Ακαταστασία σε τιμολόγια και πληρωμές, επισημάνσεις για το ύψος χορηγιών προς διάφορους φορείς, αλλά και τις αυξομειώσεις που καταγράφηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια στα κονδύλια που δαπανήθηκαν για την αποστολή ασθενών στο εξωτερικό και την αγορά υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα της Κύπρου, καταγράφει σε έκθεση της η Ελεγκτική Υπηρεσία σχολιάζοντας ταυτόχρονα και τις οικονομικές συναλλαγές του υπουργείου Υγείας με τους δύο αρμόδιους για την Υγεία ημικρατικούς Οργανισμούς (ΟΑΥ και ΟΚΥπΥ).
«Σε δέκα περιπτώσεις πληρωμών του κονδυλίου “Αγορά Φαρμάκων και Εμβολίων” της διοίκησης του υπουργείου Υγείας για το 2023, και σε μια περίπτωση πληρωμής από το κονδύλι “Δικαιώματα Εμπειρογνωμόνων για Ετοιμασία Μελετών” του Γενικού Χημείου του κράτους για το 2022, διαπιστώθηκε ότι ο αρμόδιος λειτουργός που διενήργησε τη σύσταση δαπάνης παρά το γεγονός ήταν εξουσιοδοτημένος, δεν ήταν ο υπεύθυνος συντονιστής». Περαιτέρω, «από έλεγχο σε μία πληρωμή ύψους €819.000, από το κονδύλι “Αγορά Φαρμάκων και Εμβολίων” της διοίκησης του Υπουργείου, διαπιστώθηκε ότι η σύσταση πληρωμής διενεργήθηκε από λειτουργό ο οποίος δεν είχε λάβει γραπτή εξουσιοδότηση για διαχείριση της συγκεκριμένης δαπάνης».
«Σε μία πληρωμή ύψους €11.200 από το κονδύλι “Έκτακτα Βοηθήματα” της διοίκησης του υπουργείου Υγείας, η σύσταση και η εξουσιοδότηση της πληρωμής δόθηκε από δύο ιατρούς οι οποίοι είναι αποσπασμένοι στον ΟΚΥπΥ, παρά το γεγονός ότι το εν λόγω κονδύλι ανήκει στη διοίκηση του Υπουργείου και ο ελέγχων λειτουργός είναι η γενική διευθύντρια του υπουργείου Υγείας».
Εισπράξεις €18,3 εκατ. τον χρόνο αλλά εντοπίζονται αδυναμίες
Στην έκθεσή της, η Ελεγκτική Υπηρεσία παρουσιάζει στοιχεία αναφορικά με τις εισπράξεις του υπουργείου Υγείας από Εθνικούς Φορείς Υγείας άλλων χωρών της ΕΕ για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των υπηκόων τους που βρίσκονται στην Κύπρο. Οι εισπράξεις του υπουργείου Υγείας κατά μέσο όρο, ανέρχονταν το διάστημα 2014-2023 στα €18,3 εκατ.
Έτος με το χαμηλότερο ποσό εισπράξεων το 2015, με €101.049 και έτος με το υψηλότερο ποσό το 2024, με €58.494.606. Το 2023 εισπράχθηκαν €47.305.985.
>> «Σε μία περίπτωση Έλληνα υπηκόου που διαμένει μόνιμα στην Κύπρο, παρατηρήθηκε υπερτιμολόγηση ύψους €389, καθώς εισπράχθηκε συνολικό ποσό €1.228, ενώ στο μηχανογραφικό σύστημα περιλαμβάνονταν ως εισπραχθέντα δύο ποσά ύψους €123 και €716».
>> Σε άλλες οκτώ περιπτώσεις, αναφέρεται στην έκθεση, «τιμολόγια δικαιούχων που περιλαμβάνονται στα παραστατικά που επισυνάπτονται στην είσπραξη, συνολικού ύψους €9.823, δεν εντοπίστηκαν στο μητρώο πληρωμένων τιμολογίων».
>> «Σε τρεις περιπτώσεις, συνολικού ύψους €3.684, τιμολόγια δικαιούχων που περιλαμβάνονται στο μητρώο πληρωμένων τιμολογίων κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία, δεν εντοπίστηκαν στα παραστατικά που επισυνάπτονται στην είσπραξη».
Όπως διαπιστώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία, «το μηχανογραφικό σύστημα του Τομέα Τιμολόγησης Ευρωπαίων Ασθενών παρουσιάζει σοβαρές αδυναμίες».
€17,4 εκατ. το 2014 – €39,9 εκατ. το 2024
Το 2024 οι συνολικές δαπάνες για την αποστολή ασθενών στο εξωτερικό έφθασαν τα €31 εκατ. με τα €8,3εκατ. να καταβάλλονται σε εθνικούς φορείς υγείας κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα €23,2 εκατ. σε ιδιώτες στο εξωτερικό. Κατά το 2024 δαπανήθηκαν €8,4 εκατ. για αποστολή ασθενών στον ιδιωτικό τομέα της Κύπρου.
Στην έκθεση αναφέρονται τα ποσά που δαπανήθηκαν από το έτος 2010 μέχρι και το τέλος του 2024. Το 2010 είχε δαπανηθεί κονδύλι ύψους €50,4 εκατ. εκ των οποίων τα €7,5 εκατ. αφορούσαν αγορά υπηρεσιών στην Κύπρο και τα €42,9 εκατ. αποστολή ασθενών στο εξωτερικό. Το 2014 το συνολικό ποσό έπεσε στα €17,4 εκατ. με τα €6 εκατ. να αφορούν αγορά υπηρεσιών στην Κύπρο και τα €11,4 αποστολή ασθενών στο εξωτερικό.
Σε ό,τι αφορά τα δύο έτη των σκληρών περιοριστικών μέτρων της πανδημίας, τα ποσά που καταγράφονται στην έκθεση αφορούν €44,6 εκατ. το 2020 και €40,2 εκατ. το 2021.
Χορηγίες και οικονομική ενίσχυση φορέων και ΜΚΟ
Σημαντικά είναι και τα ευρήματα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που αφορούν την καταβολή χορηγιών προς διάφορους φορείς και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Η Ελεγκτική Υπηρεσία, μεταξύ άλλων, διαπίστωσε την «καταβολή χορηγίας σε φορείς που είχαν λάβει επιδοτήσεις και από άλλα Υπουργεία έστω και για διαφορετικές δράσεις».
Συγκεκριμένα, «κατά το έτος 2022, το υπουργείο Υγείας παραχώρησε χορηγίες ύψους €1,7 εκατ. σε 20 φορείς, οι οποίοι έλαβαν χορηγίες ύψους €4,6 εκατ. από άλλα Υπουργεία, ενώ κατά το 2023 παραχώρησε χορηγίες ύψους €1,6 εκατ. σε 21 φορείς οι οποίοι έλαβαν χορηγίες ύψους € 3,8 εκατ. από άλλα Υπουργεία».
Στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας γίνεται και αναφορά στην καταβολή χορηγίας «σε φορείς που δεν υπέβαλαν μαζί με την αίτηση όλα τα απαιτούμενα από το σχέδιο έγγραφα». Εντοπίστηκε, μεταξύ άλλων, «παραχώρηση χορηγίας σε φορέα ο οποίος ξεπέρασε κατά πολύ το όριο των €500.000 για ενίσχυση ανά τριετία που τίθεται ως μέγιστο όριο σύμφωνα με το σχέδιο κρατικών ενισχύσεων ήσσονος σημασίας. Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε ότι στον φορέα παραχωρήθηκε λόγω ανεπαρκούς αξιολόγησης από την επιτροπή αξιολόγησης, χορηγία ύψους €70.000, ενώ το 2021 είχε λάβει συνολικά €1,062 εκατ. χορηγίες».
Συναλλαγές υπουργείου Υγείας – ΟΑΥ και ΟΚΥπΥ
>> «Από έλεγχο σε μία πληρωμή στον ΟΚΥπΥ ύψους €32.300, για διενέργεια 950 πανοραμικών ακτινογραφιών δοντιών σε ασθενείς, βάσει απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, διαπιστώσαμε ότι δεν επιβεβαιώνεται ο αριθμός των εν λόγω πανοραμικών που πραγματοποιήθηκαν από τον ΟΚΥπΥ. Ως εκ τούτου, δεν ήταν δυνατό να επαληθευτεί η ορθότητα της πληρωμής».
>> «Για θέματα που αφορούν σε συνεισφορές του Πάγιου Ταμείου στο Γενικό Σύστημα Υγείας, οι οποίες καταβλήθηκαν στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας σε διαφορετικό ημερολογιακό έτος από το έτος κατά το οποίο αναγνωρίστηκε η δαπάνη στο σχετικό κονδύλι του Υπουργείου, έχει ενημερωθεί το Γενικό Λογιστήριο για τις σχετικές διορθώσεις στις Οικονομικές Καταστάσεις της Κεντρικής Κυβέρνησης».
Η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρεται σε όλα τα Τμήματα και Υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας. Μοναδικό Τμήμα για το οποίο δεν γίνεται καμία επισήμανση, είναι οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες.
