Πολλοί άνθρωποι μετά τα 60 έχουν αφήσει πίσω τους τις αυστηρές ρουτίνες των προηγούμενων χρόνων και απολαμβάνουν μια πιο ισορροπημένη ζωή, με χρόνο για τους εαυτούς τους, για τους δικούς τους ανθρώπους και για δραστηριότητες που τους προσφέρουν χαρά. Κι όμως, ακριβώς σε αυτή τη φάση που η υγεία έχει τόσο μεγάλη σημασία, ο έρπης ζωστήρας μπορεί να εμφανιστεί απρόσμενα.1
Ο έρπης ζωστήρας δεν είναι κάτι που «κολλάς» από άλλους. Προκαλείται από τον ιό της ανεμοβλογιάς (varicella zoster), τον ίδιο ιό που προκαλεί την ανεμοβλογιά, ο οποίος παραμένει αδρανής στον οργανισμό μετά από παιδική λοίμωξη και μπορεί να επανενεργοποιηθεί σιωπηλά όταν το ανοσοποιητικό αρχίσει να εξασθενεί με την ηλικία.¹
Στην Κύπρο: υπάρχει επίγνωση, αλλά χαμηλή αντίληψη κινδύνου
Πάρα πολλοί στην ηλικία των 50 και 60 νιώθουν «πολύ νέοι» για κάτι τέτοιο ή θεωρούν ότι πρόκειται για νόσο που αφορά κάποιον άλλο. 2 Όμως ο κίνδυνος εμφάνισης του έρπητα ζωστήρα αυξάνεται μετά τα 50 και ενισχύεται ακόμη περισσότερο μετά τα 60, ακόμη και σε υγιή άτομα χωρίς άλλα προβλήματα υγείας. 1,3
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο (το 2024), το 88% των ατόμων ηλικίας 60+ έχει ακούσει για τον έρπητα ζωστήρα, αλλά μόνο το 31% πιστεύει ότι διατρέχει προσωπικά υψηλό κίνδυνο να τον εμφανίσει στη διάρκεια της ζωής του και μόλις το 35% σκοπεύει να συζητήσει το θέμα με τον γιατρό του. 4
Τι είναι ο έρπης ζωστήρας και πώς εμφανίζεται
Ο έρπης ζωστήρας προκαλείται από την επανενεργοποίηση του ιού varicella zoster (VZV). Μετά από ανεμοβλογιά στην παιδική ηλικία, ο ιός παραμένει στον οργανισμό και μπορεί να επανενεργοποιηθεί χρόνια αργότερα λόγω φυσιολογικής εξασθένισης του ανοσοποιητικού με την ηλικία.
Συνήθως ξεκινά με πόνο, κάψιμο ή μυρμήγκιασμα στη μία πλευρά του σώματος, συνήθως στο στήθος, στην κοιλιά ή στο πρόσωπο. Λίγες μέρες μετά, εμφανίζεται εξάνθημα ή ομάδα φυσαλίδων σε μορφή ζώνης στο δέρμα. Ο πόνος περιγράφεται συχνά ως καυστικός, διαξιφιστικός ή σαν ηλεκτρικά «τινάγματα». Κάποιοι ασθενείς αναφέρουν ότι ακόμη και η επαφή του ρούχου με το δέρμα είναι ανυπόφορη.¹*
Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν φαγούρα, πονοκέφαλο, κόπωση, πυρετό και ευαισθησία στο φως. Όταν το εξάνθημα εμφανιστεί κοντά στα μάτια, μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές στην όραση. Μία από τις πιο σοβαρές και επίμονες επιπλοκές είναι η μεθερπητική νευραλγία (postherpetic neuralgia – PHN), ένας τύπος νευρικού πόνου που μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια μετά την επούλωση του εξανθήματος.¹*
Ο έρπης ζωστήρας προσβάλλει και υγιή άτομα, όχι μόνο όσους έχουν υποκείμενα νοσήματα1,3*
Ο έρπης ζωστήρας μπορεί να προσβάλει οποιονδήποτε. Η ηλικία είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου. Από τα 50 και μετά, ο κίνδυνος αυξάνεται, ακόμη και αν νιώθετε υγιείς.¹,5*
Άτομα με παθήσεις όπως ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα ή η χρόνια νεφρική νόσος διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο.6
«Έρπης ζωστήρας; Πώς συνέβη σε μένα; Εγώ είμαι ο ‘υγιής’ της παρέας. Έπαθα σοκ όταν μου συνέβη. Ο πόνος δεν έμοιαζε με τίποτα απ’ ό,τι είχα βιώσει στο παρελθόν, πραγματικά υποτίμησα το πόσο σοβαρός μπορεί να είναι ο έρπης ζωστήρας».
(Εμπνευσμένο από πραγματικές ιστορίες ασθενών. Τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα μπορεί να διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή.)¹
Ένα μήνυμα προς όλους άνω των 60
Αν είστε άνω των 60, μην υποθέτετε ότι ο έρπης ζωστήρας δεν σας αφορά. Μπορεί να εμφανιστεί χωρίς προειδοποίηση, ακόμη και σε υγιή, δραστήρια άτομα.¹ Το πιο σημαντικό βήμα είναι η σωστή ενημέρωση και η επικοινωνία με τον γιατρό σας.
Η GSK πραγματοποιεί εκστρατεία ενημέρωσης για τον έρπητα ζωστήρα στην Κύπρο, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για την νόσο και την ενθάρρυνση των ατόμων άνω των 60 να φροντίσουν την υγεία τους. Συμβουλευτείτε τον προσωπικό σας γιατρό, ο οποίος μπορεί να αξιολογήσει τον κίνδυνο με βάση την ηλικία και το ιατρικό σας ιστορικό. Ο γιατρός σας μπορεί να σας ενημερώσει για προληπτικά μέτρα, όπως ο εμβολιασμός για τον έρπητα ζωστήρα, ο οποίος στην Κύπρο περιλαμβάνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού μέσω του ΓεΣΥ και καλύπτεται για άτομα άνω των 60 ετών και για άτομα άνω των 18 ετών με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα.7
Θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον έρπητα ζωστήρα; Επισκεφθείτε το erpitaszostiras.cy.
References:
1.Harpaz R, Ortega-Sanchez IR, Seward JF. Prevention of herpes zoster: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm Rep. 2008;57(RR-5):1–30.
2.IPSOS on behalf of GSK. Shingles Awareness Week 2025 Survey (Brazil, China, Germany, India, Ireland, Italy, Japan, Portugal, and USA). Data on file. 2025
3.Kawai K, Gebremeskel BG, Acosta CJ. Systematic review of incidence and complications of herpes zoster: towards a global perspective. BMJ Open. 2014 Jun 10;4(6):e004833–3.4.SERMO on behalf of GSK, Shingles public market research (Cyprus). Data on file 2025
5.Hales CM, Harpaz R, Ortega-Sanchez I, Bialek SR. Update on recommendations for use of herpes zoster vaccine. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2014;63(33):729–731.
6.Marra F, Parhar K, Huang B, Vadiamudi N. Risk factors for herpes zoster infection: A meta-analysis. Open Forum Infect Dis. 2020;7:ofaa005
7.Ministry of Health. National Vaccination Program for Adults and Special Groups 2025. ΕΘΝΙΚΟ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ-ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ-ΕΝΗΛΙΚΩΝ-ΚΑΙ-ΕΙΔΙΚΩΝ-ΟΜΑΔΩΝ-21-3-2025.pdf (accessed on the May 2025)
Για αιτήματα Τύπου επικοινωνήστε [email protected] and [email protected]
