Ο διαβήτης αποτελεί σήμερα μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της δημόσιας υγείας στην Ευρώπη και παγκοσμίως. Στην Ισπανία, για παράδειγμα, επηρεάζει περίπου το 14% του πληθυσμού – πάνω από 5 εκατομμύρια άτομα – και κοστίζει στο σύστημα υγείας περισσότερα από 14 εκατ. ευρώ ετησίως. Για τον λόγο αυτό βρίσκονται σε εξέλιξη πολυάριθμες επιστημονικές προσπάθειες κατανόησης των μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης της νόσου.
Στο πλαίσιο αυτό, νέα διεθνής μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrients δείχνει ότι η ώρα και η σύνθεση του τελευταίου γεύματος της ημέρας παίζουν καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση του σακχάρου το επόμενο πρωί – στοιχείο ιδιαίτερα σημαντικό για τα άτομα με προδιαβήτη, καθώς μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο πρόληψης της εξέλιξης προς διαβήτη τύπου 2.
Η μελέτη
Συμμετείχαν 33 άτομα ηλικίας 50–75 ετών, υπέρβαρα ή παχύσαρκα, με προδιαβήτη. Όλοι ακολούθησαν ελεγχόμενη διατροφή με σταθερά ωράρια γευμάτων και στη συνέχεια μετρήθηκαν τα επίπεδα γλυκόζης νηστείας έπειτα από 10 ώρες νυχτερινής νηστείας, χρησιμοποιώντας συνεχείς αισθητήρες γλυκόζης.
Κύρια ευρήματα
- Όσο πιο αργά καταναλώνεται το βραδινό, τόσο δυσκολότερη γίνεται η ρύθμιση της γλυκόζης.
- Η ποσότητα και η ποιότητα των υδατανθράκων επηρεάζουν άμεσα τα επίπεδα γλυκόζης το επόμενο πρωί.
- Η ατομική ευαισθησία στην ινσουλίνη καθορίζει την ένταση της γλυκαιμικής απόκρισης.
Η Δρ. Diana Díaz-Rizzolo, λέκτορας στο Universitat Oberta de Catalunya και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Columbia University, εξηγεί ότι οι συστάσεις για την πρόσληψη υδατανθράκων και θερμίδων στο βραδινό γεύμα πρέπει να προσαρμόζονται με βάση την ευαισθησία του κάθε ατόμου στην ινσουλίνη. Η παρακολούθηση της μεταγευματικής γλυκαιμικής απόκρισης επιτρέπει πιο ακριβή ρύθμιση διατροφής και φαρμακευτικής αγωγής.
Ο ρόλος του «χρονοτύπου»
Η μελέτη αναδεικνύει τη σημασία του βιολογικού ρολογιού: το αν κάποιος είναι «πρωινός» ή «βραδινός» τύπος επηρεάζει τον τρόπο που μεταβολίζεται η γλυκόζη στη διάρκεια της νύχτας. «Η κατανόηση της αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε χρονότυπο και γλυκαιμική απόκριση μπορεί να κάνει τις στρατηγικές πρόληψης και διαχείρισης του διαβήτη πιο ακριβείς», τονίζει η Δρ. Díaz-Rizzolo.
Οι συγγραφείς προτείνουν τρεις βασικούς άξονες για άτομα με προδιαβήτη ή αντίσταση στην ινσουλίνη:
- Περιορισμός του γλυκαιμικού φορτίου του τελευταίου γεύματος, ειδικά των υδατανθράκων.
- Προσαρμογή της ποσότητας υδατανθράκων ανάλογα με την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
- Επιλογή σωστής ώρας γεύματος, ώστε να αποφεύγονται νυχτερινές αυξήσεις της γλυκόζης.
Τεχνολογία και τεχνητή νοημοσύνη στη μάχη κατά του διαβήτη
Η πρόοδος της τεχνολογίας προσφέρει νέα εργαλεία παρακολούθησης και πρόληψης: συνεχείς αισθητήρες γλυκόζης, εφαρμογές κινητών και πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης.
Η ομάδα της Δρ. Díaz-Rizzolo παρουσίασε μεθοδολογία που χρησιμοποιεί αλγορίθμους ΤΝ για τη μέτρηση του «βιολογικού χρόνου νηστείας» (BOF) – δείκτη μεταβολικής υγείας, ικανό να εντοπίζει διαφορετικούς μεταβολικούς υποτύπους και να οδηγεί σε πιο εξατομικευμένες θεραπείες.
«Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μας βοηθήσει να προβλέψουμε έγκαιρα τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και επιπλοκών, συνδυάζοντας δεδομένα από γενετικούς παράγοντες, μεταβολομικά στοιχεία και το μικροβίωμα του εντέρου», καταλήγει η Δρ. Díaz-Rizzolo.
ygeiamou.gr
