Βουλευτές μέλη της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου ζήτησαν από τον Γενικό Ελεγκτή να διερευνήσει κατά πόσον κατασκευαστικές εταιρείες συνεννοούνται με σκοπό να αναλαμβάνουν προσφορές του δημοσίου και στη συνέχεια να φουσκώνουν τον λογαριασμό εις βάρος του δημοσίου.
Παράλληλα, τόσο ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Κουλίας όσο και βουλευτές, καυτηρίασαν το γεγονός ότι εταιρείες οι οποίες ενεπλάκησαν σε χρηματισμό δημοσίων λειτουργών και το παραδέχτηκαν, δεν έχουν αποκλειστεί από προσφορές του Δημοσίου. Αρκετή κριτική ασκήθηκε για φούσκωμα του λογαριασμού έργων του δημοσίου, για απαράδεκτες καθυστερήσεις και για εργολάβους οι οποίοι, πέραν των άλλων, αφήνουν και έργα του δημοσίου στη μέση και την ίδια ώρα, αντί να αποκλειστούν, τους επιτρέπεται να υποβάλλουν προσφορές και για άλλα έργα.
Πάντως, όπως ανέφερε ο Γενικός Λογιστής κ. Ανδρέας Αντωνιάδης με τη δημιουργία μητρώου αποκλεισμού από τον περασμένο Αύγουστο, τουλάχιστον στο θέμα του αποκλεισμού τα δεδομένα θα διαφοροποιηθούν προς το καλύτερο, αφού οι υπηρεσίες του δημοσίου που αναθέτουν έργα σε εργολάβους, θα μπορούν να τους βαθμολογούν/αξιολογούν ως προς το κατά πόσον έχουν συνεργαστεί ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους κατά την εκτέλεση των έργων.
Ειδική αναφορά έγινε στη «Lois Builders Ltd» και ασκήθηκε κριτική σχετικά με το ότι ενώ η εταιρεία καθυστερούσε την υλοποίηση έργων, της επιτρεπόταν να υποβάλλει προσφορές και σε άλλα έργα του δημοσίου. Όπως διευκρινίστηκε, η εταιρεία αποκλείστηκε από έργα του δημοσίου την περίοδο 2021-2023, αλλά επανήλθε κανονικά το 2024.
Οι σχετικές αναφορές έγιναν με αφορμή παρουσίασης έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η οποία εξέτασε την ανάθεση δημοσίων κατασκευαστικών έργων σε εργολάβους.
Παρουσιάζοντας τα ευρήματα εκ μέρους της Ελεγκτικής Υπηρεσίας η κ. Στάλω Αριστείδου ανέφερε πως τρεις μεγάλες εργοληπτικές εταιρείες ανέλαβαν το 40,8% των δημοσίων έργων της περιόδου 2015-2024, κατά την οποίαν ανατέθηκαν 2.164 συμβάσεις αξίας €2,5 δισ.
Όπως εξήγησε, συνολικά, η Cyfield την περίοδο 2015-2024 ανέλαβε 157 έργα αξίας €563.955.27, οι Αδελφοί Ιακώβου ανέλαβαν 84 έργα αξίας €321.977.123 ενώ η Cybarco Ltd ανέλαβε 40 έργα αξίας €140.976.255.
Σχετικά με τους ρυθμούς υλοποίησης των έργων ανέφερε, πως ο μέσος όρος σύμβασης κάθε έργου κυμαίνεται στις 601 ημέρες ενώ ο μέσος όρος καθυστέρησης στην υλοποίηση των έργων, κυμαίνεται στις 461 ημέρες.
Ανέφερε επίσης, πως σε αρκετές περιπτώσεις διαγωνισμών (14,2%) είχε υποβληθεί μόνο μία προσφορά, η οποία, τελικά, κατακυρώθηκε σε αυτόν που την υπέβαλε.
Στην έκθεση γινόταν παραπομπή σε ολιγοπώλιο και σε δεσπόζουσα θέση του ομίλου Cyfield, με αναφορά πως «ένα σημαντικό ποσοστό της συνολικής συμβατικής αξίας συγκεντρώθηκε σε περιορισμένο αριθμό εργολάβων».
«Συγκεκριμένα, τρεις εργολάβοι (Cyfield, Iacovou και Cybarco), παρόλο που μαζί ανέλαβαν μόνο το 13% του αριθμού των συμβάσεων, εξασφάλισαν το 40,8% της συνολικής αξίας της αγοράς. Το εν λόγω στατιστικό υποδεικνύει αυξανόμενη συγκέντρωση της αγοράς για μεγάλα έργα σε συγκεκριμένους εργολάβους».
Σχετικά με τον κατά πόσον η εταιρεία Cyfield έχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά, η πρόεδρος της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ) ανέφερε ότι με μερίδιο 22% στην υλοποίηση έργων του δημοσίου, δεν θεωρεί πως ισχύει κάτι τέτοιο.
