Τους λόγους που η Κύπρος βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή στον ενεργειακό τομέα, αλλά και τα αναγκαία βήματα που χρειάζονται για να επέλθει η πολυπόθητη μείωση στην τιμή του ηλεκτρισμού, καταγράφει ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού, Γιώργος Χρυσοχός. Παράλληλα, τονίζει την απαραίτητη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς είναι εταίροι σε μια κοινή προσπάθεια, με γνώμονα τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των καταναλωτών.
Κύριε Χρυσοχέ, πρόσφατα αναλάβατε τα ηνία του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού. Μπορείτε αρχικά να μας πείτε γιατί δημιουργήθηκε ο Σύνδεσμος;
Ο Σύνδεσμος δημιουργήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2018 ένεκα της ανάγκης να υπάρχει ένα οργανωμένο σύνολο, το οποίο να αναδεικνύει και να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις/οργανισμοί που συμμετέχουν στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού (ΑΑΗ). Λειτουργεί υπό την αιγίδα της ΟΕΒ και εκπροσωπεί την πλειοψηφία των επιχειρήσεων/οργανισμών που συμμετέχουν στην ΑΑΗ. Έκτοτε, έχει καταφέρει να εδραιωθεί και να αναδειχθεί σ’ έναν καταλυτικό εταίρο για την αξιολόγηση και την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αγοράς ηλεκτρισμού, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση στρατηγικής για το μέλλον του τομέα της ενέργειας στον τόπο μας.
Ποιες θεωρείτε πως είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που έχετε να αντιμετωπίσετε ως Πρόεδρος του Συνδέσμου, αλλά και πώς βλέπετε το μέλλον του ΣΑΗ;
Στην παρούσα φάση ως χώρα βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή στον ενεργειακό τομέα. Η Κύπρος κατατάσσεται δεύτερη στην ΕΕ όσον αφορά την τιμή του ηλεκτρισμού για τα νοικοκυριά, σε σχέση με την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
Αυτό είναι αποτέλεσμα της απουσίας μιας μακροπρόθεσμης και συνεκτικής εθνικής ενεργειακής στρατηγικής. Από την 1η Οκτωβρίου έχουμε προχωρήσει σ’ ένα σημαντικό βήμα. Το άνοιγμα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι παρά μόνο το πρώτο βήμα για να επιτύχουμε τον στόχο μας, που δεν είναι άλλος από τη μείωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας. Πλέον, οι ανεξάρτητοι προμηθευτές έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώνουν το δικό τους ενεργειακό μείγμα, συνδυάζοντας συμβατική παραγωγή και ΑΠΕ, ούτως ώστε να απευθύνονται στους καταναλωτές με ανταγωνιστικά τιμολόγια και βελτιωμένες υπηρεσίες.
Έχουμε όμως πολλά ανοιχτά «μέτωπα».
Ένα από τα κυριότερα είναι η μεγάλη καθυστέρηση στην έλευση του φυσικού αερίου, το οποίο αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα στη μείωση του κόστους του ηλεκτρισμού.
Γι’ αυτό και η ανάπτυξη της αγοράς οφείλει να είναι ευθυγραμμισμένη με την άφιξή του, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή περισσότερων συμβατικών παραγωγών και διασφαλίζοντας τον δίκαιο ανταγωνισμό.
Ταυτόχρονα, ως κράτος χρειαζόμαστε άμεσα στοχευμένα έργα προσαρμογής, εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των δικτύων για να ενισχυθεί το Σύστημα Μεταφοράς και Διανομής, ένεκα της αδυναμίας του να απορροφήσει τις ΑΠΕ. Η εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης είναι επιβεβλημένη, εξ ου και χρειάζεται το Γενικό Πλαίσιο Πολιτικής να ευθυγραμμιστεί πλήρως με το νομοθετικό πλαίσιο και τις εγκεκριμένες ρυθμίσεις της αγοράς.
Οπότε, αυτό που θέλουμε ως ΣΑΗ είναι να διεκδικήσουμε τον ρόλο που μας αναλογεί: Να είμαστε παρόντες στη λήψη αποφάσεων, να εισακουόμαστε ως ένας από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και να συμβάλλουμε με τεκμηριωμένες προτάσεις στην ενεργειακή στρατηγική της χώρας μας. Διότι ο ιδιωτικός τομέας είναι σύμμαχος του κράτους. Με επενδύσεις που ξεπερνούν τα 800 εκατομμύρια ευρώ, με έργα που φέρνουν καινοτομία, θέσεις εργασίας και πράσινη ανάπτυξη, αποδεικνύουμε ότι ουσιαστικά είμαστε εταίροι στην ίδια προσπάθεια.
Τι πιστεύετε ότι έχει καταφέρει ο Σύνδεσμος μέχρι σήμερα και ποιο είναι το όραμα;
Το όραμά μας είναι απλό: Να υπάρχει μια Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού όπου οι κανόνες να είναι ξεκάθαροι, η συμμετοχή ισότιμη και οι ευκαιρίες να δημιουργούν αξία τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους πολίτες.
Από την ημέρα ίδρυσης του, ο ΣΑΗ διαμορφώνει και καταθέτει προτάσεις για όλα τα μεγάλα ζητήματα της αγοράς ηλεκτρισμού, με στόχο ένα δίκαιο, σταθερό και αποδοτικό πλαίσιο για όλους τους συμμετέχοντες. Σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, παρεμβαίνουμε σε καίρια ζητήματα που αφορούν τον ενεργειακό σχεδιασμό του κράτους.
Να υπενθυμίσω ότι ο ΣΑΗ ήταν από τους πρώτους που εξέφρασε δημόσια τους προβληματισμούς και τις επιφυλάξεις του αναφορικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας. Παρά το ότι αναγνωρίζουμε τη γεωπολιτική σημασία του έργου, δεν παύει να χαρακτηρίζεται από γεωπολιτικές, οικονομικές και τεχνικές ασάφειες, επισημαίνοντας εξ αρχής τον κίνδυνο η ενεργειακή απομόνωση της χώρας μας να εξελιχθεί σε ενεργειακή εξάρτηση.
Γι’ αυτό, ο ΣΑΗ θέλει να συνεχίσει να αποτελεί έναν αξιόπιστο συνεργάτη της πολιτείας. Με αίσθημα ευθύνης και συνέπεια, θα συνεχίσουμε να είμαστε δίπλα σε κάθε προσπάθεια για να εξασφαλιστεί ένα ασφαλές, ανταγωνιστικό και βιώσιμο ενεργειακό μέλλον για την Κύπρο. Προς όφελος της κυπριακής κοινωνίας και οικονομίας.
Ποιες επιχειρήσεις μπορούν να εγγραφούν στον ΣΑΗ και πόσα μέλη αριθμεί σήμερα;
Ο ΣΑΗ αριθμεί 23 μέλη και σε αυτόν έχουν θέση όλες οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην ΑΑΗ, όπως καθορίζεται από τους Κανόνες Αγοράς. Αυτό σημαίνει: Παραγωγοί από ΑΠΕ, συμβατικές μονάδες, προμηθευτές, φορείς σωρευτικής εκπροσώπησης ΑΠΕ, εκπρόσωποι απόκρισης ζήτησης και υπεύθυνοι φορείς εξισορρόπησης.
Καταληκτικά, θα θέλαμε και ένα σχόλιο ως Πρόεδρος του ΣΑΗ σχετικά με το άνοιγμα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού. Πρόσφατα είχατε πει ότι θα πρέπει να δοθεί χρόνος για να κριθεί το εγχείρημα. Τι δείχνουν οι πρώτες ημέρες λειτουργίας της αγοράς;
Πάει καλύτερα από το αναμενόμενο ή έχουν προκύψει προκλήσεις που αρχικά δεν είχαν εκτιμηθεί;
Εύλογα για να πετύχουμε τη σωστή μετάβαση στην ΑΑΗ απαιτείται επαρκής χρόνος προσαρμογής. Όπως έχω ξαναπεί, η επιτυχία της δεν θα κριθεί από την ημερομηνία έναρξή της, αλλά από το κατά πόσο θα εφαρμοστούν όλες οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό τομέα στη χώρα μας, συμπεριλαμβανομένης της έλευσης του φυσικού αερίου, της αναβάθμισης του δικτύου και της υλοποίησης έργων αποθήκευσης.
Οι εταιρίες προμηθευτών ακόμα δεν γνωρίζουν τα μετρητικά δεδομένα των πελατών τους. Ως ΣΑΗ είχαμε επισημάνει το ζήτημα με τα μετρητικά δεδομένα πριν το άνοιγμα και είχαμε ζητήσει από τη ΡΑΕΚ να το εξετάσει και να το επιλύσει. Με βάση τους κανόνες που διέπουν την αγορά ηλεκτρισμού, ο υπεύθυνος διαχειριστής έχει την υποχρέωση σε κάθε συμμετέχοντα δυνατότητα πρόσβασης στα δεδομένα μέτρησης, κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει.
Για εμάς είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ο πλήρης ανταγωνισμός βάσει του τεκμηριωμένου Μοντέλου-Στόχος, να ενισχυθεί η λειτουργία της αγοράς για να μπορέσει να αξιολογηθεί αντικειμενικά η συνεισφορά της. Διότι οι ενεργειακοί στόχοι της χώρας μας δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς σταθερότητα στην αγορά. Αυτό συνεπάγεται: ξεκάθαρους κανόνες, προβλεψιμότητα και συνέπεια.
Έτσι, θα προσελκύσει επενδύσεις και θα λειτουργεί με διαφάνεια προς όφελος των καταναλωτών!
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Τηλ: 22643000
www.ema.org.cy
