![](https://i2.wp.com/www.philenews.com/wp-content/uploads/2024/05/halloumi-2-scaled-1.jpg?w=1200&resize=1200,0&ssl=1)
Πρόκληση αποτελεί για το Υπουργείο Εμπορίου, Ενέργειας και Βιομηχανίας (ΥΕΕΒ), να προωθήσει στις αγορές του εξωτερικού τόσο το χαλλούμι ΠΟΠ, όσο και το «κυπριακό λευκό τυρί σχάρας» που θα μπορεί να παράγεται από αγελαδινό κυπριακό γάλα που πιθανό να πλεονάζει μετά την χρήση μεγαλύτερων ποσοτήτων αιγοπρόβειου γάλακτος για την παρασκευή του προϊόντος.
Η Υπηρεσία Εμπορίου ΥΕΕΒ έχει θέσει ως βασική προτεραιότητα της την περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών εγχώριων κυπριακών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του χαλλουμιού, μέσω ενεργειών οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: α) Σχέδια οικονομικής ενίσχυσης για την προβολή και προώθηση τόσο γεωργικών και βιομηχανικών προϊόντων όσο και των υπηρεσιών σε εμπορικές εκθέσεις στο εξωτερικό, β) αξιοποίηση των κυπριακών εμπορικών κέντρων στο εξωτερικό για επαφή των κυπριακών επιχειρήσεων με ξένες επιχειρήσεις και εισαγωγείς για συνεργασία και προώθηση των προϊόντων τους, γ) καταρτισμό μελετών και σχεδίων δράσης για ενίσχυση των εξαγωγών και της προώθησης των κυπριακών προϊόντων.
Σημειώνεται ότι η Υπηρεσία Εμπορίου του ΥΕΕΒ προέβη στη διενέργεια μελέτης για την ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας των τεσσάρων κυριότερων προϊόντων της Κύπρου, συμπεριλαμβανομένου του χαλλουμιού. Η μελέτη καταδεικνύει την ευκαιρία αξιοποίησης της κατοχύρωσης του χαλλουμιού ως ΠΟΠ για την επανατοποθέτηση του προϊόντος στην αγορά ως ένα premium προϊόν (όπως έγινε και στην περίπτωση της φέτας), γεγονός που θα δώσει μία νέα ώθηση στις εξαγωγές με παράλληλη δυνατότητα για αύξηση της τιμής του προϊόντος.
Στα πλαίσια εφαρμογής των πιο πάνω εισηγήσεων σε σχέση με την προώθηση του χαλλουμιού, το ΥΕΕΒ προέβηκε στην αγορά υπηρεσιών για καταρτισμό σχεδίου δράσης / επικοινωνιακής στρατηγικής για προώθηση του παραδοσιακού τυριού της Κύπρου ονομαζόμενου χαλλούμι. Σκοπός αποτελεί η αύξηση της αναγνωρισιμότητας του χαλλουμιού ως αυθεντικού κυπριακού προϊόντος και ο σχεδιασμός καμπάνιας προώθησης και ευαισθητοποίησης της κοινής καταναλωτικής γνώμης στο εξωτερικό ως προς την προέλευση του προϊόντος. Πρόσθετα, στοχεύεται η ανάδειξη της μοναδικότητας, της ποιότητας και της αυθεντικότητας του χαλλουμιού λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τις ιδιαιτερότητες και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σημειώνεται πως οι δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης του προϊόντος και αύξησης των εξαγωγών του σε χώρες της ΕΕ και σε υποσχόμενες αγορές του εξωτερικού είναι μεγάλες, φτάνει η παραγωγή χαλλουμιού να συμμορφωθεί με τις προδιαγραφές ΠΟΠ και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στην αλυσίδα παραγωγής να συνεργαστούν μεταξύ τους, αλλά και με τις αρμόδιες Αρχές του κράτους, προς όφελος του «λευκού χρυσού» της Κύπρου.
Η Υπηρεσία Εμπορίου πραγματοποιεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα συναντήσεις με εμπλεκόμενους φορείς μεταξύ των οποίων, ο Σύνδεσμος Τυροκόμων Κύπρου, το ΚΕΒΕ, αλλά και διάφορα νομικά και φυσικά πρόσωπα τα οποία δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και/ή εξαγωγή/εισαγωγή τυροκομικών προϊόντων με σκοπό την επικαιροποίηση των προωθητικών δράσεων του ΥΕΕΒ, έτσι ώστε αυτές να εξυπηρετούν όσο το δυνατό καλύτερα τους στόχους και τα συμφέροντα των εμπλεκομένων στην αλυσίδα παραγωγής του χαλλουμιού.
Επιπλέον, η Υπηρεσία Εμπορίου βρίσκεται σε συντονισμό με τα εμπορικά κέντρα τα οποία διατηρεί η Κυπριακή Δημοκρατία στις αγορές-στόχους για αξιολόγηση όλων των δεδομένων και διερεύνηση της κάθε αγοράς ξεχωριστά μέσα από συζητήσεις με εισαγωγείς / διανομείς για εντοπισμό των καταλληλότερων μέσων προώθησης και καθορισμό των ανάλογων δράσεων.
Επισημαίνεται ότι κατόπιν, συναντήσεων της Υπηρεσίας Εμπορίου με εκπροσώπους του Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου κατά τα έτη 2023 και 2024, αυτοί εξέφρασαν την επιθυμία όπως οι προωθητικές ενέργειες από πλευράς ΥΕΕΒ επικεντρωθούν στις υφιστάμενες αγορές (κυρίως Ηνωμένο Βασίλειο, ΕΕ και αραβικές χώρες) και στην ανάπτυξη της αγοράς των ΗΠΑ.
Διαφωνία τυροκόμων για προώθηση άλλων τυριών από αγελαδινό γάλα
Ενδιαφέροντα στοιχεία καταγράφονται από την Υπηρεσία Εμπορίου σε σχέση με τη συμφωνία της 22ας Ιουλίου 2022 για πλήρη εφαρμογή της ΠΟΠ Χαλλούμι όπου μεταξύ άλλων συμπεριλήφθηκε πρόνοια για ενίσχυση της προσπάθειας προώθησης και του κυπριακού λευκού τυριού σχάρας. Στη συμφωνία αυτή κατέληξαν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην παρασκευή χαλλουμιού, αγελαδοτρόφοι, αιγοπροβατοτρόφοι και τυροκόμοι ενώ την όλη προσπάθεια ανέλαβε να υλοποιήσει το ΥΕΕΒ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Υπηρεσία Εμπορίου στην προσπάθεια προώθησης άλλων τυριών από αγελαδινό γάλα, σε μεταγενέστερες σχετικές συναντήσεις μεταξύ αρμόδιων κρατικών Αρχών και του Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου, ο δεύτερος τοποθετήθηκε επανειλημμένα αναφέροντας ότι δεν επιθυμεί την προώθηση τέτοιου προϊόντος. Πρώτον, λόγω της μειωμένης ανταγωνιστικότητας του σε σχέση με άλλα τυριά σχάρας που παράγονται από άλλες χώρες και δεύτερον, τέτοιο προϊόν θα ανταγωνίζεται το ίδιο το αυθεντικό χαλλούμι.
Όπως καταδεικνύει η μελέτη για την ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας των τεσσάρων κυριότερων προϊόντων της Κύπρου, η δημιουργία μιας ενιαίας πολιτικής επικοινωνίας και μιας κοινής ταυτότητας σαν ομπρέλα που θα έρθει να αγκαλιάσει και αυτά τα προϊόντα (υφιστάμενα και μελλοντικά), μπορεί να αυξήσει την αξία τους και να συμβάλει στην περαιτέρω προώθησή τους, όπως στην περίπτωση του ιταλικού branding, παράδειγμα στο οποίο παραπέμπει η μελέτη.
Με τον τρόπο αυτό, σημειώνει η Υπηρεσία Εμπορίου, οι παραγωγοί κυπριακού λευκού τυριού θα καταφέρουν να επαναπροωθήσουν / επανατοποθετήσουν το προϊόν τους με τρόπο που θα του προσδίδουν την αξία και την ποιότητα των κυπριακών προϊόντων, ελαχιστοποιώντας τον όποιο αρνητικό αντίκτυπο της μη χρήσης της ονομασίας χαλλούμι επί αυτών.
Διπλασιάστηκαν η αξία και ο όγκος των εξαγωγών
Από το έτος 2017 μέχρι το έτος 2023, η αξία των εξαγωγών χαλλουμιού διπλασιάστηκε, ενώ ο όγκος εξαγωγών κατά την ίδια περίοδο αυξήθηκε κατά περίπου 60%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας σε σχέση με τον όγκο και την αξία των εξαγωγών χαλλουμιού.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Σουηδία είναι διαχρονικά οι μεγαλύτερες αγορές για το χαλλούμι, με την αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου να αποτελεί σχεδόν το 50% των εξαγωγών χαλλουμιού. Ενδεικτικά, οι κυριότερες αγορές για το χαλλούμι το 2023 είναι οι ακόλουθες: 1) Ηνωμένο Βασίλειο, 2) Σουηδία, 3) Αυστραλία, 4) Γερμανία, 5) Ελλάδα, 6) Σαουδική Αραβία, 7) Πολωνία, 8) Δανία, 9) ΗΠΑ, 10) Φινλανδία.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Σύνδεσμος Τυροκόμων Κύπρου (ΣΤΚ) κατά τις συναντήσεις που πραγματοποιεί με το ΥΕΕΒ για θέματα προώθησης / εξαγωγών χαλλουμιού, η μείωση που παρατηρήθηκε στον όγκο εξαγωγών κατά το έτος 2022 οφείλεται, μεταξύ άλλων, στους ακόλουθους παράγοντες:
• Αθέμιτος ανταγωνισμός από τουρκοκυπριακά τυροκομεία τα οποία παράγουν μη πιστοποιημένο και αμφιβόλου ποιότητας προϊόν, με φθηνές πρώτες ύλες εισαγόμενες από την Τουρκία. Σύμφωνα με τον ΣΤΚ, το προϊόν αυτό εξάγεται παράνομα από τα κατεχόμενα μέσω Τουρκίας σε σημαντικές αγορές όπως αυτές των αραβικών χωρών και των ΗΠΑ επιφέροντας σημαντική ζημιά στις νόμιμες κυπριακές επιχειρήσεις.
• Μη χρήση της ονομασίας χαλλούμι σε προϊόντα μη συμμορφούμενα με τις προδιαγραφές ΠΟΠ (π.χ. μπλοκ, μπέργκερ, τσίλι, χωρίς λακτόζη κ.λπ.) και συνεπώς η μη συμπερίληψη τους στις στατιστικές εξαγωγής του χαλλουμιού. Σημειώνεται ότι κατόπιν σχετικών ενεργειών από πλευράς Υπουργείου Γεωργίας, κάποια από τα εν λόγω προϊόντα πλέον δικαιούνται να φέρουν την ονομασία χαλλούμι.
• Ανταγωνισμός από προϊόντα μιμητισμού του χαλλουμιού, τα λεγόμενα τυριά σχάρας (grill cheese), τα οποία διατίθενται σε χαμηλότερες τιμές από το χαλλούμι.