«Θέλω να σας περιγράψω την περιπέτεια της οικογένειας μου. Ο πατέρας μου, ηλικιωμένος, νοσηλεύθηκε σε ιδιωτικό νοσηλευτήριο του ΓεΣΥ. Ο γιατρός του μας είπε ότι δεν μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι και ότι χρειάζεται να παραπεμφθεί για αποκατάσταση. Κάναμε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να μας δεχτεί ένα από τα τρία μόνο κέντρα αποκατάστασης που προσφέρουν υπηρεσίες μέσω του ΓεΣΥ. Το Κέντρο μας δέχθηκε, ο ΟΑΥ μας απέρριψε. Το πρόβλημα του πατέρα μου δεν καλύπτεται από το ΓεΣΥ επειδή, όπως μας είπαν, δεν έχει νόμο και έτσι οι υπηρεσίες είναι ακόμα περιορισμένες. Την ίδια μέρα ο διευθυντής του νοσοκομείου, στο οποίο βρισκόταν ο πατέρας μου, με πήρε τηλέφωνο για να μου πει να πάρω εντός των επόμενων ωρών τον πατέρα μου από το νοσηλευτήριο γιατί χρειαζόταν την κλίνη. «Αν δεν φύγει θα αρχίσω να σας χρεώνω. Ο ΟΑΥ μας είπε να σας χρεώνουμε όταν δεν φεύγετε». Αυτή ήταν η απειλή του.
Στην παράκληση μου να μας δώσει μια δύο μέρες να βρούμε στέγη για να μεταφέρουμε τον πατέρα μου, διότι ενημερωθήκαμε για τη συνεργασία του υπουργείου Υγείας με κάποιες στέγες για χρόνιους ασθενείς, επανέλαβε ότι θα αρχίσει να μας χρεώνει. Δεν έχουμε την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουμε. Πήραμε τον πατέρα μας άρον άρον από το νοσοκομείο και τον μεταφέραμε στο δικό μας σπίτι μέχρι να βρούμε στέγη. Αναζητήσαμε πληροφορίες για το πρόγραμμα του υπουργείου Υγείας και μάθαμε ότι για να παραχωρηθούν τα €1.300 η αίτηση πρέπει να γίνει τη στιγμή που ο ασθενής βρίσκεται σε νοσηλεία. Το νοσοκομείο μας έδιωξε. Κάποιος για να μας ενημερώσει στο νοσοκομείο, πριν δώσουν εξιτήριο, δεν υπήρχε. Ήθελαν την κλίνη για να βάλουν άλλο ασθενή. Μόνο μας απειλούσαν με χρέωση.
Πρώτα δεν ήξεραν τι καλύπτει και τι δεν καλύπτει το ΓεΣΥ, εντός του οποίου λειτουργούν και μας μιλούσαν για αποκατάσταση, και μετά δεν σκέφτηκαν να μας βοηθήσουν, ως όφειλαν, για τις ενέργειες στις οποίες έπρεπε να προβούμε από τη στιγμή μάλιστα που η αίτηση στο υπουργείο Υγείας υποβάλλεται, βάσει των διαδικασιών τις οποίες γνωρίζουν, από τους ίδιους. Μείναμε ξεκρέμαστοι. Ο πατέρας μας χρειάζεται διαρκή φροντίδα, και νοσηλευτική φροντίδα. Το ΓεΣΥ μας δίνει έξι συν έξι επισκέψεις τον χρόνο και περιορισμένο αριθμό φυσιοθεραπειών. Εμείς χρειαζόμαστε νοσηλευτή τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Στέγες στις οποίες αποταθήκαμε μας είπαν ότι κοστίζει γύρω στις €2500-2700 το μήνα. Ακόμα και να καταφέρναμε να πάρουμε την επιχορήγηση από το υπουργείο Υγείας, τα €1300 μαζί με τη σύνταξη του πατέρα μου, δεν αρκούν. Το νοσοκομείο συνεχίζει να αλλάζει ασθενείς στις κλίνες του». Ο πολίτης επικοινώνησε με την Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου ζητώντας βοήθεια.
Η συγκεκριμένη περίπτωση «είναι μια από τις δεκάδες που φθάνουν και κοντά μας κάθε μήνα», ανέφερε στον «Φ» ο πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας Δήμος Αντωνίου, παραπέμποντας ταυτόχρονα και στα σχετικά παράπονα που υποβάλλονται στο Παρατηρητήριο Ασθενών.
Μόνο τον μήνα Αύγουστο, το Παρατηρητήριο Ασθενών κατέγραψε πέντε παράπονα τα οποία αφορούσαν ηλικιωμένους αλλά και άλλους χρόνιους ασθενείς ή άτομα με σοβαρές αναπηρίες που χρειάζονται διαρκή φροντίδα και νοσηλευτική ή/και ιατρική περίθαλψη, στα σπίτια τους ή σε εξειδικευμένα κέντρα και αδυνατούν να την εξασφαλίσουν.
Ζεύγος ηλικιωμένων επικοινώνησε με το Παρατηρητήριο ζητώντας βοήθεια. Χρειάζονται, όπως είπαν, κάθε είδους στήριξη. Ζητούσαν να μάθουν για τα επιδόματα που ίσως να δικαιούνται να λαμβάνουν επαναλαμβάνοντας συνεχώς: «είμαστε μόνοι μας χωρίς καμιά βοήθεια».
Σε άλλη περίπτωση, γυναίκα, ανέφερε ότι η ηλικιωμένη μητέρα της πάσχει από άνοια και η κατάσταση της παρουσιάζει επιδείνωση. Η ίδια δεν μπορεί να της παρέχει την κατάλληλη φροντίδα. «Χρειάζεται συνεχή και εξειδικευμένη φροντίδα την οποία εμείς δεν μπορούμε να της παρέχουμε».
Άλλος πολίτης, συγγενής ασθενούς με σοβαρή χρόνια πάθηση, ανέφερε ότι το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει το άτομο το οποίο ο ίδιος φροντίζει δεν καλύπτεται από το ΓεΣΥ. Απέστειλε επιστολή σε αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς ζητώντας στήριξη και πλήρη κάλυψη της μακροχρόνιας νοσηλείας του ασθενούς, σε εξειδικευμένο κέντρο που παρέχει υπηρεσίες εκτός ΓεΣΥ. Ο ασθενής βρίσκεται σε μηχανική υποστήριξη με σοβαρές επιπλοκές και πλήρη εξάρτηση, ενώ η οικογένεια, χαμηλοσυνταξιούχοι με περιορισμένα εισοδήματα, δεν μπορεί να καλύψει τα έξοδα.
Ψυχολογική πίεση και κόστος δυσβάστακτο
Το πρόβλημα δεν σταματά στους ηλικιωμένους. Στο Παρατηρητήριο Ασθενών αποτάθηκε πολίτης αναφέροντας την περίπτωση ατόμου με αναπηρία το οποίο χρειάστηκε να νοσηλευθεί σε εξειδικευμένο κέντρο αποκατάστασης, εκτός ΓεΣΥ, το οποίο δεν καλύπτει ακόμα το πρόβλημα που αντιμετωπίζει. «Τα έξοδα νοσηλείας είναι δυσβάστακτα για την οικογένεια. Λαμβάνει κάποια επιδόματα αλλά δεν είναι δικαιούχος Ε.Ε.Ε. λόγω εισοδηματικών κριτηρίων. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι μπορεί να καλύψει η οικογένεια το κόστος της ιδιωτικής φροντίδας».
Τέλος, ασθενής νοσηλεύεται σε κέντρο αποκατάστασης του ΓεΣΥ και η οικογένεια ζήτησε παράταση προκειμένου να προχωρήσει στη διαμόρφωση του σπιτιού (ράμπες, ειδικό μπάνιο κ.λπ.) για να μπορέσει να επιστρέψει. Αποτάθηκε στο Παρατηρητήριο διότι το διάστημα για το οποίο είχε εγκριθεί η παραμονή του στο κέντρο αποκατάστασης έληξε και το αίτημα για παράταση, δεν είχε (μέχρι τη στιγμή της υποβολής του παραπόνου), απαντηθεί.
«Μεγαλύτερο από όσο φαίνεται το πρόβλημα»
«Αυτού του είδους τα παράπονα καταφθάνουν σχεδόν καθημερινά και στο Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας και προσπαθούμε να βοηθήσουμε και να καθοδηγήσουμε σωστά τους συγγενείς των ηλικιωμένων για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούν, για τα επιδόματα που δικαιούνται, εάν τα δικαιούνται και για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να κάνουν την ζωή των αγαπημένων τους, όσο το δυνατό, καλύτερη», ανέφερε ο κ. Αντώνιου.
«Τα νοσοκομεία είναι υποχρεωμένα να ενημερώνουν τους πολίτες, όταν μάλιστα τους ζητούν να φύγουν. Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι οι διαδικασίες του Υπουργείου είναι γνωστές και εφαρμόζονται εδώ και χρόνια», πρόσθεσε.
«Η ανυπαρξία δομών φροντίδας, η παντελής ανυπαρξία κατ’ οίκον βοήθειας στους ηλικιωμένους, και δεν μιλάμε μόνο για νοσηλευτική φροντίδα, μιλάμε για πολλά άλλα τα οποία χρειάζονται οι άνθρωποι αυτοί, είναι κάτι για το οποίο παλεύουμε και φωνάζουμε εδώ και καιρό. Και όλα αυτά δεν εμπίπτουν μόνο στο φάσμα του υπουργείου Υγείας ή του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας. Το Κράτος οφείλει να λάβει αποφάσεις. Η Βουλή οφείλει να προωθήσει την ψήφιση των νομοσχεδίων που εκκρεμούν. Ο χρόνος έληξε. Οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρίες και οι χρόνιοι ασθενείς, δεν μπορούν να μας περιμένουν να αποφασίσουμε. Τους ταλαιπωρούμε και τους εξευτελίζουμε».