Σε ηλικία 81 ετών έφυγε από τη ζωή σήμερα Πέμπτη ο σκαπανέας των κυπριακών γραμμάτων, φιλόσοφος, ερευνητής και ποιητής Κλείτος Ιωαννίδης.
Ο Κλείτος Ιωαννίδης γεννήθηκε στο Μουτουλλά το 1944, σπούδασε φιλοσοφία, θρησκειολογία και κοινωνικές επιστήμες στο Παρίσι (1967-1974) από όπου απέκτησε διδακτορικό δίπλωμα.
Ήταν πρόεδρος της Φιλοσοφικής Εταιρείας Κύπρου, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Θεάτρου ΕΝΑ, πρόεδρος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών Κύπρου και διετέλεσε αντιπρόεδρος του Κυπριακού Κέντρου Pen και διηύθυνε το Θερινό Ινστιτούτο Αρχαίου Ελληνικού Δράματος.
Εργάστηκε ως ερευνητής στο Παρίσι, στην Αθήνα και στο Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών από το 1977 μέχρι το 1999 και το 1986 κυκλοφόρησε από το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών «Ιστορία της Νεότερης Κυπριακής Λογοτεχνίας (τέλος 19ου αι και 20ού αι.)».
Υπήρξε καθηγητής Φιλοσοφίας και Αισθητικής στα Πανεπιστήμια Frederick και ΤΕΠΑΚ και επιστημονικός συνεργάτης της Μονής Κύκκου. Ασχολήθηκε συστηματικά με τη φιλοσοφία, τη θρησκειολογία, την ιστορία της νεότερης κυπριακής λογοτεχνίας, την αρθρογραφία, την επιστημονική έρευνα, τη μετάφραση, τη συγγραφή και παρουσίαση ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών.
Το συγγραφικό του έργο είναι τεράστιο και καλύπτει τους τομείς της φιλοσοφίας, της ποίησης, της θρησκειολογίας και της προφορικής ιστορίας, αφήνοντας πλούσια παρακαταθήκη για τις επόμενες γενεές.
Το Υφυπουργείο Πολιτισμού εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στους οικείους του. «Ο θάνατός του αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό για τον πολιτισμό της Κύπρου» αναφέρει σχετική ανακοίνωση.
Η κηδεία του θα τελεστεί το Σάββατο 26 Ιουλίου στις 10π.μ. στον ναό Κωνσταντίνου και Ελένης, στη Λευκωσία.
Εργογραφία
Επιστημονικές μελέτες
- Mystique Grecque, Encyclopédie des Mystiques, Paris, 1972 (με το ψευδώνυμο Λεύκων Αγαθίας).
- Ρυθμός και Αρμονία: Η ουσία της μουσικής και του χορού στην Πλατωνική παιδεία, Λευκωσία, 1973, α΄ εκδοση, 1978, β΄ έκδοση.
- Το πρόσωπο του φιλοσόφου από τους προσωκρατικούς στον Πλάτωνα, Λευκωσία, 1977.
- Οι νεοπλατωνικοί φιλόσοφοι Πλωτίνος, Ιάμβλιχος, Πρόκλος, Ζήνων, αρ. 1, Λευκωσία, 1980.
- La “paideia” musicale chez Platon, Λευκωσία, 1981 (ανάτυπο από το Δελτίο του Στασίνου, 1979-80).
- Les genies intermediaires en Grèce, Ζήνων, αρ. 2, Λευκωσία, 1981.
- Musique et deontologie artistique chez Platon, Λευκωσία, 1982 (ανάτυπο από τον Ζήνωνα, αρ. 3).
- Le roi-philosophe spectateur et acteur d’ après Platon, Αθήνα, 1983-1984 (ανάτυπο από τον τόμο Φιλοσοφία, αρ. 13-14, της Ακαδημίας Αθηνών).
- L’ ethos musical chez Platon, Αθήνα, 1985-1986 (ανάτυπο από τον τόμο Φιλοσοφία, αρ. 15-16, της Ακαδημίας Αθηνών).
- Socrate, modèle philosophique, Ζήνων, αρ 4-5, Λευκωσία, 1985.
- Etre et apparaitre: Le philosophe et ses rivaux, Στασίνος, 1981-1984, Λευκωσία, 1985.
- Ζήνων ο Κιτιεύς: Η ζωή και το έργο του, Λευκωσία, 1985 (ανάτυπο από τον τόμο Στωικισμός του Κέντρου Επιστημονικών ερευνών Κύπρου).
- Ιστορία της Νεώτερης Κυπριακής Λογοτεχνίας, Λευκωσία, 1986.
- Langage musical et speculation philosophique, Στασίνος αρ. τ. θ΄, Λευκωσία, 1988 (και ανάτυπο).
- Le portait du philosophe présocratique, Ζήνων, αρ 6-9, Λευκωσία, 1988.
- Le rationnel dans la Musique Platonicienne, Αθήνα, 1989-1990 (ανάτυπο από τον τόμο Φιλοσοφία αρ. 19-20, της Ακαδημίας Αθηνών).
- Le philosophe et le musicien dans l’ oeuvre de Platon, Nicosie, 1990.
- Πλωτίνος ή η αναζήτηση του Ενός, Λευκωσία 1991 (ανάτυπο από την Επετηρίδα αρ. ΧVII, του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου).
- Αβγή ή η κυπριακή φάση του Αιμιλίου Χουρμουζίου, Λευκωσία, 1991, (ανάτυπο από την Επετηρίδα αρ. XIX, του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου).
- Η ανέκδοτη αλληλογραφία του αρχιμ. Ι. Κυκκώτη με τον εξόριστο στις Σεϋχέλλες Εθνάρχη Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄, Επετηρίς αρ. 2 του Κέντρου Μελετών της Ιεράς Μονής Κύκκου, Λευκωσία, 1993.
- Μια ανέκδοτη αυτοβιογραφική επιστολή του Δώρου ΄Αλαστου, Στασίνος, Λευκωσία, 1989-1993.
- Γιάννη Σταυρινού Οικονομίδη: Ανέκδοτες επιστολές από το κατεχόμενο Ριζοκάρπασο, Επετηρίς Κ.Ε.Ε., αρ. ΧΧ, Λευκωσία, 1994.
- Εκκλησία Κύπρου: Ιστορία και Πολιτισμός 2.000 ετών, Λευκωσία, 1995 και β΄ εκδ. 1997. Kαι στ’ αγγλικά, Λευκωσία, 1999 (και ρωσικά).
- Από το Αρχείο Παλαιμάχων: Φυλακτής Αριστοκλέους, Επετηρίς Κ.Ε.Ε., αρ. 21, Λευκωσία, 1995.
- Αρχιμ. Ιεροθ. Κυκκώτη: Τέσσερα ανέκδοτα κείμενα για τον Δ. Λιπέρτη, Επετηρίς ΚΜΙΜΚ, αρ. 3, Λευκωσία, 1996.
- Κάτω Αμίαντος ή του Χατζηκτωρή: πώς ένα χωριό δημιουργείται (σε συνεργασία με τον Νεοπτόλεμο Χατζηκτωρή). Επετηρίς Κ.Ε.Ε. αρ. 22, Λευκωσία, 1996 (και σε ξεχωριστό τόμο).
- Πελένδρι (με το Ν.Β. Κολώνα), Λευκωσία, 1998.
- Κυριάκος Μάτσης, ο οραματιστής, Λευκωσία 1998 (δίτομο).
- Η ανέκδοτη αυτοβιογραφία του ζωγράφου Σ. Φραγκουλίδη, Λευκωσία, 2000.
- Ο Φιλόσοφος και ο Μουσικός στο έργο του Πλάτωνος, Αθήνα, 2003.
- Αρχιμανδρίτης Ιερόθεος Κυκκώτης, Λευκωσία 2007.
- Δώρος ΄Αλαστος, Λευκωσία, 2007.
Ποίηση
- Γενεά Έκτη, Λεμεσός, 1967.
- Ασπιδούχοι Κούρητες, Λευκωσία, 1971.
- Θαργήλια, Λευκωσία, 1975.
- Ποιήματα 1967-1977, Λευκωσία, 1977.
- Τα Πένθιμα, Λευκωσία, 1981.
- Ιώτα Εν, Λευκωσία, 1987.
- Ποιήματα 1967-1987, Λευκωσία 1988 και (αγγλικά και γαλλικά), Λευκωσία, 2007.
Δοκίμια – Κριτικές
- Κόκκος Σινάπεως, Λευκωσία, 1990.
- Νοσταλγία Θεού, Λευκωσία, 1994.
- Αναφορές, Λευκωσία, 1996 (μελέτες, άρθρα και δοκίμια).
- Ενός δ’ έστι χρεία, Αθήνα, 2002.
- Φιλοσοφικές Μελέτες και Δοκίμια, Λευκωσία, 2004.
- Essays – Essais, Nicosia, 2008.
- Κριτική ματιά, Λευκωσία, 2013
- Στις όχθες του Παρακλήτου: Η θεία λειτουργία της Ποίησης (Το ποιητικό μου Μανιφέστο), Λευκωσία 2015.
Μεταφράσεις
- Β.Ν. Τατάκη, Η Ελληνική Πατερική και Βυζαντινή φιλοσοφία, Αθήνα, 1975 (ανάτυπο από το περιοδ. Δευκαλίων, αρ. τ. 14) και σε ξεχωριστό τόμο, Αθήνα, 2000).
- R. Suszko, Η τυπική λογική και η ανάπτυξη της γνώσης, περιοδ. Δευκαλίων, αρ. τ. 18, Αθήνα, 1977.
- R. Ingarden, Καλλιτεχνικές και αισθητικές αξίες, περιοδ. Δευκαλίων, αρ. τ. 18, Αθήνα, 1977.
Προφορική Ιστορία (συνομιλίες – μαρτυρίες)
- Θαύματα του Αγίου Ραφαήλ σε Κυπρίους, Λευκωσία, 1991 και 1999 β΄έκδ. (και ρουμανικά).
- Η Ορθοδοξία Σήμερα, τ. Α΄, Λευκωσία, 1992 και τ. Β΄, Λευκωσία, 1996.
- Ο Γέρων Πορφύριος – Μαρτυρίες και εμπειρίες, Λευκωσία, 1992, β΄ και γ΄ έκδοση, Αθήνα, 1993, δ΄ έκδοση, Αθήνα 1994, ε΄ έκδοση, Αθήνα, 1995 στ΄ έκδοση, Αθήνα, 1997, συνεχίζεται μέχρι 9η έκδοση (Και αγγλικά, γαλλικά, ρουμανικά, ρωσικά, σερβικά κ.ά.).
- Σύγχρονοι άγιοι Γέροντες, Λευκωσία, 1994 και β’ έκδοση, Λευκωσία, 1995.
- 10 Κύπριοι άγιοι Γέροντες του 20ού αιώνα, Λευκωσία, 1997.
- Η συμβολή της Κρήτου Μαρόττου στο έπος του 1955–1959, Λευκωσία, 1998.
- Γεροντικό του 20ού αιώνα, Αθήνα, 1999 και Αθήνα, 2007 και Εγκόλπιο του τόμου, Θεσσαλονίκη, 2006, (αγγλικά, Λευκωσία, 2008, ρουμανικά, 2006).
- Πρόσωπα και Ιδέες, Λευκωσία, 2000 (μέχρι το 2010, 8 τόμοι).
- Η συμβολή της Ιεράς Μονής Κύκκου στον Αγώνα του 1955-1959 (τρίτομο), Λευκωσία, 2003.
- Μάρκος Δράκος, το ήθος και το κάλλος του Αγώνος (δίτομο), Λευκωσία, 2012.
Άλλα
- Η συνωμοσία κατά της Ιστορίας της Νεώτερης Κυπριακής Λογοτεχνίας, Λευκωσία, 1986.
- Για το έργο του Κλείτου Ιωαννίδη η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Χαρά Μπακονικόλα αφιέρωσε ειδικό τόμο, τον οποίο μετέφρασε στα αγγλικά η Ρέα Φραγκοφίνου: Klitos Ioannides, Nicosia, 1993.
- Της ιδίας, Κλείτος Ιωαννίδης, ο ερευνητής, ο στοχαστής, ο ποιητής, Λευκωσία, 2004.
