας νέες γενιές και διαφορετικά είδη μουσικής, όπως η ηλεκτρονική. Δίνει έμφαση στον χορό, τη μουσική και το θέατρο, τιμώντας καθιερωμένους δημιουργούς και προσφέροντας βήμα σε νέους Κύπριους καλλιτέχνες. Επίσης, περιλαμβάνει παραστάσεις για παιδιά, υποστηρίζοντας την κυπριακή διάλεκτο και την ανάγκη για παιχνίδι και αλληλεπίδραση.
Το επίσημο πρόγραμμα ξεκινά στις 14 Σεπτεμβρίου με opening party ηλεκτρονικής μουσικής, ανοικτό για το κοινό, στην πρόσοψη του Δημοτικού Θεάτρου.
Την αυλαία ανοίγει στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου παραγωγή «Golden Age», που συνεχίζει τη συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή και τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Μπαλέτου της, Κωνσταντίνο Ρήγο. Πρόκειται για μια εκρηκτική παράσταση χορού, ένα ιλιγγιώδες πάρτι σε μια αίθουσα όπερας που κόβει την ανάσα. Η παγκόσμια πρεμιέρα δόθηκε στο Νόβι Σαντ, στο Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου κι έπειτα παρουσιάστηκε στην κατάμεστη Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στην Αθήνα.
Ξεχωρίζει επίσης, καθώς και η παράσταση του διεθνούς φήμης Έλληνα σκηνοθέτη Θεόδωρου Τερζόπουλου σε μια παραγωγή του Emillia Romagna Teatro με το «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Μπέκετ (31 Οκτωβρίου και 1η Νοεμβρίου) και η παράσταση με το «Μίχαελ Κόλχαας» του Γερμανού ρομαντικού συγγραφέα Χάινριχ φον Κλάιστ από το ιστορικό Yugoslav Drama Theatre του Βελιγραδίου, σε σκηνοθεσία του πολυβραβευμένου Μπόρις Λιέσεβιτς (17 Νοεμβρίου).
Η αγάπη για τα παιδιά και η επένδυση στα παιδιά αποτελεί πάγιο στρατηγικό στόχο του Φεστιβάλ που επιθυμεί να προσθέσει στις προηγούμενες επιτυχημένες παραστάσεις του για παιδιά τον «Τρελαντώνη» της Πηνελόπης Δέλτα, σε σκηνοθεσία Παναγιώτη Λάρκου και μουσική Γιώργου Χατζιηπιερή. Παραστάσεις προγραμματίζονται στις 9, 16 και 23 Νοεμβρίου και 30 Δεκεμβρίου.
Πλάι σε καλλιτέχνες διεθνούς εμβέλειας το Φεστιβάλ συνεχίζει και φέτος παρουσιάζει και Κύπριους δημιουργούς, καταξιωμένους αλλά και νέους. Το Φεστιβάλ καθιέρωσε το Πρόγραμμα #UNDER30, που απευθύνεται αποκλειστικά σε Κύπριους δημιουργούς των 30 ετών και κάτω.
Την τιμητική τους στο φετινό φεστιβάλ έχουν τα πολυμέσα. Παραστάσεις οπτικοακουστικών μέσων σε συνδυασμό με μουσική, τραγούδι και αφήγηση κειμένων. Έτσι, στις 28 Δεκεμβρίου, η τεχνολογία συναντά τον Καρυοθραύστη στην πρωτοποριακή παράσταση πολυμέσων για σόλο πιάνο με χορό και ψηφιακά κινούμενα σχέδια «Ο Καρυοθραύστης κι εγώ», της ρουμανικής καταγωγής σολίστ του πιάνου Αλεξάντρα Νταριέσκου, με στόχο να προσεγγίσει το νεότερο κοινό και να χτίσει γέφυρες με όσους δεν είναι ακόμη εξοικειωμένοι με την κλασική μουσική.
H οπτικοακουστική θεατρική περφόρμανς «AND/ DNA» της Anna Fo, κατά κόσμον Άννα Φωτιάδου, έρχεται στις 29 Νοεμβρίου να «μιλήσει» για τη δυστοπία, που λειτουργεί ως καθρέφτης υπαρκτών και ενδεχόμενων πραγματικοτήτων- πολιτικών, κοινωνικών και ψυχολογικών.
Σε δίπτυχο παρουσιάζεται στις 23 Δεκεμβρίου ο διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης και συνθέτης ηλεκτρονικής μουσικής Παντελής Διαμαντίδης, οδηγεί με το «Ground Studies for Pilots» τον θεατή σε ποιητικό στοχασμό πάνω στην ανθρώπινη ευθραυστότητα, μέσα από την εικόνα ενός πιλότου που ετοιμάζεται να απογειωθεί. Στο δεύτερο μέρος, το «Bluets», η vocal performer Κρίστια Μιχαήλ ερμηνεύει τραγούδια, την ώρα που η εικαστική παρέμβαση του Παντελή στο σκηνικό παραπέμπει σε μια ήσυχη ενδοσκόπηση.
Στις 11 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του προγράμματος #Under30, η νεαρή χορογράφος Όλγα Μάρκαρη εμπνέεται στην παράσταση «The Rite of No Return» από την εμβληματική «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» του Ιγκόρ Στραβίνσκι, επιχειρώντας έναν σύγχρονο αναστοχασμό της σχέσης ανθρώπου και φύσης. Στις 22 Νοεμβρίου, η ανερχόμενη χορογράφος Χλόη Μπέλλου από την Πάφο εμπνέεται από την ποιητική συλλογή του Κώστα Μόντη «Στιγμές», σε μια πολυαισθητηριακή εμπειρία.
Η παράσταση του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου και του Θεάτρου του Νέου Κόσμου με το έργο του Σέρχιο Μπλάνκο «Μια άλλη Θήβα» αποτελεί «φαινόμενο» των τελευταίων θεατρικών σεζόν στην Αθήνα και την έχουν παρακολουθήσει πάνω από 100.000 θεατές. Έρχεται στις 30 Σεπτεμβρίου και 1η Οκτωβρίου και είναι μια σύγχρονη σπουδή για την ανδρική ταυτότητα, την καταπίεση, τη βία και το έγκλημα, με αναφορές στο μύθο του Οιδίποδα και το «Έγκλημα και τιμωρία» του Ντοστογιέφσκι. Πρωταγωνιστούν οι Θάνος Λέκκας και Δημήτρης Καπουράνης.
Η παράσταση της Πειραματικής Σκηνής του Θεσσαλικού Θεάτρου «Οι Γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», σε έρευνα, δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ντέλλα, αξιοποιεί τις μυστικές ιστορίες των γυναικών της Θεσσαλίας του 19ου και 20ου αιώνα σε μια σκηνική προσέγγιση με βασικούς άξονες τους κοινωνικούς ρόλους και τις έμφυλες διαστάσεις των μαγικοθρησκευτικών πρακτικών. Παρουσιάζεται στις 23 Οκτωβρίου.
Ο «Άνθρωπος Ελέφαντας» του Μπέρναρντ Πόμερανς κάνει πρεμιέρα στις 21 Νοεμβρίου στο Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας 2025 σε συνεργασία με το Σατιρικό Θέατρο και την Audere Productions, σε σκηνοθεσία Ανδρέα Κυριάκου.
Φέτος το πρόγραμμα του Φεστιβάλ έχει εμπλουτιστεί ακόμα περισσότερο με μουσικές παραστάσεις, όπως του Σάββα Χρυσοστόμου, γνωστού ως Σαή (22 Οκτωβρίου), ενώ παρουσιάζονται οι κυκλοφορίες νέων δίσκων των νεαρών Κύπριων τραγουδοποιών Παναγιώτη Λοΐζου (12 Δεκεμβρίου) και Δημήτρη Μεσημέρη (25 Νοεμβρίου) και παράλληλα τη νέα δισκογραφική δουλειά «Waving Hands» του καταξιωμένου συνθέτη Σταύρου Λάντσια (1η Δεκεμβρίου). Επίσης, το νέο δίσκο του Ελλαδίτη τραγουδιστή και ηθοποιού Πάνου Βλάχου, στις 2 Δεκεμβρίου.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας 2025 συστήνει στις 21 Σεπτεμβρίου το νεοσύστατο συγκρότημα Nicosia Fusion Trio. Δύο Κύπριοι μουσικοί και ένας Αργεντινός, ο Άγγελος Αγγελίδης στα ξύλινα πνευστά, ο Μάριος Νικολάου στα κρουστά και ο Σεμπαστιάν Λέχοβιτς στις κιθάρες, ενώνουν ήχους από την Ανατολή και τη Δύση, συνδέοντας την κλασική με τη σύγχρονη μουσική και το σπανιόλικο ταμπεραμέντο.
Η μουσική παράσταση «Τα τραγούδια της Σωτηρίας», αφιερωμένη στην «Αρχόντισσα του ρεμπέτικου» Σωτηρία Μπέλλου, με τη Χριστίνα Μαξούρη στον ομώνυμο ρόλο, παίζει για 4η χρονιά στην Ελλάδα. Έχει παρουσιαστεί με μεγάλη επιτυχία σε πολλά φεστιβάλ στο Λονδίνο και στην Ελλάδα κι έρχεται στη Λευκωσία στις 2 Οκτωβρίου.
Η μουσική παράσταση «Στην Αυλή της Κλέλιας», με τη σπουδαία ερμηνεύτρια και συνθέτρια Νένα Βενετσάνου, παρουσιάζεται στις 3 Οκτωβρίου και είναι μνήμη της Κλέλιας Πετρίδου, μουσικού και αρχιτέκτονος, η οποία απεβίωσε τον Απρίλιο του 2023.
Παράλληλο πρόγραμμα
To Φεστιβάλ παρουσιάζει το πρώτο Nicosia Bicycle Film Festival, στις 17-19 Οκτωβρίου. Σε συνεργασία με την OPU – Organisation for Positive Urbanism φέρνουν το συγκεκριμένο φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους στην Κύπρο, η οποία διοργανώνεται εδώ και 25 χρόνια στη Νέα Υόρκη, έχοντας ταξιδέψει σε περισσότερες από 100 πόλεις παγκοσμίως. Κατά τη διάρκεια της μέρας, θα πραγματοποιηθούν τρεις κινηματογραφικές προβολές με θεματική την αειφόρο κινητικότητα. Ο εξωτερικός χώρος του θεάτρου και ο Δημοτικός Κήπος θα μετατραπούν σε ζωντανό υπαίθριο φεστιβάλ με μουσική, καταστήματα ποδηλάτου, σχολείο ποδηλάτου για παιδιά, διαδραστικά εργαστήρια σε συνεργασία με το CYENS, καθώς και φαγητό, ποτό.
Το Φεστιβάλ ξεκινά τη συνεργασία του με το πρόγραμμα NT Live του National Theatre του Λονδίνου και προβάλλει στις 22 Σεπτεμβρίου την παράσταση «Vanya» σε σκηνοθεσία Σαμ Γέιτς. Ο Άντριου Σκοτ μαγεύει σε μια one-man παράσταση του κλασικού μαύρου δράματος του Τσέχωφ.
