Σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της στρατηγικής θέσης της Ελλάδας αποτελεί η διατήρηση δύο εμβληματικών διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας στην προκαταρκτική δεύτερη λίστα των Έργων Κοινού και Αμοιβαίου Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI/PMI), σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες.
Πρόκειται για τα έργα:
Great Sea Interconnector, που αφορά τη διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Κρήτης και Κύπρου, και
GREGY Green Energy Interconnector, το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Αιγύπτου – Ελλάδας, το οποίο προωθεί τη μεταφορά πράσινης ενέργειας από τη Βόρεια Αφρική στην Ευρώπη.
Η εξέλιξη αυτή έχει βαθύ γεωστρατηγικό αποτύπωμα καθώς σηματοδοτεί την ανανέωση της στήριξης στα δύο αυτά μεγάλα έργα από τις Βρυξέλλες και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η στήριξη αυτή έχει μεγάλη σημασία με δεδομένες τις αντιδράσεις της Άγκυρας για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου.
Στρατηγική σημασία
Η παραμονή των δύο έργων στην προκαταρκτική λίστα συνιστά ένα κρίσιμο ενδιάμεσο στάδιο πριν την οριστική ένταξή τους στην τελική λίστα PCI/PMI, η οποία αναμένεται να ανακοινωθεί το φθινόπωρο του 2025. Τα έργα αυτά εντάσσονται στον ευρύτερο σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αναθεώρηση των ενεργειακών της υποδομών ανά διετία, στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας και της επιδίωξης για ενεργειακή αυτάρκεια και απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα.
Η ένταξη ενός έργου στην ευρωπαϊκή λίστα PCI/PMI σηματοδοτεί όχι μόνο την ευρωπαϊκή του σημασία, αλλά και του προσδίδει:
•Δικαίωμα πρόσβασης σε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μέσω του Ταμείου “Connecting Europe Facility” (CEF),
•Επιτάχυνση αδειοδοτικών διαδικασιών, δεδομένης της αναγνώρισης των έργων ως κρίσιμων για το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον,
•Προτεραιότητα σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο, τόσο εντός των κρατών-μελών όσο και στους διασυνοριακούς μηχανισμούς συνεργασίας.
Great Sea Interconnector: Ελλάδα – Κύπρος
Ο Great Sea Interconnector αποτελεί τη συνέχεια του EuroAsia Interconnector και φιλοδοξεί να θέσει τέλος στην ηλεκτρική απομόνωση της Κύπρου, της μοναδικής χώρας της Ε.Ε. που δεν συνδέεται ενεργειακά με την ηπειρωτική Ευρώπη. Η διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου αποτελεί το κρίσιμο μεσαίο σκέλος του ευρύτερου έργου που ενώνει Ισραήλ – Κύπρο – Κρήτη – Αττική.
Το έργο αναμένεται να βελτιώσει τη σταθερότητα του κυπριακού συστήματος, να ενισχύσει την επάρκεια του ελληνικού συστήματος και να δημιουργήσει νέες δυνατότητες εξαγωγών πράσινης ενέργειας από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη.
GREGY Interconnector: Ελλάδα – Αίγυπτος
Η ηλεκτρική διασύνδεση GREGY είναι το πρώτο έργο που συνδέει την Αφρική με την Ευρώπη μέσω διηπειρωτικού καλωδίου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόκειται για ένα έργο με οραματικό χαρακτήρα, καθώς έχει στόχο να μεταφέρει ανανεώσιμη ενέργεια παραγόμενη στην Αίγυπτο, με ιδιαίτερα χαμηλό κόστος, προς την ελληνική και ευρύτερα την ευρωπαϊκή αγορά.
Η Ελλάδα καθίσταται ενεργειακός διάδρομος πράσινης ενέργειας από την Αφρική, ενισχύοντας τη στρατηγική της θέση στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, σε μια περίοδο όπου η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο αποτελεί κομβική προτεραιότητα της Ε.Ε.
Τελική λίστα
Η τελική λίστα έργων PCI/PMI που θα εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός του 2025, αναμένεται να καθορίσει το ενεργειακό τοπίο της Ένωσης για την επόμενη πενταετία και να κατευθύνει κρίσιμους χρηματοδοτικούς και πολιτικούς πόρους στα έργα εκείνα που μπορούν να επιταχύνουν τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο, ευέλικτο και διασυνδεδεμένο ενεργειακό σύστημα.
Η διατήρηση των Great Sea Interconnector και GREGY Interconnector στη λίστα ενισχύει τη διεθνή ενεργειακή διπλωματία της Ελλάδας, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της ως πυλώνα σταθερότητας, μεταφοράς και εξαγωγής πράσινης ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Σε μια περίοδο γεωπολιτικών εντάσεων και ανάγκης για διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών, τέτοια έργα μετατρέπουν την Ελλάδα από ενεργειακό καταναλωτή σε σημαντικό ενεργειακό παίκτη και εταίρο για ολόκληρη την Ευρώπη.
capital.gr
