Μέσα στη γενικότερη ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού, ανακύπτει και το ζήτημα της μεταφοράς έδρας από την επαρχία Λευκωσίας στην επαρχία Πάφου. Η μείωση του αριθμού των εδρών στη μία περίπτωση και η αύξηση στην άλλη δεν αποτελεί απλώς θέμα προσθαφαίρεσης αριθμών, αλλά αλλαγή ισορροπιών, η οποία θα επηρεάσει παγκύπρια το εκλογικό αποτέλεσμα και την κατανομή των εδρών.
Από τον αριθμό των εδρών κάθε επαρχίας και τον αριθμό των έγκυρων ψήφων προκύπτει η πράξη για τον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου, δηλαδή του αριθμού ψήφων που απαιτείται ώστε ένα κόμμα να εκλέξει βουλευτή και, αντίστοιχα, του αριθμού ψήφων που χρειάζεται ένας υποψήφιος για να εκλεγεί.
Το εκλογικό μέτρο έχει σημασία και για τη συνέχεια, σε ό,τι αφορά τη δεύτερη κατανομή των εδρών, αλλά και τη β΄ φάση αυτής, γνωστή ως τρίτη κατανομή.
Για παράδειγμα, στις βουλευτικές εκλογές του 2021, στην επαρχία Λευκωσίας καταγράφηκαν 122.347 έγκυρες ψήφοι, οι οποίες διαιρέθηκαν με τις 20 διαθέσιμες έδρες της περιφέρειας. Το αποτέλεσμα ήταν 6.117 ψήφοι, που αντιστοιχούσαν στο εκλογικό μέτρο της πρώτης κατανομής.
Με βάση αυτό το εκλογικό μέτρο, διαιρέθηκε το σύνολο των έγκυρων ψήφων του ΔΗΣΥ στην περιφέρεια Λευκωσίας (31.163), και από την πράξη αυτή το κόμμα εξασφάλισε πέντε έδρες από την πρώτη κατανομή. Το υπόλοιπο των ψήφων κάθε κόμματος μεταφέρεται στη δεύτερη κατανομή, κατά την οποία ολόκληρη η Κύπρος θεωρείται ως ενιαία εκλογική περιφέρεια. Ανάλογα με τις αδιάθετες έδρες κάθε επαρχίας, γίνεται η ανακατανομή στα κόμματα, με βάση το υπόλοιπο των ψήφων τους.
Αντίστοιχα, στην επαρχία Πάφου, όπου υπήρχαν τέσσερις έδρες και 32.268 έγκυρες ψήφοι, το εκλογικό μέτρο ήταν 8.067 ψήφοι. Ο ΔΗΣΥ, που έλαβε 9.650 ψήφους, εξασφάλισε μία έδρα από την πρώτη κατανομή.
Τι θα συμβεί όμως σε περίπτωση που οι έδρες της Λευκωσίας μειωθούν σε 19 και οι έδρες της Πάφου αυξηθούν σε πέντε; Με βάση τα δεδομένα του 2021, το εκλογικό μέτρο στη Λευκωσία αυξάνεται στις 6.438 ψήφους. Αυτό σημαίνει ότι, με τον ίδιο αριθμό ψήφων, ο ΔΗΣΥ δεν θα εξασφάλιζε πέντε αλλά τέσσερις έδρες στην πρώτη κατανομή, και το υπόλοιπο θα μεταφερόταν στη β΄ κατανομή.
Αντίστοιχα, στην επαρχία Πάφου, με πέντε πλέον έδρες και τον ίδιο αριθμό έγκυρων ψήφων, το εκλογικό μέτρο θα μειωνόταν από 8.067 σε 6.459 ψήφους. Ο ΔΗΣΥ, με τις ίδιες ψήφους που έλαβε το 2021, θα εξασφάλιζε και πάλι μία έδρα στην πρώτη κατανομή, ωστόσο το υπόλοιπό του θα ήταν σημαντικά μεγαλύτερο. Το ίδιο ισχύει και για όλα τα υπόλοιπα κόμματα. Συνεπώς, η αλλαγή στον αριθμό των εδρών μίας επαρχίας επηρεάζει την κατανομή των εδρών σε όλες τις επαρχίες.
Βάσει της νομοθεσίας, στη β΄ κατανομή εδρών συμμετέχουν μόνο κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων. Το εκλογικό μέτρο σε αυτή τη φάση υπολογίζεται ως το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των αδιάθετων ψήφων διά του συνόλου των αδιάθετων εδρών. Στη συνέχεια, ο αριθμός των αδιάθετων ψήφων κάθε κόμματος διαιρείται με το εκλογικό μέτρο και προκύπτει ο αριθμός των εδρών που λαμβάνει το κάθε κόμμα στη β΄ κατανομή, αρχίζοντας από την επαρχία όπου το κόμμα διαθέτει το μεγαλύτερο υπόλοιπο ψήφων.
Εάν μετά και τη δεύτερη κατανομή παραμείνουν αδιάθετες έδρες, εφαρμόζεται η διαδικασία της τρίτης κατανομής. Σε αυτή τη φάση, οι έδρες αποδίδονται μία προς μία στο κόμμα ή στον συνασπισμό κομμάτων που διαθέτει το υψηλότερο αχρησιμοποίητο υπόλοιπο από τη δεύτερη κατανομή και παραχωρούνται στους συνδυασμούς των κομμάτων που έχουν ήδη δικαιωθεί εδρών, σύμφωνα με τις προβλέψεις της σχετικής νομοθεσίας.
Σημειώνεται ότι στην τρίτη κατανομή συμμετέχουν μόνο κόμματα που έχουν συγκεντρώσει ποσοστό ψήφων τουλάχιστον 7,2%.
