Ανάσα ανακούφισης ακούστηκε σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες μετά τη «σούπερ Κυριακή» των εκλογών σε Ρουμανία, Πολωνία και Πορτογαλία.
Τα αποτελέσματα ανέδειξαν κυρίως νίκες για κόμματα της φιλοδυτικής κεντροδεξιάς, όμως πίσω από αυτό το θετικό αφήγημα, η ενίσχυση της ακροδεξιάς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δείχνει μια διαφορετική πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Η δυναμική της ακροδεξιάς αποτυπώθηκε ξεκάθαρα στη Γαλλία, όπου ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο στις βουλευτικές εκλογές. Το κόμμα της ή όποιος επιλεγεί ως προεδρικός υποψήφιος, ενδέχεται να διεκδικήσει με σοβαρές πιθανότητες την προεδρία το 2027. Παρόμοιες εξελίξεις καταγράφονται στην Ιταλία, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο το κόμμα ReformUK του Νάιτζελ Φάρατζ ξεπέρασε τους Συντηρητικούς σε αρκετές περιοχές.
Ρουμανία: Νίκη-έκπληξη για τον Νίκουσορ Νταν
Ανατροπή σημειώθηκε στη Ρουμανία, όπου ο πρώην δήμαρχος Βουκουρεστίου, Νίκουσορ Νταν, κατέκτησε τη νίκη στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, κόντρα στα προγνωστικά. Αντίπαλός του, ο ακροδεξιός Τζόρτζε Σίμιον, είχε προηγηθεί στον πρώτο γύρο. Ο Σίμιον, γνωστός για τις ακραίες θέσεις του, είναι υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζει επιφυλάξεις για την Ε.Ε. και επικρίνει το ΝΑΤΟ, ενώ ζητά τη διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Η συμμετοχή των πολιτών εκτινάχθηκε στον δεύτερο γύρο από 53% σε 65%, καταγράφοντας το υψηλότερο ποσοστό από το 1996, γεγονός που φαίνεται να επηρέασε καταλυτικά το αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με το Politico, καθοριστικό ρόλο έπαιξε η ψήφος των Ρουμάνων του εξωτερικού. Παρότι στον πρώτο γύρο ο Σίμιον συγκέντρωσε 61% εκτός συνόρων (με ένα εκατομμύριο αποδήμους να συμμετέχουν), στον δεύτερο γύρο, με συμμετοχή 1,6 εκατομμυρίων, το ποσοστό του περιορίστηκε στο 56%.
Ο Νταν, σε δηλώσεις του, έκανε λόγο για «πρωτοφανή κινητοποίηση» και ευχαρίστησε «κάθε Ρουμάνο που προσήλθε στις κάλπες». Ιδιαίτερη ώθηση στη νίκη του φέρεται να έδωσε η ουγγρική μειονότητα, καθώς κέρδισε την υποστήριξη του Κριν Αντονέσκου.
Δύο ημέρες μετά την κάλπη, ο Σίμιον αμφισβήτησε τα αποτελέσματα, επικαλούμενος παρεμβάσεις από το εξωτερικό – συγκεκριμένα από τη Γαλλία και τη Μολδαβία – και ανακοίνωσε πως έχει ζητήσει από το Συνταγματικό Δικαστήριο την ακύρωση του δεύτερου γύρου, υποστηρίζοντας ότι δεν προσέφυγε άμεσα, «για να αποφευχθεί ένα λουτρό αίματος».
Πολωνία: Ρευστό πολιτικό σκηνικό
Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Πολωνία ανέδειξε πρώτο τον δήμαρχο Βαρσοβίας, Ράφαλ Τρζασκόφσκι, με ποσοστό 31,4%, αφήνοντας πίσω του με μικρή διαφορά τον Κάρολ Ναβρόκι, υποψήφιο του εθνικιστικού κόμματος PiS, ο οποίος συγκέντρωσε 29,5%.
Η μάχη για τον δεύτερο γύρο αναμένεται σκληρή. Ο Τρζασκόφσκι, που στηρίζεται από τον πρωθυπουργό και πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, χρειάζεται να προσεγγίσει τους ψηφοφόρους της ακροδεξιάς. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι υποστηρικτές του Σλάβομιρ Μέντζεν, που ήρθε τρίτος με 14,8%, και του ακροδεξιού και αντισημίτη Γκρζέγκορζ Μπράουν, που κατετάγη τέταρτος με 6%.
Ο Ναβρόκι έχει ήδη ξεκινήσει την προσπάθεια συσπείρωσης του δεξιού εκλογικού ακροατηρίου, ζητώντας ισχυρή εντολή για να προσφέρει μια «κυρίαρχη, ισχυρή, πλούσια και ασφαλή Πολωνία» στις εκλογές της 1ης Ιουνίου.
Πορτογαλία: Η θεαματική άνοδος του Chega
Στην Πορτογαλία, παρότι η κεντροδεξιά Δημοκρατική Συμμαχία εξασφάλισε την πρώτη θέση με ποσοστό 32,72%, το πραγματικό πολιτικό μήνυμα ήρθε από την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Chega, που συγκέντρωσε 22,56% και αναδείχθηκε τρίτη δύναμη, πίσω από το Σοσιαλιστικό Κόμμα (23,38%).
Το Chega, το οποίο συχνά χαρακτηρίζεται ως η πορτογαλική εκδοχή του Vox της Ισπανίας, κατήγαγε νίκη ακόμη και σε παραδοσιακά προπύργια της Αριστεράς. Ο ηγέτης του κόμματος δήλωσε ότι «ταράξαμε το πολιτικό σύστημα», εκμεταλλευόμενος τη φθορά και την αγανάκτηση των πολιτών απέναντι στα κυρίαρχα κόμματα. Από την ίδρυσή του το 2019, το κόμμα έχει καταφέρει να διατηρεί ένα τέταρτο των εδρών στο κοινοβούλιο.
Παρότι η Δημοκρατική Συμμαχία πανηγυρίζει για την πρωτιά, δεν εξασφαλίζει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο πολιτικών διεργασιών ή αβεβαιότητας.
in.gr
