Το έργο του τερματικού αποϋγροποίησης φυσικού αερίου στο Βασιλικό «είναι υλοποιήσιμο, θα πρέπει να ολοκληρωθεί και θα ολοκληρωθεί», τόνισε ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας η οποία συνέχισε την Τρίτη τη συζήτηση του θέματος «Η πορεία υλοποίησης του τερματικού εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην περιοχή Βασιλικού».
Ταυτόχρονα, ο Υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε ότι ο σύμβουλος της ΕΤΥΦΑ για το έργο «εισηγείται σθεναρά (strongly recommends) ότι είναι αδύνατο και επιχειρησιακά επικίνδυνο να προκηρυχθούν αυτή τη στιγμή προσφορές».
Ο κ. Παπαναστασίου απαντούσε σε τοποθέτηση του Προέδρου της Επιτροπής Κυριάκου Χατζηγιάννη, ο οποίος απευθυνόμενος στον Υπουργό είπε ότι «ακολουθείται μια παρελκυστική τακτική με σκοπό και ζητούμενο το έργο αυτό να μην ολοκληρωθεί».
«Δεν μπορεί να επινοήσατε τώρα την Technip – φλομώσαμε από μελέτη σε μελέτη προκειμένου να τεκμηριώνουμε τα βήματα της παρελκυστικής μας τακτικής», πρόσθεσε.
Ο κ. Χατζηγιάννη είπε ότι ανέμεναν σήμερα ότι «θα υπήρχε στοιχειωδώς μια πρόταση στο τραπέζι για να βγούμε από το αδιέξοδο» και πρόσθεσε πως «στο σύνολο της η Κυβέρνηση ακολουθεί την παρελκυστική πολιτική επενδύοντας τον χρόνο γιατί πληρώνει ο καταναλωτής».
«Δεν υπάρχουν πολλές επιλογές αυτή τη στιγμή, διότι το έργο αυτό είναι ημιτελές», είπε ο κ. Παπαναστασίου.
«Έχουμε ένα πλοίο, το οποίο τον επόμενο μήνα πιθανόν να είναι έτοιμο, αφού περάσει και τους τελικούς ελέγχους και όταν το περιουσιακό στοιχείο, το πιο σημαντικό σε αυτό το έργο είναι έτοιμο, θα πρέπει τα υπόλοιπα να ολοκληρωθούν με κάποιον τρόπο ώστε να μπορέσει το πλοίο να δέσει στην προβλήτα για να ξεκινήσει την αεριοποίηση και τη χρήση του φυσικού αερίου στη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στην επιμέρους κατάληξη, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι ο σύμβουλος έργου «εισηγείται σθεναρά (strongly recommends) ότι είναι αδύνατο και επιχειρησιακά επικίνδυνο να προκηρυχθούν αυτή τη στιγμή προσφορές».
Σε σχέση με τις εισηγήσεις του συμβούλου, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι «θα πρέπει να γίνει μία ακόμη μελέτη – μελέτη κενών τα οποία θα εντοπίσουν οποιεσδήποτε αποκλίσεις έχει ο σχεδιασμός από την κατασκευή ή και από υλικά τα οποία έχουν αγοραστεί».
Πρόσθεσε ότι αυτό θα γίνει εφικτό εντός των επόμενων δύο μηνών, το μέγιστο, που θα ολοκληρωθεί αυτή η μελέτη και «θα γνωρίζουμε τα επόμενα βήματα».
«Αν η μελέτη αυτή εμφανίσει σημαντικά θέματα τότε ουσιαστικά θα πρέπει να γίνει το επόμενο βήμα, το οποίο είναι έναν Front-End Engineering Design (FEED), δηλαδή ένας μίνι επανασχεδιασμός ο οποίος θα υποδείξει την πορεία του έργου», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στο καλό σενάριο, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι «εάν δεν εμφανίσει σημαντικά θέματα θα πρέπει άμεσα οι προσφορές και οι όροι των προσφορών, που έχουν ήδη ετοιμαστεί από την ΕΤΥΦΑ και τον σύμβουλο, να βγουν έξω ώστε να ενδιαφερθούν κατασκευαστικές εταιρείες για να ολοκληρώσουν το έργο».
«Ο πιο γρήγορος τρόπος να έρθει φυσικό αέριο στην Κύπρο είναι η ολοκλήρωση του συγκεκριμένου τερματικού», υπογράμμισε ο κ. Παπαναστασίου, μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής.
Αναφερόμενος πιο αναλυτικά για τα δεδομένα ως έχουν σήμερα, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι σε σχέση με αξιολόγηση που ετοίμασε ο σύμβουλος έργου (Technip), ότι καταλήγει στα εξής:
Ανέφερε ότι το πρώτον είναι ότι «ο αρχικός σχεδιασμός για τα επιμέρους έργα που συνθέτουν το τερματικό δεν είναι πλήρης ούτε ικανοποιητικός», ενώ το δεύτερο είναι πως «ο σχεδιασμός αυτός δεν μπορεί να αξιοποιηθεί χωρίς πλήρη επαναξιολόγηση ώστε να εντοπιστούν κενά και αποκλίσεις, ιδιαίτερα για το 50% περίπου του έργου το οποίο έχει ολοκληρωθεί».
Σε αυτό το σημείο, ο Πρόεδρος της Επιτροπής διέκοψε τον Υπουργό θέτοντας το ερώτημα κατά πόσον έχει ενώπιον του προτάσεις για ολοκλήρωση του έργου και έκανε λόγο για γενικότητες, με τον κ. Παπαναστασίου να αναφέρει ότι θα δώσει απαντήσεις, ζητώντας να του δοθεί χρόνος να απαντήσει.
«Παράκληση μου να σεβαστείτε τον Υπουργό ως θεσμό και σαν γνώστη του αντικειμένου» και «να μην φωνάζετε γιατί δεν είμαι μαθητής», πρόσθεσε.
Ο κ. Χατζηγιάννης είπε ότι «δεν είναι μαθήματα ευγενείας που κάνουμε εδώ και ούτε μαθήματα πως αναλύουμε» και «ο κοινοβουλευτικός έλεγχος διεξάγεται στη βάση ερωτήσεων και απαντήσεων».
Συνεχίζοντας στις τοποθετήσεις του, ο Υπουργός Ενέργειας είπε αναφορικά με το τρίτο σημείο του σύμβουλου του έργου, ότι «η λήψη αποφάσεων σήμερα για τα επόμενα βήματα χωρίς λεπτομερή αξιολόγηση του σχεδιασμού και συμπλήρωση των κενών με πρόσθετο σχεδιασμό περιέχει κινδύνους με πιθανή μία νέα αποτυχία».
Ανέφερε πως το τέταρτο είναι πως η επαναξιολόγηση του υφιστάμενου σχεδιασμού κρίνεται «απαραίτητη (strongly recommended)» και πρόσθεσε πως αυτή η εργασία δυνατόν να οδηγήσει σε εντοπισμό κενών και αποκλίσεων μεταξύ σχεδιασμού και κατασκευής.
Σε σχέση με το πέμπτο σημείο της έκθεσης του συμβούλου, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι «σε περίπτωση επιβεβαίωσης των ανησυχιών, δημιουργείται η ανάγκη για νέο σχεδιασμό τύπου FEED ( Front-End Engineering Design), ενώ αναφορικά με το έκτο σημείο, ανέφερε ότι «ως κατάληξη των πιο πάνω ο σύμβουλος έργου πάλι strongly recommend [Σ.Σ. εισηγήθηκε σθενάρα] ότι είναι αδύνατο και επιχειρησιακά άκρως επικίνδυνο να προκηρυχθούν τώρα προσφορές».
Σε σχέση με το έβδομο σημείο, ανέφερε ότι «υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να μην εκδηλωθεί ενδιαφέρον από κατασκευαστικές εταιρείες, λόγω των επιβαρύνσεων του έργου και η βιομηχανία αυτών των κατασκευαστών είναι πολύ περιορισμένη».
Σε σχέση με το 8ο σημείο και τα επόμενα βήματα, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι εντός των επόμενων δύο μηνών το μέγιστο θα γίνει μελέτη ανάλυσης κενών και αποκλίσεων μεταξύ σχεδιασμού και κατασκευών (Gap Analysis).
«Αν το Gap Analysis δεν εμφανίσει σημαντικά θέματα είτε θα προκηρυχθούν προσφορές είτε θα ανατεθούν, αν αυτό καταστεί δυνατόν, τα έργα που εκκρεμούν για ολοκλήρωση», πρόσθεσε.
Είπε ακόμη ότι «αν το Gap Analysis εμφάνιση σοβαρά προβλήματα στον σχεδιασμό, στην ποιότητα κατασκευών, στην ποιότητα υλικών και εξοπλισμού, τότε θα γίνει ένα μίνι FEED, για το οποίο θα απαιτηθούν περίπου πέντε μήνες».
Σε τέτοια περίπτωση, συνέχισε, τα έγγραφα διαγωνισμού που έχουν ετοιμαστεί θα πρέπει να εμπλουτιστούν με βάση τις νέες ανάγκες που προέκυψαν.
Αναφορικά με το ένατο σημείο της μελέτης του συμβούλου του έργου, ο Υπουργός είπε ότι «υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μην υπάρξει ενδιαφέρον από σοβαρούς κατασκευαστές», καθώς το έργο έχει πολλά βαρίδια, τα οποία είναι γνωστά στη βιομηχανία των κατασκευαστών τέτοιων έργων.
Ανέφερε επίσης ότι αν κριθούν ακατάλληλα κάποια υλικά που έχουν αγορασθεί και τα οποία απαιτείται να παραγγελθούν και παίρνει χρόνος για να κατασκευαστούν, αυτά θα προκαλέσουν καθυστερήσεις πέραν των αναμενομένων.
Καταλήγοντας, ο κ. Παπαναστασίου εξέφρασε την ισχυρή πεποίθηση ότι η διαδικασία που ακολουθείται είναι η ορθή και πρόσθεσε ότι «ένα τέτοιο έργο θα πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο για τους λόγους που όλοι γνωρίζουμε, αλλά όταν θα λειτουργήσει θα πρέπει να λειτουργεί με ασφάλεια».
Απαντώντας σε ερώτηση αν έχει λάβει το Υπουργείο ή η ΕΤΥΦΑ επιστολή από την CMC, εκπροσώπων της Κοινοπραξίας που ανέλαβε το έργο στο Βασιλικό, είπε ότι δεν έχουν πάρει «τίποτα απολύτως» σε σχέση με επιστολή που να εισηγείται εξωδικαστική διευθέτηση και ολοκλήρωση του έργου και «το διαβάσαμε από τη συγκεκριμένη ανακοίνωση της εταιρείας».
Ανέφερε ότι η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας έχει πάρει επιστολή από τον ίδιο και «μας έχει απαντήσει και αύριο έχει καλέσει συνάντηση για να συζητηθεί» το θέμα.
Ανέφερε επίσης ότι στην επιστολή του ζητεί «να εξεταστεί το δημόσιο συμφέρον, διότι δημόσιο συμφέρον είναι όταν υπάρχουν μελέτες που προδιαγράφουν σε κάποια επόμενα χρόνια ανεπάρκεια ηλεκτρισμού».
«Η ολοκλήρωση του τερματικού φυσικού αερίου είναι μέρος της επάρκειας ηλεκτρισμού για το λόγο ότι υπάρχει μία μονάδα της ΑΗΚ (η νούμερο 6 – 160 μεγαβάτ) έτοιμη για να λειτουργήσει και υπάρχει και ιδιώτης επενδυτής, ο οποίος αναμένει αφού ξεπεραστούν κάποια άλλα προβλήματα αδειοδοτήσεων και λοιπά να λειτουργήσει μονάδες 260 μεγαβάτ, αφού εισαχθεί το φυσικό αέριο», πρόσθεσε.
Ανέφερε επίσης ότι το τερματικό φυσικού αερίου είναι μέρος της πιθανής ανεπάρκειας ηλεκτρικού ρεύματος, «άρα είναι δημοσίου συμφέροντος».
Αναφορικά με τις υποδομές και συντήρηση, ο Υπουργός Ενέργειας είπε ότι «βρίσκονται σε ένα περιβάλλον θαλάσσιο, οι οποίες μπορεί να φθείρονται, αλλά δεν είναι στο βαθμό που μας ανησυχεί».
Είπε ακόμη ότι οι υπεργολάβοι είναι μέρος της λύσης και μετά που θα ολοκληρωθεί η διαδικασία στους επόμενους μήνες θα παρθεί απόφαση από την ΕΤΥΦΑ πως προχωρά «με τον πιο σύντομο τρόπο και περιμένοντας και τη διαδικασία την οποίαν επικαλεστήκαμε για δημόσιο συμφέρον».
«Το να έχεις στην κατοχή σου το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο, πιστεύω ότι είναι κατόρθωμα όσο και αν προσπαθούμε να το υποβαθμίσουμε», σημείωσε.
Αναφορικά με το κόστος που καταβάλλεται για την πλωτή μονάδα, που βρίσκεται στο εξωτερικό, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι «το πλοίο θα είχε αυτά τα κόστη όπου και να βρισκόταν» και «δεν οφείλεται στο συγκεκριμένο αγκυροβόλιο».
«Το πλοίο πρέπει να δεχτεί τα εξαρτήματά του. Μπαίνουν τώρα που μιλούμε, τελειώνουν τον επόμενο μήνα και γίνεται διαβούλευση με συγκεκριμένο τερματικό, το οποίο θα το δεχτεί για λειτουργία, να υγροποιήσει, αποϋγροποιήσει και να το φέρουμε εκεί που θα πρέπει να πάει», πρόσθεσε.
Επιπλέον, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι οι υπογραφές για το έργο μπήκαν το 2019 και «το 2022 έπρεπε να παραδοθεί και δεν παραδόθηκε και έγιναν πάρα πολλές προσπάθειες και από την προηγούμενη Κυβέρνηση και από την νυν Κυβέρνηση να επαναφέρει σε τάξη το έργο».
«Η πιο γρήγορη επαναφορά του έργου σε τάξη θα ήταν να έρθει ο εργολάβος και να τιμήσει τις υπογραφές που έβαλε», ανέφερε και πρόσθεσε πως ο συγκεκριμένος εργολάβος δεν τις τιμά».
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Υπουργός Ενέργειας είπε ότι το έργο, «έχει βαρίδια, τα οποία κουβαλάει από το παρελθόν» και πρόσθεσε πως «η διαχείριση την οποίαν κάνει η νυν Κυβέρνηση είναι περιορισμός της ζημιάς, αλλά παράλληλα θα πρέπει και το έργο να ολοκληρωθεί για το λόγο ότι σχετίζεται άμεσα με τη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, με την επάρκεια ηλεκτρισμού και επειδή η συμβατική ηλεκτροπαραγωγή είναι εξίσου σημαντική, θα πρέπει να εισαχθεί το φυσικό αέριο το συντομότερο».
Σε σχέση με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου, ο Υπουργός είπε ότι «θα πρέπει να ολοκληρωθεί και αυτή η μελέτη του εντοπισμού των κενών και ο σύμβουλος έργου ανέλαβε την ευθύνη ότι θα μας δώσει με ακρίβεια ένα χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του συγκεκριμένου τερματικού».
«Δεν υπάρχουν πολλές επιλογές αυτή τη στιγμή, διότι το έργο αυτό είναι ημιτελές.
“Έχουμε ένα πλοίο το οποίο τον επόμενο μήνα πιθανόν να είναι έτοιμο, αφού περάσει και τους τελικούς ελέγχους και όταν το περιουσιακό στοιχείο, το πιο σημαντικό σε αυτό το έργο είναι έτοιμο, θα πρέπει τα υπόλοιπα να ολοκληρωθούν με κάποιον τρόπο ώστε να μπορέσει το πλοίο να δέσει στην προβλήτα για να ξεκινήσει την αεριοποίηση και τη χρήση του φυσικού αερίου στη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή», σημείωσε.
Σε παρατήρηση ότι κάποιοι βουλευτές ανέφεραν ότι «δεν σας καίγεται καρφί αν ο κόσμος πληρώνει» και ότι η Κυβέρνηση ακολουθεί παρελκυστική πολιτική για να μην ολοκληρωθεί το έργο, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι τον εξέπληξε αυτή η τοποθέτηση και πρόσθεσε πως «δεν είναι τεκμηριωμένη η συγκεκριμένη τοποθέτηση» και «ζήτησα τεκμήρια».
Ανέφερε ότι απάντησε στην συγκεκριμένη ερώτηση και «τεκμηριωμένα υπέδειξα τις ενέργειες και δράσεις τις οποίες αναλάβαμε από την πρώτη ημέρα, την οποία αναλάβαμε τη διακυβέρνηση».
Σε άλλη παρατήρηση ότι βουλευτής ανέφερε πως θα εκπλαγεί αν κάποιος δεν πάει φυλακή, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι το έργο κουβαλάει βαρίδια τα οποία «διερευνώνται αυτή τη στιγμή και ο τρόπος της κατακύρωσης του έργου, αλλά και άλλα θέματα τα οποία έχει αναλάβει η ευρωπαϊκή εισαγγελία».
Εξάλλου, ο Πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι το αδιέξοδο του Βασιλικού είναι ένα πρόβλημα, για το οποίο «η κυπριακή πολιτεία βιώνει μια περιπέτεια χωρίς ελπίδα φωτός» και «κάποια στιγμή θα οδηγηθούμε προς κάποια κατεύθυνση και θα μας δώσει την άλφα ή τη βήτα λύση».
«Καλέσαμε την Κυβέρνηση να παρουσιάσει σήμερα λύσεις ως προς το διέξοδο από το αδιέξοδο» και «εξακολούθησε κατά τη σημερινή του παρουσία ο Υπουργός να ακολουθεί την ίδια ακριβώς τακτική, να χρησιμοποιεί ημερομηνίες, περιεχόμενα και κείμενα για τα οποία καμία ισχύ δεν έχουν και σκοπό έχουν απλώς να πετύχουν μια εικόνα που δίνει ελπίδα στην κοινωνία ότι θα τους επιλύσει το πρόβλημα», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι για δυόμισι ολόκληρα χρόνια ο Υπουργός «διαχειρίζεται εν ονόματι της Κυβέρνησης αυτό το τεράστιο πρόβλημα και αντί αποτελεσμάτων έχουμε μια διαρκή παρελκυστική τακτική από πλευράς της κυβέρνησης στο να επιταχύνουμε την ολοκλήρωση αυτών των έργων».
«Ακολουθείται σε αυτήν τη χώρα παρελκυστική τακτική, ώστε το έργο αυτό να μην μπορέσει να ολοκληρωθεί», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι «όλες οι συγκλίσεις οι οποίες υπάρχουν, όλα τα σημάδια συνεργασίας τα οποία διαφαίνονται ή δηλώνονται ή εκφράζονται από τους οποιουσδήποτε συντελεστές τα πετάμε στον κάλαθο των αχρήστων και παίρνουμε μόνον ή οδηγούμε τα πράγματα σε μελέτες των μελετών, ούτως ώστε η μελέτη η επόμενη να φέρει κενά, να φέρει παραλείψεις, προκειμένου το έργο να πάρει νέα πορεία».
«Με αυτά τα μυαλά, με αυτόν τον τακτικισμό, με αυτήν την πολιτική διαχείριση φυσικό αέριο η χώρα μας δεν μπορεί να έχει ούτε τα επόμενα 20 χρόνια», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «δεν μπορεί να είμαστε όμηροι σε μια διαχείριση σκοτεινού δωματίου».
Ο κ. Χατζηγιάννης διερωτήθηκε «με ποιο δικαίωμα ο Υπουργός να προκαταλαμβάνει τα αποτελέσματα της έρευνας της και να τα ανακοινώνει και γιατί δεν διατάσσουν πλέον ποινική έρευνα όταν βγαίνει ο Υπουργός και κατηγορεί τους εργολάβους, τους υπεύθυνους διαχειριστές μηχανικούς ότι αυτά τα οποία έχουν κάνει στο πλαίσιο της μέχρι σήμερα υλοποίησης, δεν πληρούν τα στάνταρ ή δεν πληρούν τους όρους των συμβολαίων».
Ανέφερε ότι ο Υπουργός διαχειρίστηκε τις προσφορές με τους δικούς του διορισμένους και στην ΕΤΥΦΑ και στη ΔΕΦΑ και τους εκπροσώπους του Υπουργείου Ενέργειας και να μας λέει ότι δεν υπάρχουν τεχνικά σχέδια και θα προχωρήσουμε να ετοιμαστούν τεχνικά σχέδια».
Αυτό σημαίνει νέος σχεδιασμός του έργου και μιλάμε για άλλες κάποιες δεκαετίες, πρόσθεσε.
Είπε ακόμη ότι υπάρχουν και άλλες παράμετροι της έλευσης φυσικού αερίου στην Κύπρο και πρόσθεσε πως «υπάρχουν ηλεκτρικές διασυνδέσεις με τη δική τους πονεμένη περιπέτεια, υπάρχουν και τα οικόπεδα, υπάρχει και το Ισραήλ, υπάρχει και η Αίγυπτος και υπάρχουν όλοι αυτοί οι συντελεστές που μπορεί να παράξουν φυσικό αέριο ασχέτως σε ποια μορφή και το project αυτό είναι στο επίκεντρο».
Ο κ. Χατζηγιάννης είπε ότι «ακόμα η μελέτη δεν είναι ολοκληρωμένη» και «δεν υπάρχουν μελέτες οι οποίες αποσπασματικά διαρρέουν και δεν υπάρχουν μελέτες οι οποίες δίνονται στον Υπουργό για να τις χρησιμοποιεί όπως θέλει».
ΚΥΠΕ