Μιλώντας για το βιβλίο του «Κελαρυστός κόσμος» εισαγωγή στην ποίηση του Νίκου Κατσαλίδα, ο Γιώργος Φράγκος τονίζει πως πρόκειται για ένα ποιητή που αφουγκράζεται τα σύγχρονα ποιητικά ρεύματα και, συχνά πυκνά, μπολιάζει την ποίησή του με αυτά.
–Ασχολείστε για πολλά χρόνια με την κριτική λογοτεχνίας και ειδικά με την κυπριακή ποίηση. Τι είναι αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε και με Ελλαδίτες ποιητές; Υπάρχει μεγάλη διακειμενικότητα μεταξύ της ποίησης που γράφεται στην Κύπρο και της ποίησης που γράφεται στην Ελλάδα. Οι αισθητικές διαδρομές είναι αμφίδρομες. Ωστόσο, μόνο Κύπριοι ποιητές αποζητούν ελλαδικές κριτικές. Θεώρησα ότι θα έπρεπε να υπάρξει και αντίστροφη πορεία.
–Τι είναι αυτό που σας συγκίνησε στο ποιητικό έργο του Νίκου Κατσαλίδα; Γνώρισα τον ποιητή το 2010 στη Μυτιλήνη, σε ένα διεθνές συνέδριο λογοτεχνίας όπου συμμετείχα ως εκπρόσωπος της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου. Πρώτα με κέρδισε ως άνθρωπος, ως χαρακτήρας, και μετά τον γνώρισα και τον αγάπησα ως ποιητή. Είναι Βορειοηπειρώτης, άρα ποιητής της ελληνικής περιφέρειας κι αυτός. Είχαμε πολλά κοινά να πούμε και να μοιραστούμε, κυρίως μέσα από το έργο μας.
–Ποιες είναι οι ρίζες της ποίησης του; Ποιοι οι ιδεολογικοί του προσανατολισμοί; Ο θεμελιώδης βράχος πάνω στον οποίο οικοδομείται η ποιητική του είναι τα δημοτικά και ακριτικά τραγούδια. Είναι οι ρίζες του, βαθιές, χοντρές και υγιείς. Η αφοσίωση στην παράδοση είναι στάση ζωής και στάση αισθητικής για τον ποιητή. Όσο για τους ιδεολογικούς προσανατολισμούς της ποίησής του, θα έλεγα ότι αποτελούν ένα πάντρεμα πατριδογνωσίας, πατριδολατρίας, συνυφασμένο πάντα με μια αψεγάδιαστη βιωματική φυσιολατρία. Δεν είναι τυχαίο που τιτλοφόρησα το βιβλίο μου για την ποιητική του Κατσαλίδα «Ο κελαρυστός κόσμος». Διότι τέτοιος είναι ο κόσμος του, κελαρυστός από ποτάμια και ρυάκια, από πουλιά του δάσους, από θροΐσματα δέντρων.
–Το γεγονός ότι ο ποιητής κατάγεται από τη Βόρειο Ήπειρο πώς έχει επηρεάσει τη γλώσσα του; Στην ποίηση του Κατσαλίδα υπάρχουν σοβαρές ενσταλάξεις βορειοηπειρωτικών ιδιωματισμών, λέξεις, φράσεις και εκφράσεις τής εκεί ντοπιολαλιάς. Όλα αυτά όμως δεν συνιστούν μόνο καλολογικά στοιχεία που απλώς προσθέτουν εξωτικό ηχόχρωμα στην ποίησή του. Διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο και στη νοηματοδότηση των στίχων του. Προσθέτουν ειδικό βάρος με τη βαθύρριζη χροιά τους. Συνεπώς, η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο ποιητής έχει αξία όχι μόνο για το φαίνεσθαι αλλά και για το είναι της ποίησής του.
–Ποιες άλλες αρετές εντοπίζετε στην ποίησή του; Ο Κατσαλίδας, ενώ στηρίζεται στην παράδοση όσο λίγοι σύγχρονοι Έλληνες ποιητές, δεν είναι παραδοσιακός με την κλασική έννοια του όρου. Είναι ένας ποιητής που αφουγκράζεται τα σύγχρονα ποιητικά ρεύματα και, συχνά πυκνά, μπολιάζει την ποίησή του με αυτά. Ταυτόχρονα, ενώ τα πόδια του πατούν στέρεα πάνω στην παράδοση, η ψυχή του φτερουγίζει εύτολμα σε λογής λογής φρέσκους αέρηδες και συχνά δελεάζεται από τη νεανική ικμάδα των πειραματισμών. Το αξιακό σύστημα του Κατσαλίδα ακούει στην κωδική ονομασία «Λεσινίτσα», ένα μικρό, άσημο χωριουδάκι στην περιοχή Θεολόγου των Αγίων Σαράντα. Αυτός είναι ο μικρόκοσμος του ποιητή. Ένα αλλιώτικο εσωτερικό, πλην εξωστρεφές, σύμπαν, με ξεχωριστούς κώδικες, μα κι ένα λαμπρό περίβλημα γιομάτο χρώματα, αρώματα, γεύσεις, ανάσες, μα και επιφωνήματα τόσο πόνου, όσο και χαράς. Για τον ποιητή, πατρίδα είναι η χλωρίδα και η πανίδα του τόπου του.
Ο κελαρυστός κόσμος
Εισαγωγή στην ποίηση του Νίκου Κατσαλίδα
Εκδ. Νίκας
Σελ. 166
Τιμή €12,50
