Με «τρύπα» στα δημόσια οικονομικά θα τεθεί σε ισχύ, την 1η Ιανουαρίου του 2026, η φορολογική μεταρρύθμιση. Και αυτό, γιατί αρχικά ο θετικός οικονομικός αντίκτυπος ήταν τριψήφιος αριθμός, στην πορεία πήγε σε διψήφιο αριθμό και στο τέλος θα πάει στο πλην. Συγκεκριμένα, με τις εισηγήσεις του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου ο δημοσιονομικός αντίκτυπος της φορολογικής μεταρρύθμισης ήταν €112 εκατ. υπέρ του κράτους, καθώς περιλαμβάνονταν μέτρα όπως είναι η επιβολή φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας αξίας πέραν των €3 εκατ., καθώς και κλιμακωτή επιβολή τέλους εταιρειών, από το οποίο το κράτος θα εισέπραττε €104 εκατ.
Τελικά, η Κυβέρνηση δεν περιέλαβε τα συγκεκριμένα μέτρα στη μεταρρύθμιση, ενώ μετά την αναθεώρηση των νομοσχεδίων κατά τη δημόσια διαβούλευση, η φορολογική μεταρρύθμιση ήταν δημοσιονομική ουδέτερη, με μικρό πλεόνασμα στα €18 εκατ.
Αυτά ίσχυαν μέχρι την περασμένη Τρίτη, καθώς μετά τη συμμαχία ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, ΔΗΠΑ και ΕΔΕΚ και τη συμφωνία με το υπουργείο Οικονομικών, για εμβολιασμό των νομοσχεδίων με επιπρόσθετες φορολογικές εκπτώσεις, αύξηση του αφορολόγητου στις €22 χιλ, αλλαγή των φορολογικών κλιμάκων και κατάργηση του τέλους χαρτοσήμων, το δημοσιονομικό κόστος για το κράτος εκτινάχθηκε στα €110 εκατ. Δηλαδή από το συν €112, πήγαμε στο συν €18 για να καταλήξουμε στο πλην €110.
Αυτό οδηγεί σε μια διαφορά συνολικά €92 εκατ. Τα κόμματα θεωρούν πως υπάρχει περιθώριο και τα δημόσια οικονομικά επιτρέπουν τις αλλαγές, προτάσσοντας μάλιστα το επιχείρημα ότι θα υπάρξει εξισορρόπηση της απώλειας των δημόσιων εσόδων μέσω της αύξησης της κατανάλωσης. Επίσης, υποστηρίζουν πως μέσω των επιπρόσθετων όπλων που δίνονται στο Τμήμα Φορολογίας το κράτος θα εισπράξει περισσότερες φορολογίες. Ως γνωστό, μέσω της νέας φόρο-μεταρρύθμισης θα ενισχυθεί αναγκαστικά η φορολογική συμμόρφωση, καθώς οι φορολογούμενοι για να είναι δικαιούχοι σε φορολογικές εκπτώσεις θα πρέπει να υποβάλουν τις φορολογικές τους δηλώσεις.
Επιπρόσθετα, το Τμήμα Φορολογίας θα έχει τη δυνατότητα να δεσμεύει μετοχές για οφειλές στον Φόρο πέραν των €100 χιλ. και παράλληλα θα μπορεί να προχωρεί σε σφράγισμα επιχειρήσεων.
Ωστόσο, οικονομολόγοι με τους οποίους συνομιλήσαμε, μας ανέφεραν πως η κατανάλωση δεν θα καλύψει όλο το ποσό της απώλειας εσόδων, τονίζοντας πως πρέπει να εξευρεθούν άλλοι τρόποι για να καταστεί και πάλι ουδέτερη η φόρο-μεταρρύθμιση. Η Κυβέρνηση, προς το παρόν, ούτε καν το συζητά για επιβολή επιπλέον φορολογιών για την εξισορρόπηση του δημοσιονομικού κόστους.
Εκείνο που προβληματίζει τους ειδικούς είναι πως η απώλεια των κρατικών εσόδων θα καλυφθεί από τα «μαξιλαράκια» που δημιούργησε το κράτος λόγω της καλής πορείας της οικονομίας και της βελτίωσης των οικονομικών δεικτών. Όπως μας ανέφεραν, οι φοροεκπτώσεις που θα δοθούν θα είναι επαναλαμβανόμενο ετήσιο έξοδο και σε περίπτωση κάποιας «αναποδιάς», όπως τη χαρακτήρισαν, είτε από εξωγενείς παράγοντες, είτε από κάποιο πρόβλημα στο εσωτερικό, υπάρχει το ενδεχόμενο να ανατραπούν τα πάντα και να υπάρξουν επιπρόσθετες δημοσιονομικές ανάγκες.
Όλοι αναγνωρίζουμε πως, όσο ανέβηκε η αξία του χρήματος, τόσο άλλο ανέβηκε το κόστος ζωής, γι’ αυτό απαιτούνται μέτρα για την ενίσχυση της μεσαίας τάξης. Ας ελπίσουμε, το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης να έκανε τους σωστούς υπολογισμούς και να μέτρησε σωστά τα κουκιά του και όχι μπροστά στο φόβο η μεταρρύθμιση να μην εγκριθεί να συναίνεσε στις κομματικές απαιτήσεις του ΔΗΣΥ και των συγκυβερνώντων κομμάτων, μέσω των οποίων παραχωρούνται γενναιόδωρες φορολογικές ελαφρύνσεις.
Το τελικό συμπέρασμα από τα τεκταινόμενα των τελευταίων ημερών είναι ότι Κυβέρνηση και ΔΗΣΥ και συγκυβερνώντα κόμματα, όταν το επιθυμούν βρίσκουν κοινή γλώσσα επικοινωνίας προς όφελος όλων. Κύριο όφελος για την Κυβέρνηση είναι ο σχηματισμός της απαιτούμενης πλειοψηφίας στην Ολομέλεια για να εγκριθούν τα νομοσχέδια και να εφαρμοστεί η μεταρρύθμιση την 1η Ιανουαρίου του 2026. Δεύτερο, το όφελος για τα συγκεκριμένα κόμματα είναι ότι θα μπορούν να χρησιμοποιούν τις γενναιόδωρες φοροεκπτώσεις ως επιχείρημα στις βουλευτικές εκλογές. Και τέλος, το όφελος για τους πολίτες είναι η φορολογική ανάσα που θα λάβουν.
