Υπάρχουν κάποτε μεγάλες αλήθειες, αλήθειες δύσκολες τις οποίες χρειάζεται κάποιος, ένας είναι αρκετός συνήθως, για να τις πει.
Αυτό έγινε και στο Λίβανο, χθες, μετά από την ανάρτηση στο «Χ» του Ουαλίντ Μπααρίνι ενός σουνίτη κεντρώου βουλευτή ο οποίος έσπασε το μεγαλύτερο ταμπού της χώρας: το ζήτημα του Ισραήλ και της αναγνώρισής του.
«Η εξομάλυνση (σ.σ. των σχέσεων με το Ισραήλ) δεν λύνεται με πλειοδοσίες και αλαζονεία. Ναι στην εξομάλυνση αν μας προστατεύει από τις επιθέσεις, ναι στην εξομάλυνση αν θα επιστραφεί η γη μας και διασφαλιστεί ότι δεν θα είναι υπό κατοχή, και ναι στην εξομάλυνση αν δώσει στον Λίβανο την ειρήνη και την ευημερία που μας λείπει εδώ και χρόνια. Ναι στην εξομάλυνση και όχι στην εναντίωση στα αραβικά μονοπάτια, ειδικά σε αυτό του οποίου ηγείται η Σαουδική Αραβία», έγραψε ο βουλευτής.
Το γεγονός και μόνο ότι αυτή η ούτως ή άλλως πρωτοφανής και μέχρι τη συντριβή της Χεζμπολάχ ανήκουστη τοποθέτηση έγινε από μουσουλμάνο βουλευτή, έστω και σουνίτη, πολλαπλασιάζει τη πολιτική της βαρύτητα. Ενδεικτικό είναι άλλωστε πως, κάτω από την ανάρτηση γράφτηκαν αρκετές εκατοντάδες σχόλια, επώνυμα ως επί το πλείστον, η τεράστια πλειονότητα των οποίων μετέφερε ευχαριστίες και συγχαρητήρια στον βουλευτή.
Σε όσους εξέφραζαν θέσεις περί Παλαιστινίων και κατάληψης της Ιερουσαλήμ, ο κόσμος απαντούσε πως αρκετά υπέφερε ο Λίβανος από αυτή την Ιστορία, πως απλώς τους χρησιμοποιεί το Ιράν και πως το παιγνίδι της Χεζμπολάχ και της Τεχεράνης έχει τελειώσει. Κι αυτό πρωτοφανές και επικίνδυνο μέχρι πέρσι το καλοκαίρι και για όσο κρατούσε η παντοδυναμία της σιιτικής τρομοκρατικής οργάνωσης. Χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι τώρα είναι απόλυτα ασφαλές. Κάθε άλλο μάλιστα. Αυτό είναι που δείχνει και τη σημασία της κίνησης.
Σε πολιτικό επίπεδο, η ανάρτηση του Μπααρίνι δεν σχολιάστηκε από τους Χριστιανούς, οι οποίοι αποτελούν σχεδόν το 42% του πληθυσμού και οι οποίοι, βέβαιο είναι πως δεν διαφωνούν στο τεράστιο μέρος τους. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές ούτε οι σιίτες (το 27% του πληθυσμού) είχαν αντιδράσει αλλά από εκεί η απάντηση είναι ζήτημα χρόνου καθώς πολλοί πιστεύουν ότι η ανάρτηση Μπααρίνι ήταν απάντηση και στη δήλωση του εκπροσώπου της Χεζμπολάχ ανήμερα της «Ημέρας της Ιερουσαλήμ» ότι η οργάνωση θα αντισταθεί σε όποια προσπάθεια ομαλοποίησης των σχέσεων με το Ισραήλ.
Oι σουνίτες, επίσης το 27% του πληθυσμού, αντέδρασε αμήχανα στην ανάρτηση αν μη τι άλλο σε πολιτικό επίπεδο, με μερικούς σουνίτες βουλευτές και πολιτικούς να κρατούν αποστάσεις από την τοποθέτηση του Μπααρίνι, άλλους να σημειώνουν πως το έκανε για να κερδίσει τις εντυπώσεις ή την εύνοια της Σαουδικής Αραβίας και τους τελευταίους να υπενθυμίζουν ότι η σαουδαραβική θέση ήταν και παραμένει πως καμία εξομάλυνση σχέσεων με το Ισραήλ δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη δημιουργία Παλαιστινιακού κράτους.
Ωστόσο, το τι λέγεται δημόσια και το τι γίνεται παρασκηνιακά απέχουν και μάλιστα πολύ. Διότι είναι γνωστό πως οι ΗΠΑ πιέζουν έντονα το Λίβανο να εξομαλύνει τις σχέσεις του με το Ισραήλ και να μη χάσει τη μοναδική ευκαιρία που δίδεται τουλάχιστον σ’ αυτό το 70% περίπου να πάρει ξανά τον έλεγχο του μέλλοντός του στα χέρια του. Ιστορικά ο Λίβανος είναι η πιο «κοντινή» στο Ισραήλ χώρα. Η πιο δυτικότροπη, η πιο δημοκρατική, η μοναδική άλλωστε ως επί το πλείστον δημοκρατική αραβική χώρα.
Δεν είναι τυχαίο που, ο Λίβανος αν και έλαβε μέρος στον πρώτο πόλεμο των Αράβων για καταστροφή του Ισραήλ, δεν ενεπλάκη σε όσους ακολούθησαν πάντα με το ίδιο γενοκτονικό πρόσημο κατά των Εβραίων.
Δεν είναι επίσης τυχαίο πως όσες συγκρούσεις προκλήθηκαν αφορούσαν ενέργειες των Παλαιστινίων ή αργότερα της Χεζμπολάχ κατά του Ισραήλ. Το μεγάλο μέρος της χώρας δεν είχε ούτε έχει κάτι να κερδίσει από τη σύγκρουση με το εβραϊκό κράτος. Αντίθετα, σε συνθήκες ειρήνης θα επωφεληθεί άμεσα από την εκπληκτική ανάπτυξη του Ισραήλ σε όλα τα επίπεδα και, λόγω των Χριστιανών, όπως και των μετριοπαθών σουνιτών (των πλείστων της κοινότητας) θα μπορεί να αναπτυχθεί πολύ γρήγορασ και με τη βοήθεια των Αράβων του Κόλπου.
Ο Λίβανος άλλωστε, είχε καταλήξει το 1983 εν μέσω του Εμφυλίου και με τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, στη λεγόμενη Συμφωνία της 17ης Μαΐου η οποία προέβλεπε την αποχώρηση των Ισραηλινών στρατευμάτων τα οποία εισέβαλαν στο Λίβανο τον Ιούνιο του 1982 και την εγκαθίδρυση σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες, ωστόσο, η Συμφωνία κατέρρευσε εννέα μήνες μετά όταν ο έλεγχος της χώρας στην οποία ο Εμφύλιος συνεχιζόταν πέρασε στα χέρια των σιιτών και των Δρούζων.
Αυτό λοιπόν που γίνεται σήμερα είναι μια νέα προσπάθεια, 42 χρόνια μετά να απεμπλακεί ο Λίβανος από τον φαύλο κύκλο της βίας η οποία αλλάζει πρόσωπα και πρωταγωνιστές αλλά συνεχίζεται, σε μια χώρα η οποία δεν έχει κάποιο λόγο να είναι μέρος της βίας αυτής, Δεν πρέπει άλλωστε κανείς να ξεχνά πως η PLO ήταν, κυρίως όχι μόνο, εκείνη που προκάλεσε τον Εμφύλιο (1975-1990) με την προσπάθειά της να δημιουργήσει κράτος εν κράτει. Αυτό, όπως και το γεγονός ότι κατά τη συριακή κατοχή του Λιβάνου το καθεστώς Άσαντ και οι σύμμαχοί του πολιτογράφησαν 150.000 Παλαιστίνιους απάτριδες (αλλά και Σύρους) προκειμένου να αλλοιώνουν όπου μπορούσαν το εκλογικό αποτέλεσμα, δεν έχουν ξεχαστεί καθόλου στο Λίβανο.
Όλων των πιο πάνω λεχθέντων, απαραίτητο είναι να υπογραμμίσει κανείς ότι η επιθυμία για εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ δεν συνιστά και θετική διάθεση από πλευράς των Λιβανέζων. Η τεράστια πλειονότητά τους θα χρειαστεί χρόνια για να ξεχάσει και το ρόλο του ίδιου του Ισραήλ στον Εμφύλιο και διαχρονικά. Το γεγονός ότι το Ισραήλ εισέβαλλε για προστασία της δικής του ασφάλειας, δεν αφορά ιδιαίτερα τους κατοίκους του Λιβάνου, υπό το βάρος των όσων έγιναν σε αυτά τα διαστήματα από το Ισραήλ ή υπό την κάλυψη της απραξίας του.
Το γεγονός ότι αυτή τη φορά το Ισραήλ απάλλαξε εν πολλοίς το Λίβανο από το καρκίνωμα της Χεζμπολάχ, σίγουρα ικανοποιεί την τεράστια πλειονότητα των Λιβανέζων. Θα απαιτηθεί πολλή δουλειά όμως για να κλείσουν οι πληγές του παρελθόντος. Κάτι που θα μπορούσε να επισπεύσει η οικονομική ανοικοδόμηση του Λιβάνου με σαουδαραβικό και πάλι χρήμα αλλά αυτή τη φορά και με Ισραηλινή στήριξη.
Το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία και οι υπόλοιποι Άραβες του Κόλπου πλην του Κατάρ αλλά κυρίως οι ως επί το πλείστον μετριοπαθείς σουνίτες και οι χριστιανοί έχουν κάθε λόγο να θέλουν να προστατέψουν το Λίβανο όχι μόνο από το Ιράν και τους σιίτες συμμάχους του αλλά και από την επιρροή των ισλαμιστών και της Τουρκίας από τη Συρία.
Εύκολο δεν είναι αλλά το παράθυρο ευκαιρίας δεν θα μείνει ανοιχτό για πολύ, αν σκεφτεί κανείς πόσο επιδιώκουν να το κλείσουν οι προαναφερόμενοι και με μια ασταθή κυβέρνηση στη Βηρυτό να βάλλεται συνεχώς.
Ανταποκριτής, Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση ΕΡΤ
