Το άσθμα αποτελεί μία από τις πιο διαδεδομένες παθήσεις του αναπνευστικού, επηρεάζοντας περισσότερους από 350 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Σε ορισμένες χώρες το ποσοστό φτάνει το 20%, ενώ στην Ελλάδα εκτιμάται ότι αγγίζει το 8-9%. Αν και πρόκειται για σύγχρονη πρόκληση της δημόσιας υγείας, είναι γνωστό από την αρχαιότητα, με αναφορές από τον 16ο αιώνα π.Χ. σε αιγυπτιακούς παπύρους, αλλά και από τον Όμηρο και τον Ιπποκράτη.
Συμπτώματα και κρίσεις
Το άσθμα συνήθως εκδηλώνεται με βήχα, δύσπνοια, συριγμό και αίσθημα σφιξίματος στο στήθος. Πολλοί ασθενείς ταλαιπωρούνται από νυχτερινές ενοχλήσεις, όπως βήχας ή συρίττουσα αναπνοή, που διαταράσσουν τον ύπνο. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται περιστασιακά ή να επιδεινώνονται ξαφνικά, οδηγώντας σε κρίση που απαιτεί άμεση ιατρική αντιμετώπιση.
Κατηγορίες της νόσου
Όλοι οι τύποι είναι βρογχικοί, παρότι ο όρος «βρογχικό άσθμα» χρησιμοποιείται συχνά λανθασμένα. Ξεχωρίζουν:
- Αλλεργικό άσθμα, το οποίο σχετίζεται με αλλεργικές παθήσεις όπως ρινίτιδα ή έκζεμα και συχνά έχει οικογενειακό ιστορικό.
- Μη αλλεργικό άσθμα, που εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες και πιο συχνά στις γυναίκες.
Σε ορισμένους ασθενείς παρατηρείται μόνιμος περιορισμός ροής αέρα ή ηωσινοφιλική φλεγμονή, ειδικά σε υπέρβαρους.
Παράγοντες που επιδεινώνουν το άσθμα
Συχνές αιτίες έξαρσης είναι τα ακάρεα σκόνης, η γύρη, η μούχλα και το τρίχωμα κατοικίδιων. Επιβαρυντικά δρουν επίσης η ατμοσφαιρική ρύπανση, το κάπνισμα, οι ακραίες θερμοκρασίες, η σωματική άσκηση, ορισμένα φάρμακα (π.χ. ασπιρίνη), αλλά και ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις. Το γενετικό υπόβαθρο καθορίζει την προδιάθεση αλλά και τον τρόπο αντίδρασης του οργανισμού.
Διάγνωση
Κρίσιμη είναι η σπιρομέτρηση, που μετρά τον εισπνεόμενο και εκπνεόμενο αέρα και την ταχύτητα ροής του, βοηθώντας τον γιατρό να διαγνώσει τη νόσο και να παρακολουθήσει την ανταπόκριση στη θεραπεία. Η μαγνητική ή αξονική τομογραφία δεν είναι συνήθως απαραίτητες, εκτός αν πρέπει να αποκλειστούν άλλες παθήσεις.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση είναι εξατομικευμένη, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και τη βαρύτητα. Χρησιμοποιούνται εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά για άμεση ανακούφιση, κορτικοστεροειδή για τον έλεγχο της φλεγμονής και αντιαλλεργικά φάρμακα. Σε σοβαρά περιστατικά, οι βιολογικοί παράγοντες αποτελούν πλέον καινοτόμα επιλογή, προσφέροντας σημαντικό έλεγχο της νόσου και επιτρέποντας στους ασθενείς να ζουν χωρίς περιορισμούς.
ygeiamou.gr
