Ναυτία, διάρροια, πυρετός και αίσθημα αδυναμίας. Τα συμπτώματα εμφανίζονται ξαφνικά και η πρώτη σκέψη πολλών είναι πως πρόκειται για κάτι που έφαγαν. Πόσο εύκολο, όμως, είναι να διακρίνει κανείς αν πρόκειται για τροφική δηλητηρίαση ή για γαστρεντερίτιδα;
Παρότι τα δύο νοσήματα έχουν παρόμοια εικόνα, διαφέρουν τόσο στην αιτία όσο και στη διάρκεια και ένταση των συμπτωμάτων, εξηγεί ο Vincent Ho, αναπληρωτής καθηγητής γαστρεντερολογίας στο Πανεπιστήμιο Western Sydney, σε άρθρο του στο The Conversation.
Τι είναι η γαστρεντερίτιδα και τι η τροφική δηλητηρίαση
Η γαστρεντερίτιδα προκαλείται από ιούς, βακτήρια ή παράσιτα που διαταράσσουν το εντερικό σύστημα. Μεταδίδεται κυρίως μέσω μολυσμένων επιφανειών ή τροφίμων και συχνά εξαπλώνεται σε περιβάλλοντα με συνωστισμό. Οι πιο συχνοί ένοχοι είναι ιοί όπως ο νοροϊός και ο ροταϊός.
Η τροφική δηλητηρίαση, αντίθετα, προκαλείται από την κατανάλωση τροφίμων ή ποτών που περιέχουν επιβλαβείς μικροοργανισμούς, χημικές ουσίες ή φυσικές τοξίνες. Η μόλυνση μπορεί να οφείλεται σε βακτήρια όπως η σαλμονέλα ή η λιστέρια, αλλά και σε αλλοιωμένα τρόφιμα ή ακατάλληλη συντήρηση.
Πότε ξεκινούν τα συμπτώματα και πόσο διαρκούν
Η βασική διαφορά εντοπίζεται στον χρόνο εκδήλωσης των συμπτωμάτων. Στην ιογενή γαστρεντερίτιδα, τα πρώτα σημάδια εμφανίζονται μέσα σε 1-2 ημέρες από την έκθεση στον ιό και υποχωρούν συνήθως μέσα σε 48 ώρες. Αντίθετα, στην τροφική δηλητηρίαση, τα συμπτώματα μπορεί να ξεκινήσουν μέσα σε λίγες ώρες – ακόμη και 30 λεπτά – από την κατανάλωση μολυσμένης τροφής και να είναι πιο έντονα αλλά πιο σύντομα σε διάρκεια.
Υπάρχουν, ωστόσο, εξαιρέσεις. Ορισμένοι μικροοργανισμοί, όπως η λιστέρια, μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα αρκετές εβδομάδες μετά την αρχική μόλυνση. Σε κάθε περίπτωση, μόνο οι εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να δώσουν οριστική απάντηση.
Ποια είναι τα κοινά συμπτώματα
Και στις δύο περιπτώσεις τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Διάρροια και εμετό
- Κοιλιακό πόνο και κράμπες
- Πυρετό
- Πονοκέφαλο
- Κακουχία και αφυδάτωση
Πώς να προστατευθείτε – Βασικά μέτρα υγιεινής
Ο δρ. Ho επισημαίνει ότι η πρόληψη είναι εφικτή με σωστή υγιεινή και ορθή διαχείριση των τροφίμων:
- Πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό πριν από το φαγητό και μετά την τουαλέτα.
- Μη χρησιμοποιείτε τα ίδια σκεύη και επιφάνειες κοπής για ωμά και μαγειρεμένα τρόφιμα.
- Μαγειρεύετε καλά τα φαγητά και φυλάσσετε τα περισσεύματα σε ψυγείο εντός δύο ωρών.
- Καθαρίζετε και απολυμαίνετε άμεσα τις επιφάνειες που έχουν έρθει σε επαφή με εμετό ή περιττώματα, χρησιμοποιώντας λευκαντικό διάλυμα.
Πώς αντιμετωπίζονται οι δύο καταστάσεις
Η αντιμετώπιση είναι κυρίως υποστηρικτική, με στόχο την αποφυγή αφυδάτωσης και την υποχώρηση των συμπτωμάτων:
- Πίνετε συχνά μικρές ποσότητες υγρών.
- Χρησιμοποιήστε στοματικά διαλύματα ενυδάτωσης από φαρμακείο ή παρασκευάστε σπιτικό διάλυμα με νερό, ζάχαρη, αλάτι και μαγειρική σόδα.
- Αποφύγετε στερεά τροφή τις πρώτες ώρες και επανεισάγετε σταδιακά ελαφριά γεύματα.
- Ζητήστε ιατρική συμβουλή αν τα συμπτώματα επιμένουν, είναι έντονα ή εμφανίζονται σε ευάλωτες ομάδες, όπως παιδιά ή ηλικιωμένοι.
Αν τα συμπτώματα διαρκούν πάνω από δύο ημέρες, αν υπάρχει υψηλός πυρετός, αίμα στα κόπρανα ή έντονη αδυναμία, απαιτείται ιατρική αξιολόγηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί εργαστηριακός έλεγχος ή και φαρμακευτική αγωγή.
ygeiamou.gr
