Καθοριστική συνάντηση για τον έλεγχο των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα θα πραγματοποιηθεί αύριο στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπου θα ξεκαθαρίσει η μορφή του τελικού νομοσχεδίου το οποίο θα οδηγηθεί στη Βουλή.
Στη συνάντηση θα παραστούν ο υπουργός Δικαιοσύνης και ο Γενικός Εισαγγελέας μαζί με την πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ώστε να ληφθούν αποφάσεις για τον τρόπο που θα ελέγχονται η μη ποινικές διώξεις ή η διακοπή τους. Ήδη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως έχει συντάξει το τελικό νομοσχέδιο με το οποίο καταργείται το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα το οποίο έχει σταλεί προ 20ημέρου περίπου τόσο στον Γενικό Εισαγγελέα όσο και στο Ανώτατο Δικαστήριο για μελέτη και σχόλια.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο έλεγχος των αποφάσεων του νέου θεσμού που θα δημιουργηθεί, δηλαδή του Γενικού Δημόσιου Κατηγόρου, θα γίνεται στη βάση κριτηρίων και θα περνά από δύο βαθμούς. Τα κριτήρια θα αφορούν τη σοβαρότητα της υπόθεσης σε σχέση με την ποινή που θα προβλέπει ενδεχόμενη καταδίκη. Αν μια υπόθεση για παράδειγμα θ’ αφορά μια μικροπαράβαση, ένα τροχαίο ή μια αναστολή δίωξης ενός χρήστη ναρκωτικών δεν θα ελέγχεται εκτός και αν συντρέχουν ειδικές συνθήκες. Ωστόσο αν πρόκειται για υπόθεση κατάχρησης εξουσίας, διαφθοράς ή σοβαρού ποινικού αδικήματος, τότε θα υπάρχει δικαίωμα αμφισβήτησης.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που ετοιμάστηκε, τις πρόνοιες του οποίου αποκαλύπτει ο «Φ», δικαίωμα να αμφισβητήσει την απόφαση του Γενικού Δημόσιου Κατηγόρου θα έχει το θύμα, οι κληρονόμοι του σε περίπτωση θανάτου, ή ο δικηγόρος του αν έχει αποθάνει.
Παράλληλα, προβλέπονται δύο βαθμοί ελέγχου, ένα από τη Νομική Υπηρεσία και ένα από το Ανώτατο Δικαστήριο. Στη Νομική Υπηρεσία εγκαθιδρύεται εσωτερικό όργανο ελέγχου των αποφάσεων που λαμβάνει ο Γενικός ή ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας. Πρόκειται για επιτροπή νομικών της Νομικής Υπηρεσίας οι οποίες θα μελετούν την απόφαση αναστολής ή διακοπής μιας ποινικής δίωξης, μετά από αίτημα και θα αποφαίνονται κατά πόσον ορθά λήφθηκε ή όχι.
Στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος ή οι κληρονόμοι του, ή ο δικηγόρος του δεν μείνουν ικανοποιημένοι από την απόφαση αυτή, τότε θα έχουν δικαίωμα να προσφεύγουν σε δεύτερο βαθμό στο Ανώτατο Δικαστήριο. Δικαστής θα εξετάζει την ένσταση όχι όμως την ουσία της υπόθεσης αλλά το κατά πόσον ενδείκνυται ή όχι η αναστολή ποινικής δίωξης. Με τον τρόπο αυτό θα μπορεί ένας δικαστής να κρίνει εφόσον τεθούν όλα τα δεδομένα ενώπιον του, αν ήταν ενδεδειγμένη η αναστολή ή η διακοπή της ποινικής δίωξης, ή αν ήταν λανθασμένη. Ενώπιον δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου θ’ αποστέλλονται υποθέσεις που θ’ αφορούν κακουργήματα και όχι πλημμελήματα και το πλεονέκτημα θα είναι, στην περίπτωση που μελλοντικά μια υπόθεση φτάσει στο Ανώτατο για εκδίκαση, θα έχει ήδη το δικαστήριο υπόψη του τα γεγονότα. Δεν έχει ξεκαθαρίσει κατά πόσον η απόφαση του δικαστή θα είναι δεσμευτική ή όχι. Στην περίπτωση που η απόφαση είναι διαφορετική από αυτήν του Γενικού Δημόσιου Κατηγόρου, τότε θα διατάσσεται επανεξέταση.
Για τη ρύθμιση όλων αυτών των πρακτικών ζητημάτων, δηλαδή το πώς θα ξεκινά η διαδικασία και πως θα εκδικάζεται, θα ετοιμαστούν κανονισμοί οι οποίοι και θα τα ρυθμίζουν.
Αναμένεται ότι μετά τη συνάντηση της Τετάρτης θα υπάρξει κωδικοποίηση των αλλαγών που επιζητούνται ώστε να ενσωματωθούν στο νομοσχέδιο και στη συνέχεια αυτό να διαβιβαστεί ενώπιον της Βουλής, ώστε να συζητηθεί μαζί με το υπόλοιπο πακέτο των τροποποιήσεων όσον αφορά στις αλλαγές που προωθούνται στη Νομική Υπηρεσία και στον διττό ρόλο του Γενικού Εισαγγελέα.
Σύμφωνα με πρόσφατη τοποθέτηση του Γενικού Εισαγγελέα Γιώργου Σαββίδη, προωθείται το εσωτερικό όργανο ελέγχου των αποφάσεων του στη βάση και συστάσεων από την Ευρώπη, ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν επιθυμεί άλλο βαθμό ελέγχου (όπως για παράδειγμα σε δεύτερο βαθμό από δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου). Επίσης, ο Γενικός Εισαγγελέας διατηρεί, όπως γνωστοποίησε και στη Βουλή, ισχυρές επιφυλάξεις ως προς την συνταγματικότητα των αλλαγών στον διπλό του ρόλο, αφού είχε υποστηρίξει ότι αυτές δεν δικαιολογούνται από το δίκαιο της ανάγκης.
Η κυβέρνηση μέσω του νομοσχεδίου επιθυμεί όπως καταργηθεί ο διπλός ρόλος του Γενικού Εισαγγελέα και χωριστεί σε Γενικό Εισαγγελέα που θα έχει ως καθήκοντα του νομικού συμβούλου του κράτους και του Γενικού Δημόσιου Κατηγόρου που θα ασχολείται με την έναρξη των ποινικών ερευνών, τις ποινικές διώξεις και την αναστολή ή διακοπή τους.
