Αν το δεις από ψηλά μοιάζει με ένα περίεργο γλυπτό φτιαγμένο από κεραμικά πλακάκια, σαν κεραμίδια. Είναι το μουσείο κεραμικής στην πόλη Yixing στην Κίνα σχεδιασμένο από τον Ιάπωνα αρχιτέκτονα Kengo Kuma.
Η πόλη Yixing στην Κίνα ήταν για αιώνες γνωστή για τα εργαστήρια αγγειοπλαστικής που διατηρούσε τροφοδοτώντας την χώρα με κάθε είδους αγγεία, αλλά κυρίως τσαγιέρες φτιαγμένες από ένα χαρακτηριστικό μωβ πηλό. Μέχρι που επήλθε η βιομηχανοποίηση και η παράδοση αυτή, η οποία πάει πίσω έως και μια χιλιετία, χρειάζεται πλέον μουσείο για να συντηρηθεί, αν μη τι άλλο στη μνήμη.
Το εγχείρημα ανέλαβε να υλοποιήσει ο διεθνούς φήμης Ιάπωνας αρχιτέκτονας Kengo Kuma. Ένας αντιστάρ που τα τελευταία χρόνια έγινε σταρ με έργα σε πολλές χώρες του κόσμου. Γνωστός για την αγάπη του στα φυσικά υλικά και στην αποδόμηση των κτηρίων, κινήθηκε στα πλαίσια που χαρακτηρίζουν τη δουλειά του, παντρεύοντας τη χειροτεχνία με την τεχνολογία για να δημιουργήσει ένα μουσειακό χώρο, ο οποίος αν και καταλαμβάνει 3437 τετραγωνικά μέτρα, μοιάζει ανάλαφρος καθώς οι όγκοι του σπάνε δημιουργώντας ανοίγματα σαν σπηλιές που κάνουν την οροφή -η οποία αποτελεί και τον βασικό όγκο- να μοιάζει λες και υπερίπταται πάνω από το έδαφος.
Το έργο εντάσσεται σε ένα γενικό σχέδιο για ανάπλαση της περιοχής με στόχο τη δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου κεραμικής, που θα περιλαμβάνει ατελιέ και εργαστήρια στα απομεινάρια των παροπλισμένων εργοστασίων.
Όπως εξηγεί ο αρχιτέκτονας ο όγκος, που μοιάζει με βουνοκορφές, είναι εμπνευσμένος από το βουνό Shushan, που βρίσκεται κοντά καθώς και από τον «κλίβανο των δράκων», έναν κλίβανο που χρησιμοποιείται συνεχώς εδώ και 600 χρόνια. Ο όγκος «τρυπήθηκε» για να συνδεθεί με τα παρακείμενο εργοστάσιο κεραμικής και το κανάλι, επιτρέποντας στους περαστικούς να το διασχίζουν ενσωματώνοντας έτσι το νέο κτήριο στην τοποθεσία.
Εξωτερικά, ο σκελετός έχει επενδυθεί με 3.600 χειροποίητα κεραμικά πλακάκια σε διάφορους σκούρους και ανοιχτούς καφέ τόνους, παραπέμποντας στις χρωματικές αλλαγές που συντελούνται καθώς τα κεραμικά ψήνονται. Για την κατασκευή τους οι αρχιτέκτονας συνεργάστηκαν με ντόπιους τεχνίτες και κάλεσαν επίσης τα παιδιά της περιοχής να χαράξουν σε μερικά σχέδια, με στόχο οι νεότερες γενιές να εμπλακούν στο έργο και ταυτόχρονα να συνδεθούν με την ιστορία της περιοχής. «Η πρόσοψη έγινε με τρόπο που ο κάθε εμπλεκόμενος να μπορεί να πει “αυτό το έφτιαξα εγώ”. Αυτό είναι σημαντικό για ένα μουσείο τέχνης σε μια περιφερειακή πόλη όπως αυτή», λέει ο Kuma προσθέτοντας: «Αντί να κατασκευάσουμε ένα κτήριο βασισμένο στη βιομηχανική μαζική παραγωγή, εστιάσαμε σκόπιμα σε υλικά και λεπτομέρειες που μεταφέρουν τα σημάδια του χεριού και τη ζεστασιά της χειροτεχνίας». Εξ ου και η επιφάνεια της πρόσοψης είναι σκόπιμα ανώμαλη και το χρώμα αλλάζει ανάλογα με την ώρα και τις εποχές.
Τοξωτά ανοίγματα οδηγούν στο λόμπι και την αίθουσα έκθεσης, έναν χώρο εκδηλώσεων πολλαπλών χρήσεων και ένα καφέ. Μεταξύ αυτών των χώρων υπάρχει μια σειρά από μεγάλους τοξωτούς διαδρόμους επενδυμένους με μπαμπού από όπου οι επισκέπτες έχουν θέα προς το παρακείμενο κανάλι και τα γύρω βιομηχανικά κτίρια.
Οι τοξωτές είσοδοι και τα παράθυρα καθρεφτίζονται σε ρηχές, κυκλικές λιμνούλες, οι πυθμένες των οποίων είναι επενδυμένες με πλακάκια που έχουν απομείνει από τη δημιουργία της πρόσοψης. «Τα κεραμικά πάνελ, που έχουν μια ζεστασιά όπως τα κινέζικα σκεύη τσαγιού και μια ελαφρώς τραχιά υφή των σωματιδίων του πηλού, ενσαρκώνουν την ιστορία και τον πολιτισμό αυτής της πόλης κεραμικής που έχει περάσει πάνω από 1.000 χρόνια», λένε οι αρχιτέκτονες. «Ελπίζουμε όπως ο χώρος ενθαρρύνει τους επισκέπτες να ανακαλύψουν ξανά και να ασχοληθούν με την πλούσια κληρονομιά της αγγειοπλαστικής κουλτούρας του Yixing».
Ελεύθερα 13.4.2025
