Το κρύο υποχωρεί, ο ήλιος μας κλείνει το μάτι, η φύση ανθίζει αλλά μαζί της ανθίζουν και κάποιες ασθένειες που επηρεάζουν μικρούς και μεγάλους. Στην πρώτη γραμμή, την άνοιξη, βρίσκονται βεβαίως οι διάφορες αλλεργίες που προκαλούνται από την ανθοφορία φυτών και δέντρων.
Ωστόσο, τη συγκεκριμένη εποχή του χρόνου εμφανίζονται ή γίνεται πιο έντονη η εμφάνιση κι άλλων παθήσεων, ιογενών και μικροβιακών λοιμώξεων οι οποίες, σε κάποιες περιπτώσεις, μας θέτουν σε κίνδυνο. Τέλος και όσο και αν πολλοί δεν το γνωρίζουν, η άνοιξη έχει και την κατάθλιψη της, ή την ανοιξιάτικη κόπωση, όπως την ονομάζουν κάποιοι ειδικοί. Αδιαμφισβήτητα η άνοιξη είναι η κατ΄εξοχην εποχή των πάσης φύσεως αλλεργιών με την αλλεργική ρινίτιδα να κατέχει την πρώτη θέση.
>Αλλεργίες: Οι αλλεργίες ταλαιπωρούν κάθε άνοιξη εκατομμύρια ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο και οφείλονται κυρίως στις αλλαγές που παρουσιάζονται στο περιβάλλον με κυριότερη την ανθοφορία.
Οι κυριότερες εποχικές αλλεργίες είναι: Εποχική Ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα και αλλεργικό βρογχικό άσθμα. Η αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται με μπούκωμα, καταρροή, φτέρνισμα, κνησμό στη μύτη και τον ουρανίσκο. Στην επιπεφυκίτιδα εκδηλώνεται δακρύρροια, αίσθημα ξένου σώματος, κνησμός και ερεθισμός στα μάτια και φωτοφοβία.
Τα συμπτώματα των αλλεργιών γενικά μπορεί να περιλαμβάνουν φτάρνισμα, φαγούρα στα μάτια, συμφόρηση στο στήθος και καταρροή ή βουλωμένη μύτη, μπούκωμα, βήχα ή και δύσπνοια μέχρι αναφυλαξία, σε πιο σοβαρές καταστάσεις.
Οι αλλεγίες είναι εξίσου ενοχλητικές για τα παιδιά και τους ενήλικες με τα παιδιά να ταλαιπωρούνται περισσότερο αφού εκτίθενται πιο εύκολα στο φυσικό περιβάλλον και δεν μπορούν να τηρήσουν ορθά όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Αναπόφευκτα και λόγω της εναλλαγής των θερμοκρασιών, κατά τη διάρκεια της άνοιξης επηρεάζονται και τα άτομα με διάφορες αναπνευστικές παθήσεις, όπως το άσθμα.
>Άσθμα: Πρόκειται για μια χρόνια ή μακροχρόνια αναπνευστική πάθηση και τα συμπτώματα του μπορεί να οξυνθούν εξαιτίας διαφόρων παραγόντων, μεταξύ των οποίων και τα διάφορα αλλεργιογόνα της άνοιξης. Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολία στην αναπνοή, συριγμό, βήχα, δύσπνοια και σφίξιμο στο στήθος.
>Ιώσεις
Μπορεί να θεωρούμε ότι οι ιώσεις, το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη κλπ εμφανίζονται, κατά κύριο λόγο τον χειμώνα, ωστόσο τα δεδομένα δείχνουν ότι η απειλή εξακολουθεί να υπάρχει και την άνοιξη με κάπως διαφοροποιημένη βεβαίως μορφή.
Σε γενικές γραμμές οι ανοιξιάτικες ιώσεις είναι πιο ήπιες από εκείνες του χειμώνα ενώ μια από τις κλασικές λοιμώξεις της άνοιξης είναι η γαστρεντερίτιδα. Το κρυολόγημα, εμφανίζεται επίσης την άνοιξη, σε επίπεδα όπως εκείνα του Φθινοπώρου αλλά ευτυχώς, η δραστηριότητα της γρίπης βρίσκεται σχεδόν στο τέλος της από τις αρχές Μαρτίου.
Ας δούμε όμως και τις δύο νόσους που έχουν θέσει σε συναγερμό τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες το τελευταίο διάστημα.
Η Κύπρος καταγράφει περιστατικά μηνιγγίτιδας και Ιλαράς. Και οι δύο αυτές νόσοι, αν και εμφανίζονται ολόχρονα, στην περιοχή της Ευρώπης, τα περιστατικά παρουσιάζονται σε πιο αυξημένους αριθμούς στα τέλη του χειμώνα και την άνοιξη. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) άλλωστε έχει προειδοποιήσει από τις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας για την αναμενόμενη αύξηση των περιστατικών Ιλαράς, σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια, κατά τη διάρκεια της άνοιξης. Παρόμοια και τα δεδομένα για την ανεμοβλογιά, και φυσικά η γαστρεντερίτιδα που πάντα αρχίζει να κάνει πιο έντονη την εμφάνιση της, όσο το υδράργυρος ανεβαίνει. Στρεπτόκοκκος, εξάρσεις αναπνευστικών νοσημάτων, όπως το βρογχικό άσθμα επίσης περιλαμβάνονται στο ανοιξιάτικο πλάνο για την Υγεία.
>Ιλαρά: Τα κρούσματα ιλαράς, σύμφωνα με τα καταγεγραμμένα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας δεδομένα, εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης και η νόσος είναι πιο σοβαρή όταν παρουσιάζονται επιπλοκές.
Οφείλεται σε ιό και είναι ένα από τα πιο μεταδοτικά λοιμώδη νοσήματα που υπάρχουν. Ειδική θεραπεία για την ιλαρά δεν υπάρχει παρά μόνο υποστηρικτικά μέτρα, και κάποιες θεραπείες χωρίς ισχυρή τεκμηρίωση για συγκεκριμένες υποομάδες ασθενών.
Στις περισσότερες, αλλά όχι όλες, τις περιπτώσεις η νόσος διαδράμει χωρίς σοβαρές επιπλοκές. Ωστόσο, όταν εμφανίζονται επιπλοκές τότε τα πράγματα γίνονται αρκετά δύσκολα και σε κάποιες περιπτώσεις οι ασθενείς οδηγούνται ακόμα και στον θάνατο. Οι επιπλοκές αφορούν κυρίως το αναπνευστικό και νευρικό σύστημα. Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της δυνητικά σοβαρής αυτής λοίμωξης είναι ο εμβολιασμός, ο οποίος εκτιμάται ότι έχει αποτελεσματικότητα μεγαλύτερη του 95% στους εμβολιασθέντες και για οποιαδήποτε βαρύτητα της νόσου.
>Μηνιγγίτιδα: Στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική η επίπτωση της μηνιγγοκοκκικής νόσου είναι μεγαλύτερη κατά το χειμώνα και την άνοιξη ενώ στην υποσαχάρια ζώνη της Αφρικής η επίπτωση της νόσου κορυφώνεται κατά την περίοδο ξηρασίας (Δεκέμβριο-Ιούνιο).
Η μηνιγγίτιδα είναι η φλεγμονή των μηνίγγων, δηλαδή των προστατευτικών υμένων που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Η φλεγμονή αυτή μπορεί να οφείλεται σε ιούς και βακτήρια συνηθέστερα, μύκητες και παράσιτα σπανιότερα ή σε μη λοιμώδη αίτια, όπως φάρμακα, καρκίνος και αυτοάνοσα νοσήματα, μεταξύ άλλων. Οι συνηθέστερες μορφές μηνιγγίτιδας είναι η ιογενής μηνιγγίτιδα και η βακτηριακή μηνιγγίτιδα. Οι ιογενείς μηνιγγίτιδες στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκαλούν σοβαρά προβλήματα. Από την άλλη όμως, η βακτηριακή μηνιγγίτιδα συνοδευέται με ψηλά ποσοστά θνητότητας αφού ακόμα και με θεραπεία αυτή, φθάνει το 15%. Και στην περίπτωση της μηνιγγίτιδας, η καλύτερη αντιμετώπιση είναι ο εμβολιασμός, και διατίθενται ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για συγκεκριμένους ορότυπους των πιο κοινών βακτηρίων (πνευμονιοκοκκος, μηνιγγιτιδόκοκκος και αιμόφιλος). Την άνοιξη αυξάνονται και τα περιστατικά άλλων νοσημάτων τα οποία ανήκουν στην κατηγορία των «παιδικών ασθενειών».
>Ανεμοβλογία: Η ανεμοβλογιά εμφανίζεται επίσης στα τέλη του χειμώνα και την άνοιξη και οφείλεται σε ιό. Ο ίδιος ιός προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα στους ενήλικες. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων διαφέρει από άτομο σε άτομο και συνήθως τα παιδιά περνούν τη συγκεκριμένη αρρώστια ευκολότερα από ότι οι μεγάλοι. Και στην περίπτωση της ανεμοβλογίας, υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο το οποίο προστατεύει από την αρρώστια σε ποσοστό 80-90%.
Η εαρινή κατάθλιψη
Η κατάθλιψη της άνοιξης δεν είναι τόσο συχνή και οι ειδικοί δεν έχουν ακόμα καταλήξει σε σαφή συμπεράσματα για τις αιτίες που οδηγούν ένα άτομο στην συγκεκριμένη κατάσταση. Είναι όμως υπαρκτή και ταλαιπωρεί κάθε χρόνο μεγάλο αριθμό ανθρώπων ενώ αν και επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες, τα συμπτώματα είναι πιο έντονα στους άνδρες.
Μελέτες έχουν καταδείξει αυξημένα περιστατικά εαρινής κατάθλιψης μεταξύ ατόμων που κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης εποχής του χρόνου ταλαιπωρούνται από τις κοινές αλλεργίες ενώ μερίδα επιστημόνων έχουν συνδέσει τις εναλλαγές στη θερμοκρασία και γενικά τις αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον με την ανάπτυξη καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Παρουσιάζονται επίσης συμπτώματα σε ανθρώπους οι ποίοι δεν αντέχουν τις ψηλές θερμοκρασίες, για αυτό και όπως παρατηρούν οι ειδικοί, άτομα που εμφανίζουν καταθλιπτικά συμπτώματα κατά τη διάρκεια της άνοιξης, συνεχίζουν να ταλαιπωρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Τα συνήθη συμπτώματα είναι: Αυξημένη κόπωση και αδυναμία, άγχος και ερεθισμός, επιθυμία για απομόνωση, μείωση της αυτοεκτίμησης και αλλαγές στον ύπνο.
