Η Ερευνητική Επιτροπή για τις ανακλήσεις οχημάτων επανέρχεται δυναμικά την ερχόμενη Τετάρτη, 30 Απριλίου, με νέα δημόσια συνεδρίαση, όπου θα δώσουν το παρών εκπρόσωποι της Αστυνομίας και συγγενείς θυμάτων δυστυχημάτων που σχετίζονται με ελαττωματικούς αερόσακους Takata.
Η συνεδρίαση αναμένεται να είναι ιδιαίτερα σημαντική και φορτισμένη, αφού θα φωτιστούν πτυχές που αγγίζουν το ανθρώπινο κόστος πίσω από την πολυετή αδράνεια του μηχανισμού ανακλήσεων στην Κύπρο. Σημειώνεται ότι η συνεδρίαση θα είναι η πρώτη που φέρνει στο επίκεντρο τα θύματα και τις οικογένειές τους, δίνοντας ανθρώπινη διάσταση στην υπόθεση.
Στόχος της Επιτροπής είναι να ολοκληρωθεί η λήψη καταθέσεων μέχρι το τέλος Μαΐου, ώστε να ακολουθήσει η σύνταξη και δημοσίευση του τελικού πορίσματος, το οποίο ενδέχεται να επιρρίψει ευθύνες τόσο σε κρατικές Υπηρεσίες όσο και σε ιδιωτικούς φορείς.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιτροπής, Μιχαλάκη Χριστοδούλου, μέχρι τα τέλη Μαΐου θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εξασφάλισης μαρτυριών και καταθέσεων, οπότε και θα εκδοθεί το σχετικό πόρισμα – με ιδιαίτερη σημασία για το μέλλον των πολιτικών ασφάλειας και ελέγχου οχημάτων στην Κύπρο.
Κατά τις πρώτες συνεδριάσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν παρουσία εκπροσώπων των εισαγωγέων και διανομέων αυτοκινήτων, επαναλήφθηκε πως η ευθύνη για τις ανακλήσεις βαραίνει πρωτίστως τους κατασκευαστές, αλλά και το Τμήμα Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ), το οποίο απέτυχε –σύμφωνα με όσους έχουν καταθέσει– να εγκαθιδρύσει και να ενεργοποιήσει αποτελεσματικό σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου ανακλήσεων.
Την ίδια περίοδο που στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και σε άλλες χώρες οι ανακλήσεις Takata προκάλεσαν μαζικές κινητοποιήσεις, στην Κύπρο φαίνεται να επικράτησε σιγή και θεσμική ανεπάρκεια, με αποτέλεσμα να παραμείνουν μέχρι και σήμερα σε κυκλοφορία χιλιάδες οχήματα με επικίνδυνα εξαρτήματα.
Ενώπιον της Επιτροπής, εκπρόσωποι της Παγκύπριας Συντεχνίας Εμπόρων Αυτοκινήτων (ΠΑΣΕΑ) κατήγγειλαν πως ούτε ενημέρωση υπήρχε από το ΤΟΜ για εγκυκλίους που αφορούσαν την ανάγκη ελέγχου ανακλήσεων, ούτε τους δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση του σχετικού πλαισίου.
Η συντεχνία των εισαγωγέων υποστηρίζει ότι το υπουργείο Μεταφορών έπρεπε εδώ και χρόνια να στείλει επιστολές σε όλες τις κατασκευάστριες εταιρείες και να ζητά όλες τις ανακλήσεις των αυτοκινήτων που βρίσκονται στην Κύπρο.
Όπως σημείωσε ο γραμματέας της ΠΑΣΕΑ, Χαράλαμπος Κολοκοτρώνης, η ενημέρωση για σχετική εγκύκλιο του ΤΟΜ ήρθε μόλις τον Νοέμβριο του 2024, επτά χρόνια μετά την έκδοσή της. Τόνισε, δε, ότι δεν υπήρχε υποχρέωση ελέγχου ανακλήσεων ούτε κατά την έκδοση SVA (μεμονωμένης έγκρισης τύπου), ούτε στο ΜΟΤ, καθιστώντας την παρακολούθηση πλήρως εθελοντική.
Την έντονη δυσαρέσκεια και ανησυχία του για τις κυοφορούμενες εξελίξεις σχετικά με το θέμα των ανακλήσεων στα αυτοκίνητα από τρίτες χώρες χωρίς ευρωπαϊκή έγκριση, εξέφρασε ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Μηχανοκινήτων και Ηλεκτρικών Αυτοκινήτων (ΣΕΜΗΟ). Ο πρόεδρος του συνδέσμου, Σώτος Τρικωμίτης, προειδοποίησε ότι εάν η Δημοκρατία δεν λάβει μέτρα, ώστε να μην αφικνούνται στην Κύπρο οχήματα που δεν πληρούν τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τότε θα συνεχίσουν οι πολίτες να τίθενται σε κίνδυνο.
Όπως ανέφερε ο κ. Τρικωμίτης «η κατάσταση στην Κύπρο που κυκλοφορούν οχήματα με παλιούς και ελαττωματικούς αερόσακους είναι μοναδική στην Ευρώπη», για να σημειώσει πως αυτό σχετίζεται με τις μαζικές εισαγωγές οχημάτων, οι οποίες διευκρίνισε πως πρόκειται για «γκρίζες εισαγωγές».
Η μόνη λύση για να ξεκαθαρίσει το θολό σκηνικό γύρω από το θέμα των ανακλήσεων, σύμφωνα με τη ΣΕΜΗΟ, είναι να υιοθετηθεί και εφαρμοστεί ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός (ΕΕ) 2018/858, ο οποίος καθορίζει ευθαρσώς ποιος είναι υπεύθυνος για τη συμμόρφωση οχημάτων με ευρωπαϊκές προδιαγραφές και θέματα ασφάλειας, να προβαίνει στις ανακλήσεις, ως και τις ευθύνες και υποχρεώσεις γενικότερα του κάθε προσώπου (εμπορευόμενου ή μη) ως και των αρμόδιων Αρχών, για κάθε όχημα που για πρώτη φορά εισάγεται στην Κύπρο και τίθεται στην κυκλοφορία.