Συνολικά 39 θέσεις εργατοτεχνιτών καταργήθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια στο Τμήμα Αρχαιοτήτων, με ότι αυτό συνεπάγεται για 1.400 κηρυγμένα μνημεία και εκατοντάδες άλλα μη κηρυγμένα που διαχειρίζεται και συντηρεί.
Εκτός από τους αρχαιολογικούς χώρους, το Τμήμα συντηρεί και εκατοντάδες εκκλησίες και άλλα αξιόλογα κτήρια και αν συνεχιστεί η υποβάθμιση, κάποια μνημεία πολιτισμού θα πληρώσουν το κόστος.
Το θέμα ήρθε στην επιφάνεια με αφορμή παρέμβαση του ΕΤΕΚ, το οποίο με επιστολή του προέδρου του κ. Κωνσταντίνου Κωνσταντή προς την Υφυπουργό Πολιτισμού κ. Βασιλική Κασσιανίδου, εκφράζει ανησυχίες για την απουσία οργανικών θέσεων Αρχιτεκτόνων και Μηχανικών από τη δομή του Τμήματος Αρχαιοτήτων, ενόψει και της επικείμενης αφυπηρέτησης δύο τεχνικών του Τμήματος που τυγχάνουν Αρχιτέκτονες.
Ο κ. Κωνσταντής αναφέρεται στον «σοβαρό αντίκτυπο που δύναται αυτό να έχει στη νομική κατοχύρωση των εργασιών του Τμήματος στον στον τομέα της συντήρησης και αποκατάστασης Αρχαίων Μνημείων» ενώ υπογραμμίζει την σημασία της προστασίας της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς η οποία πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα.
Το ΕΤΕΚ θεωρεί θετικό ότι τις θέσεις του Επιμελητηρίου (όσον αφορά την ανάγκη στελέχωσης του Τμήματος Αρχαιοτήτων με μόνιμο προσωπικό Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών) συμμερίζεται και η υφυπουργός) αλλά τονίζει την ανάγκη να ρυθμιστεί το συντομότερο δυνατόν και οριστικά η εκκρεμότητα.
Ο κ. Κωνσταντής υποδεικνύει στην επιστολή του, πως βάσει της νομοθεσίας η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών συντήρησης /αποκατάστασης από συνεργεία του Τμήματος Αρχαιοτήτων σε αρχαία μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους, ο έλεγχος των εργασιών αρχαίων μνημείων ιδιωτικής ιδιοκτησίας καθώς και ο έλεγχος των σχεδίων/μελετών, πρέπει να γίνεται με μελέτη και επίβλεψη από Αρχιτέκτονα/Μηχανικό εγγεγραμμένο στο ΕΤΕΚ.
Το ΕΤΕΚ εισηγείται τη δημιουργία τουλάχιστον τριών οργανικών θέσεων Αρχιτεκτόνων και δύο οργανικών θέσεων Πολιτικών Μηχανικών, ο ένας από τους οποίους να είναι και Λειτουργός Ασφάλειας και Υγείας.
Ωστόσο, πέραν των πιο πάνω θέσεων, το Τμήμα Αρχαιοτήτων αντιμετωπίζει και πρόβλημα με τα συνεργεία συντήρησης που διαθέτει και τα οποία, όπως γράφτηκε πιο πάνω, έχουν την ευθύνη της συντήρησης 1.400 μνημείων.
Ο γενικός διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων κ. Γιώργος Γεωργίου, ερωτηθείς σχετικά από το philenews, ανέφερε ότι το ΕΤΕΚ έχει δίκιο υπό την έννοια ότι τα άτομα τα οποία αφυπηρετούν ουσιαστικά καθοδηγούν τους εργατοτεχνίτες στη συντήρηση των μνημείων γι’ αυτό πρέπει να αναπληρωθούν με οργανικές θέσεις αρχιτέκτονα και πολιτικού μηχανικού. Παρατήρησε, πως σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του Τμήματος Αρχαιοτήτων αφορά επεμβάσεις σε αρχαία μνημεία, οπόταν στο οργανόγραμμα του επιβάλλεται να περιληφθούν θέσεις αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών.
Όσον αφορά τα ίδια τα συνεργεία, τα οποία κανονικά καθοδηγούνται από τις πιο πάνω ειδικότητες, ο κ. Γεωργίου ανέφερε ότι εδώ και τρία χρόνια αποκόπτονται θέσεις οικοδόμων, εργατών κοκ που εκτελούν τις εργασίες συντήρησης στους αρχαιολογικούς χώρους. Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Γεωργίου ανέφερε πως μεταξύ 2024-2026 οι θέσεις αυτές μειώθηκαν κατά 39 (πέντε θέσεις το 2024, 18 θέσεις το 2025 ενώ το 2026 θα περικοπούν κατά 16).
Τα συνεργεία για τη συντήρηση των 1.400 κηρυγμένων μνημείων, εκ των οποίων μεγάλοι αρχαιολογικοί χώροι (Κάτω Πάφος με της οποίας οι αρχαιολογικοί χώροι εκτείνονται σε χιλιόμετρα, Κούριο κοκ) στελεχώνονται από περίπου 300 άτομα, οπόταν η αφαίρεση 39 θέσεων είναι πολύ σημαντική.
Ερωτηθείς κατά πόσον θα παρουσιαστούν προβλήματα στη συντήρηση αρχαίων μνημείων από τη μείωση των εργατοτεχνιτών, κ. Γεωργίου παρατήρησε, πως στο τείχος στην κατεχόμενη Λευκωσία, όπου δεν εκτελούνται έργα συντήρησης, τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν καταρρεύσεις σε τρία σημεία. Αν αναθέσουμε σε ένα συνεργείο να αρχίσει εργασίες από το Λήδρα Πάλας και να φτάσει μέχρι και τον Ορφέα, μέχρι να ολοκληρώσει τη συντήρηση θα χρειαστεί να επανέλθει από εκεί που ξεκίνησε για να αρχίσει ξανά την ίδια εργασία, είπε, για να προσθέσει: Μιλάμε για μεγάλης ηλικίας κτήρια με τις ευαισθησίες τους, λόγω της παρέλευσης του χρόνου, και αναλογιστείτε πως αν τα σπίτια μας που είναι σχετικά καινούρια χρήζουν συντήρησης κάθε μερικά χρόνια, πόση συντήρηση χρειάζονται τα αρχαία μνημεία.
Το θέμα δεν είναι μόνο οι μεγάλοι ή και οι σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία, αλλά και οι εκατοντάδες εκκλησίες οι οποίες κατά καιρούς χρήζουν συντήρησης είπε ο διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Σε παρατήρηση ότι υπήρχαν διαβεβαιώσεις ότι με την υπαγωγή του Τμήματος σε Υφυπουργείο θα βελτιωνόταν η κατάσταση, ο κ. Γεωργίου περιορίστηκε να αναφέρει: Έθεσα ενώπιον σας τα αριθμητικά δεδομένα, οπόταν μπορείτε να καταλήξετε στα δικά σας συμπεράσματα.