Σε κάθε καλοκαιρινή παρέα, πάντα θα βρεθεί κάποιος που παραπονιέται για τα αλλεπάλληλα τσιμπήματα των κουνουπιών, την ώρα που άλλοι φαίνεται να παραμένουν σχεδόν… αόρατοι για τα ενοχλητικά έντομα. Η ανισότητα αυτή δεν είναι τυχαία. Επιστήμονες έχουν εντοπίσει συγκεκριμένους παράγοντες που καθιστούν κάποιους ανθρώπους περισσότερο «ελκυστικούς» στα κουνούπια.
Σύμφωνα με τον Jonathan Day, καθηγητή Ιατρικής Εντομολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, τα κουνούπια καθοδηγούνται κυρίως από την όραση και την όσφρηση όταν επιλέγουν το επόμενο «θύμα» τους. Ωστόσο, πέρα από αυτούς τους δύο βασικούς μηχανισμούς, υπάρχουν και άλλες μεταβλητές που επηρεάζουν την προτίμησή τους.
1. Τα ρούχα που φοράτε
Τα κουνούπια είναι ιδιαίτερα οπτικά έντομα, ιδίως τις ώρες του σούρουπου. Προσελκύονται ευκολότερα από σκούρα ρούχα όπως μαύρο ή μπλε, καθώς και από έντονα χρώματα όπως το κόκκινο. Έτσι, όσοι φορούν τέτοιες αποχρώσεις είναι πιθανότερο να γίνουν στόχος τους.
2. Η ομάδα αίματος
Οι θηλυκές κουνουπιέρες χρειάζονται την πρωτεΐνη του ανθρώπινου αίματος για να αναπαραχθούν. Έχει αποδειχθεί ότι η ομάδα αίματος Ο είναι διπλάσια ελκυστική για τα κουνούπια σε σύγκριση με την ομάδα Α, ενώ η ομάδα Β κατατάσσεται κάπου ενδιάμεσα. Επιπλέον, το 85% των ανθρώπων εκκρίνουν ουσίες μέσω του δέρματος που αποκαλύπτουν την ομάδα αίματός τους – ένα χαρακτηριστικό που φαίνεται να ενισχύει την έλξη.
3. Η εκπνοή διοξειδίου του άνθρακα
Τα κουνούπια μπορούν να εντοπίσουν το διοξείδιο του άνθρακα (CO₂) που εκπέμπει το ανθρώπινο σώμα από απόσταση έως και 48 μέτρων. Όσο περισσότερη ποσότητα CO₂ εκπνέει κάποιος –κάτι που συμβαίνει περισσότερο στους μεγαλόσωμους ανθρώπους– τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να προσελκύσει κουνούπια. Επειδή η εκπνοή γίνεται από στόμα και μύτη, τα κουνούπια έχουν τάση να περιστρέφονται γύρω από το κεφάλι και τα αυτιά μας τη νύχτα.
4. Θερμότητα και ιδρώτας
Το σώμα μας εκκρίνει διάφορες ενώσεις μέσω του ιδρώτα, όπως γαλακτικό και ουρικό οξύ, αμμωνία και άλλες πτητικές ουσίες, τις οποίες τα κουνούπια εντοπίζουν με ευκολία. Επιπλέον, προσελκύονται από τη θερμότητα του σώματος, η οποία αυξάνεται μετά από φυσική δραστηριότητα. Η προπόνηση ή η έντονη κίνηση ανεβάζει τη θερμοκρασία και ενισχύει τις εκκρίσεις μέσω του ιδρώτα, καθιστώντας κάποιον πιο πιθανό στόχο.
5. Μικροβίωμα δέρματος
Το δέρμα μας φιλοξενεί πλήθος βακτηρίων που δημιουργούν το ατομικό μας «άρωμα». Ο τύπος και η ποσότητα αυτών των βακτηρίων μπορεί να επηρεάσει το πόσο ελκυστικό γίνεται το άτομο για τα κουνούπια. Έρευνες έχουν δείξει ότι άνθρωποι που προσέλκυσαν περισσότερα κουνούπια είχαν μεγαλύτερη παρουσία συγκεκριμένων βακτηρίων στο δέρμα τους. Μάλιστα, τα σημεία όπως οι αστράγαλοι και τα πέλματα φαίνεται να προσελκύουν ιδιαίτερα, καθώς αποτελούν περιοχές με έντονη βακτηριακή δραστηριότητα.
6. Εγκυμοσύνη
Οι έγκυες γυναίκες έχουν βρεθεί να προσελκύουν περισσότερα κουνούπια, κυρίως λόγω της αυξημένης παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα και της μεγαλύτερης θερμοκρασίας στην κοιλιακή χώρα. Μια μελέτη στην Αφρική έδειξε ότι οι γυναίκες στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης ήταν δύο φορές πιο ελκυστικές για τα κουνούπια που μεταδίδουν ελονοσία. Η αλλαγή στη φυσιολογία τους, με αυξημένο όγκο εκπνοής και θερμότερη επιδερμίδα, φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας.
7. Κατανάλωση μπύρας
Μια από τις πιο αναπάντεχες παρατηρήσεις της επιστημονικής κοινότητας αφορά τη σχέση μεταξύ μπύρας και κουνουπιών. Μελέτες δείχνουν ότι μετά την κατανάλωση μπύρας, τα κουνούπια προσελκύονται περισσότερο. Αν και δεν υπάρχει ακόμη σαφής εξήγηση, πιθανολογείται ότι η αύξηση της αιθανόλης στον ιδρώτα και η παροδική άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος παίζουν ρόλο.
Προστασία και πρόληψη
Παρόλο που δεν μπορούμε να αλλάξουμε την ομάδα αίματός μας ή το μικροβίωμα του δέρματός μας, υπάρχουν πρακτικά μέτρα για να μειώσουμε τις πιθανότητες τσιμπήματος. Η χρήση εντομοαπωθητικών, η επιλογή ανοιχτόχρωμων ρούχων και η αποφυγή της κατανάλωσης μπύρας σε εξωτερικούς χώρους το σούρουπο είναι κάποιες από τις απλές στρατηγικές που μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
ygeiamou.gr
