Ανακοίνωση εξέδωσε το ΑΛΜΑ σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου.
Όπως αναφέρει, «η σημερινή κυβέρνηση, χωρίς ανεξάρτητες μελέτες, με προβληματικές ερμηνείες των παρουσιαζόμενων στοιχείων από τον ΑΔΜΗΕ, και με κύριο επιχείρημα τη γεωπολιτική σημασία του έργου, όχι μόνο δεσμεύτηκε για την πληρωμή των €125εκ., αλλά επίσης ενέπλεξε περαιτέρω την Δημοκρατία σε απρόβλεπτου ύψους υποχρεώσεις στην περίπτωση που το έργο ματαιωθεί λόγω των παρεμβάσεων της Τουρκίας».
Υπογραμμίζει ότι «δεν είναι εικόνα σοβαρής και υπεύθυνης κυβέρνησης αυτή – ο Υπουργός Οικονομικών να διαφωνεί με τον Υπουργό Ενέργειας, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μην αναλαμβάνει την ευθύνη για μια τόσο σημαντική κυβερνητική απόφαση».
Αυτούσια η ανακοίνωση:
Τις τελευταίες μέρες ασκείται πίεση προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για αναγνώριση εξόδων περί τα €300 εκ., τα οποία φέρεται να έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα ο φορέας υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου, ΑΔΜΗΕ. Η τυχόν αναγνώριση τέτοιων εξόδων, σε πρώτη φάση δημιουργεί προϋποθέσεις για την πληρωμή των €125εκ. που άκριτα δεσμεύτηκε η Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη (€ 25 εκ. x 5 χρόνια), με τη συμφωνία των Κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας, τον Σεπτέμβριο του 2024, και, σε δεύτερη φάση, ενισχύει το νομικό υπόβαθρο ώστε ο ΑΔΜΗΕ να απαιτήσει αποζημίωση για όλα τα έξοδα που θα του έχουν αναγνωριστεί, έστω και αν το έργο δεν προχωρήσει και, στο τέλος, ακυρωθεί. Είναι δε προφανές ότι το ποσό των €300εκ. θα αυξάνεται όσο η Κυβέρνηση ροκανίζει το χρόνο χωρίς να παίρνει αποφάσεις.
Δυστυχώς, με τη συμφωνία του Σεπτεμβρίου 2024, δόθηκε έντονα η εικόνα ότι η ΡΑΕΚ ενεργεί κατ’ εντολή της Κυβέρνησης, και όχι ανεξάρτητα όπως θα έπρεπε. Αυτό εντείνει τις ανησυχίες μας.
Θυμίζουμε στους φορολογούμενους πολίτες ότι το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κρήτη, προωθήθηκε από την Κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ, η οποία, όχι μόνο αγνόησε τις προφανείς δυσκολίες που αφορούσαν την οικονομική και γεωπολιτική πτυχή και τα τεχνικά δεδομένα (απόσταση, βάθος πόντισης καλωδίου κλπ), αλλά, επιπλέον, εμπιστεύτηκε την υλοποίηση του έργου σε μια εταιρία έκδηλα ακατάλληλη. Όλα αυτά διερευνώνται σήμερα από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για πιθανή διαφθορά. Υπό διερεύνηση βρίσκεται και η διάθεση των ποσών που είχαν κατά καιρούς δοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για διάφορες μελέτες, όπως και η πράξη πώλησης της «ιδέας» του έργου τον Οκτώβριο 2023, από τον αρχικό φορέα (EuroAsia Inteconnector) στον ΑΔΜΗΕ για περίπου €48 εκ.
Η σημερινή κυβέρνηση, χωρίς ανεξάρτητες μελέτες, με προβληματικές ερμηνείες των παρουσιαζόμενων στοιχείων από τον ΑΔΜΗΕ, και με κύριο επιχείρημα τη γεωπολιτική σημασία του έργου, όχι μόνο δεσμεύτηκε για την πληρωμή των €125εκ., αλλά επίσης ενέπλεξε περαιτέρω την Δημοκρατία σε απρόβλεπτου ύψους υποχρεώσεις στην περίπτωση που το έργο ματαιωθεί λόγω των παρεμβάσεων της Τουρκίας. Παράλληλα, εύλογο προβληματισμό δημιουργεί και η συνεχής περιθωριοποίηση ή υπονόμευση του Υπουργού Οικονομικών ο οποίος, έχοντας υπόψη τις μελέτες βιωσιμότητας που είχαν εκπονηθεί, διαφωνεί έντονα με το έργο. Δεν είναι εικόνα σοβαρής και υπεύθυνης κυβέρνησης αυτή – ο Υπουργός Οικονομικών να διαφωνεί με τον Υπουργό Ενέργειας, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μην αναλαμβάνει την ευθύνη για μια τόσο σημαντική κυβερνητική απόφαση. Τεράστια έργα απαιτούν συγκροτημένες και στέρεες αποφάσεις των αρμοδίων και όχι διπλά ή διφορούμενα μηνύματα. Αυτή η παρατεινόμενη αβεβαιότητα έχει αναπόφευκτο αντίκτυπο και στη σχέση της χώρας μας, αφενός με την Ελλάδα, και αφετέρου με την Ε.Ε., ενώ παράλληλα κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη σοβαρότητα και την επάρκεια του κράτους.
Με γνώμονα την ελαχιστοποίηση των οικονομικών συνεπειών προς τους Κύπριους φορολογούμενους, απαιτείται όπως η Κυβέρνηση και η ΡΑΕΚ, χωρίς άλλη καθυστέρηση, λάβουν αποφάσεις για την τύχη του έργου αφού, η άπρακτη πάροδος του χρόνου, διογκώνει τις αποζημιώσεις που πιθανόν απαιτηθεί να καταβληθούν. Στις αποφάσεις αυτές, θα πρέπει, στη βάση ξεκάθαρων και διαφανών παραμέτρων, να προσμετρηθούν κατάλληλα, αφενός η γεωπολιτική σημασία του έργου και, αφετέρου, η τεχνικοοικονομική του βιωσιμότητα και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι.
Όσον αφορά στην απαίτηση του ΑΔΜΗΕ για αναγνώριση εξόδων πέραν των €82εκ. που έχουν ήδη αναγνωριστεί, σημειώνουμε ότι για το έργο δεν έχει ακόμη ληφθεί η «Τελική Επενδυτική Απόφαση» και, συνεπώς, δεν βλέπουμε πως μπορεί ο ΑΔΜΗΕ να υποστηρίξει ότι έχει εύλογα υποστεί πρόσθετα σημαντικά έξοδα, όπως για την κατασκευή του καλωδίου, λεπτομερείς μελέτες κλπ.
