Μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου 2025 έχουν στη διάθεσή τους ενδιαφερόμενες εταιρείες να καταθέσουν τις προσφορές τους στην Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου για την προμήθεια και εγκατάσταση τριών συστημάτων αποθήκευσης σε ισάριθμους υποσταθμούς.
Ο διαγωνισμός για την πρώτη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας πλήρως ενταγμένης στο δίκτυο ηλεκτρισμού δημοσιεύτηκε την Παρασκευή, με αναθέτουσα αρχή την ΑΗΚ. Σύμφωνα όμως με τη νομοθεσία που εγκρίθηκε για τη συγκεκριμένη αποθήκευση και τη σχετική απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) η διαχείριση της ενέργειας από τα τρία συστήματα αποθήκευσης θα γίνεται από τον ανεξάρτητο Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ).
Ο διαγωνισμός εκδόθηκε στη βάση του Νόμου 140(Ι)/2016, που αφορά τη ρύθμιση των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων από φορείς που δραστηριοποιούνται στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών.
Μέσω του διαγωνισμού ζητείται η προμήθεια τριών συστημάτων:
– Ένα στον υποσταθμό της ΑΗΚ στην Αθαλάσσα, με ισχύ εξόδου 40 μεγαβάτ και μέγιστη χωρητικότητα ενέργειας 80 μεγαβατώρες. Δηλαδή, θα μπορεί να διαθέτει στο σύστημα μέχρι 40 μεγαβατώρες για δύο ώρες.
– Ένα σύστημα στον υποσταθμό της ΑΗΚ στο Ανατολικό (Πάφος) με ισχύ εξόδου (αποφόρτιση) 40 μεγαβάτ και χωρητικότητα ηλεκτρισμού 160 μεγαβατώρες (για αποφόρτιση σε 4 ώρες)
– Ένα σύστημα στον υποσταθμό της ΑΗΚ στην Ελεύθερη Βιομηχανική Ζώνη (Λάρνακα), με ισχύ εξόδου (αποφόρτιση) 40 μεγαβάτ και χωρητικότητα ηλεκτρισμού 160 μεγαβατώρες (για αποφόρτιση σε 4 ώρες).
Σύμφωνα με τα έγγραφα του διαγωνισμού, το εκτιμώμενο κόστος των τριών συστημάτων μπαταριών είναι 41 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα διατεθούν σε ένα μεγάλο μέρος από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ). Στη δημοσίευση δεν αναφέρεται το ποσό που θα αντληθεί από το ευρωπαϊκό ταμείο. Παλαιότερες πληροφορίες ανέφεραν ότι θα κυμαίνεται στα 30 εκατ. ευρώ. Η προθεσμία για υποβολή προσφορών λήγει στις 19 Σεπτεμβρίου.
Επείγει η λειτουργία τους
Όπως ξαναέγραψε ο Φιλελεύθερος, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς και η ΑΗΚ συντονίζουν τις προσπάθειές τους ώστε τα τρία συστήματα αποθήκευσης να είναι έτοιμα για λειτουργία μέχρι τον Ιούνιο του 2026, ώστε η αποθηκευμένη ενέργεια να μπορεί να αξιοποιηθεί από τον Διαχειριστή Μεταφοράς για την κάλυψη της ζήτησης σε συγκεκριμένες ώρες που μειώνεται ή σταματά η παραγωγή ηλεκτρισμού από φωτοβολταϊκά αλλά και διασφάλιση της ομαλούς λειτουργίας του συστήματος ηλεκτρισμού.
Σε πρόσφατη σύσκεψη στελεχών του Διαχειριστή και της ΑΗΚ στο Υπουργείο Ενέργειας εκφράστηκε αισιοδοξία ότι η διαδικασία μπορεί να τρέξει εμπρόθεσμα, ώστε το επόμενο καλοκαίρι να προστεθούν στο δυναμικό του συστήματος οι μπαταρίες.
Η εγκατάσταση και αξιοποίηση συστημάτων αποθήκευσης με ευθύνη του Διαχειριστή Μεταφοράς γίνεται κατορθωτή μετά από παρέκκλιση που ζήτησε το Υπουργείο Ενέργειας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μετά την ψήφιση από τη Βουλή εναρμονιστικού νομοσχεδίου που κατέθεσε η Κυβέρνηση ώστε ο Διαχειριστής να εγκαταστήσει τις μπαταρίες στο δίκτυο και να τις αξιοποιεί για την ασφάλεια του συστήματος, προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, χωρίς τις διαδικασίες προσφορών (για διαχείριση των μπαταριών) που προβλέπει το ενωσιακό κεκτημένο.
Οι όροι που έθεσε η ρυθμιστική Αρχή
Σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΕΚ (20/6/25):
– Την κυριότητα των συστημάτων αποθήκευσης θα κατέχει ο ΔΣΜΚ,
– Σε σχέση με την υλοποίηση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης, στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς (ΔΠΑΣΜ) θα συμπεριληφθούν μόνο τα έργα που αφορούν τον υποσταθμό και τον εξοπλισμό σύνδεσής τους με το σύστημα μεταφοράς,
– Η υλοποίηση και σύνδεση των συστημάτων αποθήκευσης θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2026,
– Με τη δραστηριοποίηση (σ.σ. ιδιωτικών) εγκαταστάσεων αποθήκευσης στην αγορά ηλεκτρισμού θα διασφαλίζεται (σ.σ. από τον ΔΣΜΚ) ότι θα παρέχεται προτεραιότητα σε αυτές για την παροχή των σχετικών υπηρεσιών προς τον ΔΣΜΚ.