Τουρκοκυπριακά φιλέτα σε οκτώ περιοχές της Λευκωσίας, Λάρνακας και Λευκωσίας θα διατεθούν σε πρόσφυγες μέσω πλειστηριασμού κάτι το οποίο αφενός θα αποφέρει έσοδα στο Ταμείο Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών το οποίο είναι μείον επί δεκαετίες και αφετέρου θα συμβάλει στη διατήρηση αξιόλογων κτηρίων και γενικά ακινήτων τα οποία δεν αξιοποιούνταν ή δεν αξιοποιούνταν επαρκώς και προς όφελος του Δημοσίου. Τα τεμάχια – φιλέτα εντοπίστηκαν από την Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών του Υπουργείου με οδηγίες του υπουργού Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνου Ιωάννου ο οποίος τυγχάνει και κηδεμόνας των τουρκοκυπριακών περιουσιών.
Πρόκειται για 130 τεμάχια – φιλέτα εκ των οποίων το ένα βρίσκεται στη Λευκωσία, το ένα στη Λεμεσό και τα 128 στο Δήμο Λάρνακας, με τα περισσότερα (89) στην ενορία «Σκάλα».
Σχετική πρόταση (για αξιοποίηση των φιλέτων) υπό τον τίτλο «Καθορισμός Περιοχών Ειδικής Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών δυνάμει του άρθρου 6Γ(2)(α)(η) του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου 139/1991», υπέβαλε ο υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου στην τελευταία συνεδρίαση του Σώματος.
Με βάση την πρόταση του Υπουργού, παραθέτουμε πιο κάτω όλα τα τεμάχια, τους χώρους που βρίσκονται και τα βασικά χαρακτηριστικά τους.
Στη Λευκωσία, το μοναδικό ακίνητο που εντοπίστηκε βρίσκεται στην ενορία Ομεριέ και είναι γνωστό ως κτήριο Αλετρά, υπό την έννοια ότι σε αυτό λειτουργούσε ο έμπορος Ηλίας Αλετράς. Ο Κηδεμόνας θεωρεί πως η κεντρική θέση του κτηρίου και οι δυνατότητες ανάπτυξης που προσφέρει ο υψηλός συντελεστής δόμησης του (160%), προσδίδουν ιδιαίτερα οικονομικά & εμπορικά χαρακτηριστικά.
Στη Λάρνακα υπάρχουν τέσσερα τεμάχια-φιλέτα στη γνωστή περιοχή Μακένζι, η οποία σε σχετική αναφορά περιγράφεται ως περιοχή υψηλού τουριστικού και ψυχαγωγικού ενδιαφέροντος. Σύμφωνα με την ίδια περιγραφή πρόκειται για περιοχή «φιλέτο» με τεράστια εμπορική αξία, η οποία απαιτεί διαφανή διαχείριση για μεγιστοποίηση εσόδων.
Τα 89 τεμάχια στην ενορία Σκάλα της Λάρνακας εφάπτονται της οδού Πιαλέ Πασά και έχουν συντελεστή δόμησης 140%. Βρίσκονται κατά μήκος του παραλιακού μετώπου, όπου παρατηρείται έντονη εμπορική δραστηριότητα και θεωρούνται ως ο πυρήνας της περιοχής, ενώ καλύπτονται από ειδικό πολεοδομικό καθεστώς.
Εννέα τεμάχια, επίσης στη Λάρνακα, εφάπτονται της λεωφόρου Αθηνών (περιοχή πυρήνων και συνεχούς δόμησης με συντελεστή δόμησης 350%). Θεωρείται ως την κεντρικότερη αρτηρία της πόλης και βεβαίως αναφερόμαστε στις Φοινικούδες όπου η αξία της γης είναι πολύ ψηλή, όπως και οι δυνατότητες ανάπτυξης.
Άλλα 17 τεμάχια στις ενορίες Σκάλα και Άγιος Νικόλαος εφάπτονται της λεωφόρου Αρτέμιδος και βρίσκονται στην κεντρική οδική αρτηρία της Λάρνακας αποτελώντας την είσοδο της πόλης για όσους προέρχονται από το αεροδρόμιο. Πρόκειται για περιοχή αυξημένης εμπορική προβολής και δραστηριότητας.
Επίσης στη Λάρνακα (ενορία Χρυσοπολίτισσα) τρία τεμάχια εφάπτονται της λεωφόρου Σπύρου Κυπριανού η οποία αποτελεί κεντρικό εμπορικό άξονα για γραφεία και καταστήματα. Θεωρούνται τεμάχια με σημαντική εμπορική προοπτική λόγω της θέσης επί κεντρικής λεωφόρου με ιδιαίτερα οικονομικά και εμπορικά στοιχεία.
Στη Βορόκλινη (εμπίπτει στο Δήμο Λάρνακας) εντοπίστηκαν έξι ταμάχια τα οποία εφάπτονται του δρόμου Δεκέλειας. Πρόκειται για περιοχή υψηλού τουριστικού και ψυχαγωγικού ενδιαφέροντος. Βρίσκονται επί του παραλιακού μετώπου όπου παρατηρείται έντονη εμπορική δραστηριότητα.
Τέλος, στη Λεμεσό (ενορία Άγιος Ιωάννης) πλησίον του ξενοδοχείου Pefkos City Hotel, σε περιοχή με επικρατούσα χρήση την κατοικία και συντελεστή δόμησης 140%, εντοπίστηκε ένα φιλέτο. Το ακίνητο παραμένει αδιάθετο (δεν μισθώθηκε ποτέ). Η θέση του κοντά σε αναπλασμένο άξονα δημιουργεί προοπτικές αξιοποίησης.
Πλειοδοτικοί διαγωνισμοί για τ/κ περιουσίες υψηλής αξίας
Οι Περιοχές Ειδικής Διαχείρισης βασίζονται σε πολεοδομικά, οικονομικά και άλλα ειδικά κριτήρια
Σημειώνεται, πως ο υπουργός Εσωτερικών, ως Κηδεμόνας τ/κ περιουσιών έχει την εξουσία να καθορίζει «Περιοχές Ειδικής Διαχείρισης» (ΠΕΔ), βάσει ειδικών, πολεοδομικών, οικονομικών, εμπορικών ή άλλων χαρακτηριστικών.
Στόχος του Υπουργείου είναι η βέλτιστη αξιοποίηση των τ/κ περιουσίων που εμπίπτουν στις εν λόγω περιοχές και οι οποίες, λόγω της φύσης ή της αξίας τους, κρίνεται ότι πρέπει να διατεθούν μέσω ανοικτών πλειοδοτικών διαγωνισμών.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του υπουργού, η ανάγκη για τον καθορισμό των εν λόγω περιοχών ως ΠΕΔ, προκύπτει από το γεγονός ότι έχει εντοπιστεί σημαντικός αριθμός τεμαχίων σε εμπορικούς άξονες, σε παγκύπρια βάση, τα οποία παραμένουν αναξιοποίητα ή υποβαθμισμένα, λόγω υψηλού κόστους απαιτούμενης επένδυσης ή άλλων διάφορων παραγόντων, ή/ και λόγω ύπαρξης προοπτικής δημιουργίας υπεραξίας από την αξιοποίηση τους.
Στις περιοχές αυτές, εφόσον καθοριστούν ως Περιοχές Ειδικής Διαχείρισης ο Κηδεμόνας δύναται να προχωρεί σε μίσθωση περιουσιών σε δικαιούχους πρόσφυγες, αποκλειστικά κατόπιν πλειοδοτικού διαγωνισμού.
Με βάση την πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο, οι προτεινόμενες περιοχές/τεμάχια παρουσιάζουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δικαιολογούν τη διαχείρισή τους υπό ειδικό καθεστώς και τη διάθεσή τους μέσω πλειοδοτικού διαγωνισμού, ώστε να εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον και οι σκοποί του Νόμου.
Πιο συγκεκριμένα, με βάση πάντα την πρόταση Ιωάννου, οι προτεινόμενες περιοχές έχουν επιλεχθεί με βάση 3 πυλώνες κριτηρίων που αφορούν:
i. Ειδικά πολεοδομικά χαρακτηριστικά (ζώνη χρήσης, σχεδιαζόμενες αναπλάσεις, κ.τ.λ.).
ii. Οικονομικά/ Εμπορικά χαρακτηριστικά (εμπορική αξία περιοχής, κεντρική τοποθεσία, δυναμική τοπικής αγοράς, προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης, κ.τ.λ.).
iii. Άλλα ειδικά χαρακτηριστικά.
Ο υπουργός υποδεικνύει, αφού διευκρινίζει πως η προωθούμενη πολιτική είναι σύμφωνη με τις διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας και από την έγκρισή της, δεν προκύπτει άμεση δαπάνη για τον κρατικό προϋπολογισμό. Αντιθέτως, αναμένεται μεσοπρόθεσμα αύξηση των εσόδων του Κηδεμόνα από την εκμίσθωση ακινήτων μέσω πλειοδοτικών διαγωνισμών.
Κρατάει χρόνια
η εκμετάλλευση
Εδώ και δεκαετίες πολλές τουρκοκυπριακές περιουσίες, μεγάλης αξίας, τύγχαναν εκμετάλλευσης όχι μόνο από πρόσφυγες αλλά και από μη πρόσφυγες, εταιρείες κ.ο.κ., καταβάλλοντας μηδαμινά ποσά ως ενοίκιο. Χαρακτηριστικό της διαχείρισης που έγινε, είναι και το γεγονός ότι τουρκοκυπριακές περιουσίες εκμεταλλεύονταν ακόμη και πρεσβείες. Είναι η πρώτη φορά, εδώ και αρκετά χρόνια, που καταβάλλεται τόσο συστηματική προσπάθεια για επιβολή τάξης, αν και τα τετελεσμένα που δημιουργήθηκαν τα πρώτα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή θεωρείται αδύνατο να αρθούν. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, με τη λήξη των υφιστάμενων συμβολαίων κ.ο.κ., υπάρχει δυνατότητα να αντιμετωπιστούν αρκετά από τα ζητήματα που έχουν δημιουργηθεί.
Ενδεικτικό της κατάστασης που δημιουργήθηκε, είναι και το γεγονός, πως παρόλο ότι η αξία των τουρκοκυπριακών περιουσιών κυμαίνεται στα €6 δισ. κάθε χρόνο οι φορολογούμενοι ενισχύουν το Ταμείο Διαχείρισης με περίπου €7 εκατ. μέσω του προϋπολογισμού του κράτους.
