Η Κυπριακή Δημοκρατία κινείται προς δύο παράλληλες κατευθύνσεις με στόχο να ενισχύσει το αμυντικό οπλοστάσιο και παράλληλα τον τομέα ασφάλειας της νήσου. Προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του προγράμματος SAFE Και προς τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω του προγράμματος EBA. Το κυπριακό shopping list από Ευρώπη και Αμερική περιλαμβάνει συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου μέχρι και αεροσκάφη C-130, αλλά και ελικόπτερα. Τα συστήματα τα οποία έχει κατά νουν και θέλει να αποκτήσει η Κύπρος αφορούν τόσο τον τομέα της άμυνας όσο και ευρύτερους τομείς ασφάλειας όπως είναι η έρευνα και διάσωση αλλά και η πυρόσβεση.
Τι θέλει να εξασφαλίσει η Κύπρος μέσω του SAFE
Ως προς το πρόγραμμα SAFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Λευκωσία εργάζεται από τη μια για την απόκτηση συγκεκριμένων συστημάτων και από την άλλη για την αναβάθμιση των δύο βάσεων, με την αεροπορική βάση στην Πάφο να βρίσκεται σε προτεραιότητα. Στόχος είναι οι μελέτες να ολοκληρωθούν εντός του 2026 και το ’27 να ξεκινήσουν τα κατασκευαστικά έργα.
Όσον αφορά τα οπλικά συστήματα μέσω του προγράμματα SAFE η Κύπρος στοχεύει στα εξής:
- Σημαντική αναβάθμιση της συστημάτων επικοινωνίας της Εθνικής Φρουράς.
- Ψηφιοποίηση των επικοινωνιακών λειτουργιών με αξιοποίηση και των δυνατοτήτων τεχνητής νοημοσύνης, με απόκτηση δυνατοτήτων ηλεκτρονικού πολέμου.
- Αναβάθμιση των μηχανοκίνητων μέσων της Εθνικής Φρουράς (αφορά τα Λεωνίδας και τα VAP).
- Αναβάθμιση των πυραύλων Mistral.
- Ανάπτυξη δυνατοτήτων νυχτερινών επιχειρήσεων.
- Απόκτηση ραντάρ αντιπυροβολικού και αντιολμικού τύπου.
- Μέσα ταχείας στρώσης ναρκοπεδίου.
- Συστήματα drones και anti-drones.
- Ελικόπτερα τα οποία θα έχουν και τη δυνατότητα αποστολών έρευνας και διάσωσης.
Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου θα υποβληθεί προς τις Βρυξέλλες το πλάνο πενταετίας που έχει ετοιμάσει το κυπριακό Υπουργείο Άμυνας στο πλαίσιο του προγράμματος SAFE, σε συνεργασία και με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όλοι οι σχεδιασμοί που εντάσσονται κάτω από την ομπρέλα του SAFE προβλέπουν συνέργειες και κυπριακών βιομηχανιών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας.
Τέλη Δεκεμβρίου με αρχές Ιανουαρίου αναμένεται να εγκριθούν τα κυπριακά αιτήματα τα οποία θα υποβληθούν μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό τον πρώτο χρόνο η Κύπρος υπολογίζει να χρησιμοποιήσει ένα ποσό της τάξης των 150 εκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό θα καλυφθεί μέσα από το πρόγραμμα SAFE.
Ενόψει των πιο πάνω, την τελευταία εβδομάδα Οκτωβρίου αναμένεται στην Κύπρο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Υπηρεσίας (EDA-European Defense Agency).
Τι θα συζητηθεί με τους Αμερικανούς
Ο δεύτερος πυλώνας ενίσχυσης της άμυνας και της ασφάλειας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι μέσω του αμερικανικού προγράμματος EDA (Excess Defense Articles). Ήδη στο πλαίσιο της συνεργασίας Ηνωμένων Πολιτειών και Κυπριακής Δημοκρατίας, η κυπριακή πλευρά μετέφερε προς την αντίστοιχη αμερικανική τις ανάγκες που έχει σε συγκεκριμένα συστήματα. Από δικής τους πλευράς οι Αμερικανοί έστειλαν στη Λευκωσία κατάλογο με διαθέσιμα συστήματα τα οποία θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν την Κύπρο. Πάνω σ’ αυτή τη λίστα ετοιμάστηκαν συγκεκριμένος κατάλογος ο οποίος περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- Αριθμό οχημάτων γενικής χρήσεως.
- Διερευνάται το ενδεχόμενο απόκτησης μεταγωγικών αεροσκαφών C-130 με δυνατότητα αεροπυρόσβεσης.
- Ειδικά οχήματα για την αεροπορική βάση όπως είναι οχήματα ανεφοδιασμού και φόρτωσης αεροσκαφών.
Όπως αποκάλυψε χθες ο «Φ» μεταξύ 27 και 31 Οκτωβρίου κλιμάκιο του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς θα μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες για να περαιτέρω συζήτηση ως προς τα οπλικά συστήματα που ενδιαφέρουν την Κυπριακή Δημοκρατία. Απ’ εκεί και πέρα αναλόγως των συμφωνιών στις οποίες θα καταλήξουν οι δύο πλευρές, ειδικοί του Υπουργείου Άμυνας και της Εθνικής Φρουράς θα μεταβαίνουν στις ΗΠΑ για έλεγχο και αξιολόγηση των συστημάτων, πριν την τελική απόφαση για απόκτησή τους.
Η μεγαλύτερη προσπάθεια της τελευταίας 10ετίας
Κυβερνητικοί κύκλοι επεσήμαναν στον «Φ» ότι η προσπάθεια που καταβάλλεται στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η μεγαλύτερη την τελευταία δεκαετία.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι «η συνεχής αναβάθμιση της ΕΦ και η ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της πατρίδας μας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τη διακυβέρνηση μας, μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες, όπως είναι η αξιοποίηση του χρηματοδοτικού εργαλείου SAFE της ΕΕ που προνοεί για την Κυπριακή Δημοκρατία ένα ποσό ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, την προμήθεια εξοπλισμών από τις ΗΠΑ, μέσω των προγραμμάτων Excess Defense Articles (EDA) και Foreign Military Sales (FMS), την αξιοποίηση της πολύ υποσχόμενης κυπριακής αμυντικής βιομηχανίας, την αναβάθμιση κρίσιμων υποδομών, όπως της αεροπορικής βάσης Ανδρέας Παπανδρέου και της ναυτικής βάσης Ευάγγελος Φλωράκης».
