Η Κύπρος και άλλα 25 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο τους ενισχυμένους κανόνες για την ενεργειακή αποδοτικότητα, όπως προβλέπονται στην Οδηγία (ΕΕ) 2023/1791.
Η Κομισιόν αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει, αποστέλλοντας επιστολές προειδοποίησης σε όλα τα κράτη μέλη πλην της Τσεχίας, λόγω της αποτυχίας έγκαιρης ενσωμάτωσης της Οδηγίας για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα στο εθνικό τους δίκαιο. Η Οδηγία υιοθετήθηκε το 2023 και η διετής προθεσμία για τη μεταφορά της στο εθνικό δίκαιο έληξε στις 11 Οκτωβρίου 2025.
Πέραν της Κύπρου, επιστολές εστάλησαν σε Βέλγιο, Βουλγαρία, Δανία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Φινλανδία και Σουηδία, με σκοπό τη συμμόρφωσή τους με την Οδηγία.
Στο πλαίσιο των νέων κανόνων, η Οδηγία θέτει δεσμευτικό στόχο για την επίτευξη μείωσης της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην ΕΕ κατά 11,7% έως το 2030, σε σύγκριση με τις προβλέψεις του 2020.
Παράλληλα, απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι ο δημόσιος τομέας δίνει το παράδειγμα, μειώνοντας τη δική του τελική κατανάλωση ενέργειας κατά 1,9% κάθε χρόνο (σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021) και ανακαινίζοντας τουλάχιστον το 3% των δημόσιων κτιρίων ετησίως.
Οι νέοι κανόνες ενεργειακής αποδοτικότητας προωθούν επίσης τη δημιουργία «υπηρεσιών μίας στάσης» (one-stop shops) σε εθνικό επίπεδο, δηλαδή μηχανισμών που παρέχουν δωρεάν συμβουλές, καθοδήγηση και πρακτική υποστήριξη για μέτρα ενεργειακής απόδοσης και ανακαινίσεων. Στόχος είναι να διευκολυνθεί η διαδικασία, ιδιαίτερα για τα ευάλωτα νοικοκυριά και για όσους ζουν σε κτίρια με τη χειρότερη ενεργειακή απόδοση.
Επιπλέον, η Οδηγία ενθαρρύνει την ανάπτυξη υπηρεσιών ενεργειακής απόδοσης, μεταξύ άλλων μέσω εταιρειών ενεργειακών υπηρεσιών (ESCOs) και καινοτόμων λύσεων χρηματοδότησης, ώστε να επιταχυνθούν οι επενδύσεις σε ενεργειακές αναβαθμίσεις.
Τα κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν στην Επιτροπή, να ολοκληρώσουν τη μεταφορά της Οδηγίας στο εθνικό δίκαιο και να ενημερώσουν σχετικά την Κομισιόν.
Σε περίπτωση μη ικανοποιητικής απάντησης ή ελλιπούς συμμόρφωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει, εκδίδοντας αιτιολογημένη γνώμη, η οποία αποτελεί το προτελευταίο βήμα πριν από πιθανή παραπομπή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
