Με βάση του τη Λάρνακα και την όμορφη τουρκοκυπριακή συνοικία του Άη Γιάννη, ο Αντώνης Τζιαρρίδης μεταμορφώνει ξεχασμένα αντικείμενα σε σύγχρονα έργα τέχνης. Ο εικαστικός, που συμμετέχει στις δράσεις για την υποψηφιότητα της Λάρνακας για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2030, κατάφερε να ενεργοποιήσει τους κατοίκους της γειτονιάς του μέσα από το Φεστιβάλ Μαντομαχαλart.
-Γιατί επέλεξες την περιοχή του Άη Γιάννη στη Λάρνακα για το στούντιό σου; Έχω γεννηθεί στην περιοχή, μεγάλωσα εδώ, έχω παίξει ατέλειωτες ώρες στους δρόμους και νιώθω ότι είναι μέρος του εαυτού μου. Τελειώνοντας τις σπουδές μου επέλεξα ένα παλιό μπακάλικο, όπου κατά καιρούς φιλοξενήθηκαν διάφορα άλλα επαγγέλματα, για να δημιουργήσω το εργαστήριό μου που μοιράζομαι με τον εικαστικό Σπύρο Αγαθού. Η γειτονιά έχει μεγάλο ενδιαφέρον, έχει μια περίεργη γοητεία και ενέργεια. Παλιά σπίτια με διάφορες αρχιτεκτονικές τάσεις, όμορφες αυλές με πράσινο πλάι στην τουρκοκυπριακή συνοικία με τους στενούς δρόμους μεταξύ της πανέμορφης εκκλησιάς του Αγίου Ιωάννη και του τζαμιού… όλα αυτά δημιουργούν μια μοναδική ατμόσφαιρα σπάνια σε άλλες περιοχές.
-Πώς άρχισε το ενδιαφέρον σου για τα παλιά αντικείμενα που συχνά χρησιμοποιείς στη δουλειά σου; Πάντοτε με έλκυαν τα παλιά αντικείμενα αλλά, αλλά και αντικείμενα κάποτε ξεχασμένα ή που περνούν απαρατήρητα, ακόμα και κακόγουστα σε κάποιες περιπτώσεις. Είναι πράγματα με τα οποία μεγαλώσαμε μαζί και πράγματα που πιθανόν όλοι είχαμε στα σπίτια μας. Έτσι, θέλοντας να τους δώσω μια άλλη φωνή και να τα εντάξω σε σύγχρονες εικαστικές συνθέσεις, άρχισα αυτό τον πειραματισμό που για χρόνια πλέον χαρακτηρίζει τη δουλειά μου.
-Ποιο το σκεπτικό της νέας εικαστικής σου πρότασης με τίτλο Metallaxis που παρουσιάζεις στην Κυπριακή Γωνιά; Αυτό που πραγματικά κάνω είναι ότι μεταλλάσσω, κυριολεκτικά είτε μεταφορικά, τα αντικείμενα που χρησιμοποιώ. Η Γιάννα Τσολάκη, στη κριτική ερμηνεία της για την έκθεσή μου, αναφέρει μεταξύ άλλων: «Πιθανώς οι μεταλλάξεις με τις οποίες καταπιάνεται να καθησυχάζουν πρωτίστως τον ίδιο, αφού εκφράζει τα ανέκφραστα και δίνει φωνή στις άφωνες φιγούρες του. Αυτά τα αφηγήματα έκφρασης, παράλληλα, μεταποιούν και μετακινούν τις φιγούρες του σε μια επίμονη μετατόπιση προς το τώρα, το πιο σύγχρονο, όπου απλόχερα τους δίνεται φωνή ύπαρξης και δικής τους αφήγησης». Είναι μια ενδιαφέρουσα διαδικασία η οποία αρχίζει από την ανάγκη έκφρασης αλλά λειτουργεί κάπως αντίστροφα: Πρώτα βρίσκω τα αντικείμενα και μετά τα μετα-μορφώνω. Προσπαθώ μέσω αυτών να εκφράσω δικούς μου προβληματισμούς και ανησυχίες.
-Στα έργα σου χρησιμοποιείς κυρίως υφάσματα. Πώς επέλεξες αυτό το υλικό; Αγαπώ το ύφασμα με πάθος, θα έλεγα, με μαγεύουν τα καταστήματα και εργαστήρια υφασμάτων. Όλα αρχίσαν από την ράφταινα γιαγιά μου, όμως είναι τρόπος ζωής. Αγοράζω υφάσματα χωρίς ιδιαίτερο λόγο, από τις σπουδές μου ακόμη έτυχε να φτιάξω έργα από υφάσματα. Εργάστηκα και για χρόνια σε μια εταιρία υφασμάτων, άρα είχα αυτή την επαφή για χρόνια. Μέσα από τα υφάσματα και τις κλωστές δημιούργησα φόρμες και σχήματα που, ενώ μπορεί να δείχνουν ότι δίνουν βάρος στα έργα, ταυτόχρονα δημιουργούν μια απαλή και μαλακή ύφη, σχεδόν μοιάζουν ζωντανά στον χώρο.
-Πρόσφατα οργάνωσες το «Μαντομαχαλart» στο πλαίσιο της υποψηφιότητας της Λάρνακας για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2030. Ποιος ήταν ο στόχος του πρότζεκτ; Στόχος του Φεστιβάλ Μαντομαχαλart ήταν η συνάντηση ανθρώπων της γειτονιάς με τον πολιτισμό άλλα και αντίστροφα, πολιτισμός που δημιουργήθηκε και εμπνεύστηκε από τους ανθρώπους της γειτονιάς. Προσωπικότητες, εικόνες και περιστατικά, αναμνήσεις πολλών χρόνων που σήμερα επαναφέρονται ως κάτι εντελώς διαφορετικό. Μέσα από μια άλλη ματιά, έγιναν αφορμές για εικαστικά και πολιτιστικά δρώμενα, αφού ο σκοπός του Φεστιβάλ ήταν η ανάδειξη της ιστορικής συνοικίας του Αγίου Ιωάννη και της κρυμμένης ομορφιάς του, μέσα από τη συνεχή παρουσία των κατοίκων και επισκεπτών, ειδικότερα των νέων.
-Υπήρξε θετική ανταπόκριση από το κοινό; Όντως υπήρξε μεγάλη και πολύ θετική ανταπόκριση. Μαζευτήκαμε στους δρόμους εκατοντάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών. Κόσμος είδε και περπάτησε τη γειτονιά μας για πρώτη φορά – περπατούσαμε κάτω από τον ουρανό, όπως χαρακτηριστικά μου είπε κάποιος από τους επισκέπτες. Μουσική, θέατρο και εικαστικά ζωντάνεψαν τους δρόμους και έβγαλαν ξανά τους κατοίκους βόλτα στην ίδια τους τη γειτονιά.
-Πιστεύεις ότι θα υπάρξει κέρδος για τη Λάρνακα, ακόμη και αν δεν επιλεγεί ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2030; Είναι μεγάλο το κέρδος όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα. Συμβαίνουν παράλληλα πολλά πράγματα στην πόλη που αφορούν τον καθένα, και όλα αφήνουν σίγουρα κάτι όμορφο πίσω, κυρίως όμορφες αναμνήσεις, ειδικά για τους μικρούς. Δημιουργούνται ομάδες, πυρήνες πολιτισμού και γενικά δίνεται ευκαιρία στους ανθρώπους να δραστηριοποιηθούν, να δημιουργήσουν και να εκφραστούν. Ακόμη κι αν η Λάρνακα δεν αναδειχθεί η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2030, το αποτέλεσμα και η προεργασία που έχει γίνει θα αποτελέσει τη βάση για μετέπειτα βήματα.
-Πώς βλέπεις την πολιτιστική ανάπτυξη της Λάρνακας τα τελευταία χρόνια; Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, η Λάρνακα σημειώνει σημαντική πρόοδο στην πολιτιστική της ανάπτυξη, υλοποιώντας πρωτοβουλίες και έργα που ενισχύουν την πολιτιστική ταυτότητα και την καλλιτεχνική δραστηριότητα της πόλης. Από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες είναι η ίδρυση του Οργανισμού «Λάρνακα 2030» με στόχο τη διεκδίκηση του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 2030. Επιπλέον, υλοποιούνται πρωτοβουλίες και ο δήμος Λάρνακας δημιουργεί νέες υποδομές που στοχεύουν στην αναζωογόνηση και στην ενίσχυση του πολιτισμού στην πόλη.
- «Metallaxis», Λάρνακα, Κυπριακή Γωνιά (24621109). Διάρκεια: Μέχρι 5 Απριλίου (Δευτέρα – Παρασκευή 10:00–13:00 & 16:30–19:00, Σάββατο 10:00–13:00). Η έκθεση θα είναι ανοιχτή με την παρουσία του καλλιτέχνη την 25η Μαρτίου και την 1η Απριλίου.
Ελεύθερα 23.3.2025
