Με δύο προτάσεις νόμου του ΑΚΕΛ καθώς και μία την οποία κατέθεσε ομάδα βουλευτών άλλων κομμάτων, επιβάλλονται περιορισμοί στην απόκτηση ακίνητης περιουσίας από πολίτες τρίτων χωρών.
Με βάση πρόνοιες των προτάσεων νόμου, οι αλλοδαποί περιορίζονται, εν πολλοίς, στην απόκτηση ενός διαμερίσματος ή μίας οικίας ή και ενός γραφείου.
Περιορισμοί επιβάλλονται και στην απόκτηση ακινήτων από εταιρείες, κάποιες εκ των οποίων αγόραζαν ακίνητα κρυβόμενες πίσω από Κύπριους.
Στη μια εκ των προτάσεων νόμου του ΑΚΕΛ λαμβάνεται πρόνοια ώστε «ο διευθυντής Κτηματολογίου να μη δύναται να αποδεχθεί τη μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας ή την καταχώριση σύμβασης πώλησης ή ανταλλαγής ή εκχώρησης ακίνητης ιδιοκτησίας, στην περίπτωση κατά την οποία εφαρμόζονται οι περιορισμοί που προβλέπονται στο νόμο που αφορά την απόκτηση περιουσίας από αλλοδαπούς».
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την πρόταση νόμου, «οι προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις κρίνονται αναγκαίες προς ενίσχυση του ελέγχου νομιμότητας στην απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς, αλλά και αποτροπή της έμμεσης απόκτησης ακινήτων από αλλοδαπούς μέσω εταιρειών ή σύναψης συμβάσεων εκχώρησης, καθώς και κατοχύρωση της διαφάνειας ως προς την ταυτότητα των πραγματικών δικαιούχων των νομικών προσώπων που αποκτούν ακίνητη ιδιοκτησία στη Δημοκρατία».
Σε δεύτερη πρόταση του ΑΚΕΛ προβλέπονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
1. Διεύρυνση του ορισμού του όρου «εταιρεία ελεγχόμενη από αλλοδαπούς», ώστε να περιλαμβάνει επίσης οποιονδήποτε οργανισμό στον οποίο ο πραγματικός δικαιούχος δυνάμει των διατάξεων του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου είναι αλλοδαπός.
2. Αναθεώρηση των ισχυόντων περιορισμών για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς, ώστε μεταξύ άλλων να διασαφηνιστεί ότι κυπριακή ή/και ευρωπαϊκή εταιρεία ελεγχόμενη από αλλοδαπούς δεν εξαιρείται από τον ορισμό του όρου «αλλοδαπός».
3. Καθορισμός των όρων, περιορισμών, προϋποθέσεων και κριτηρίων που θα ισχύουν σε περίπτωση κτήσης ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς με Κανονισμούς που εκδίδονται δυνάμει του εν λόγω νόμου και κατατίθενται στη Βουλή των Αντιπροσώπων προς έγκριση.
4. Κατάργηση ορισμένων διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας οι οποίες παρουσιάζουν κενά και ερμηνευτικές ασάφειες, ήτοι, μεταξύ άλλων, αυτών που αφορούν την απόκτηση μεγάλης έκτασης γης από αλλοδαπούς.
5. Εισαγωγή πρόνοιας σύμφωνα με την οποία δεν θα απαιτείται άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου σε περίπτωση που η απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπό φυσικό πρόσωπο αφορά την απόκτηση ενός διαμερίσματος ή μίας κατοικίας με εμβαδό μέχρι διακοσίων (200) τετραγωνικών μέτρων, ενός καταστήματος με εμβαδό μέχρι διακοσίων (200) τετραγωνικών μέτρων ή ενός γραφείου με εμβαδό μέχρι τριακοσίων (300) τετραγωνικών μέτρων.
6. Εισαγωγή πρόνοιας, ώστε νομικό πρόσωπο ελεγχόμενο από αλλοδαπούς να δύναται να αποκτήσει, χωρίς άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου, ένα κατάστημα με εμβαδό μέχρι διακοσίων (200) τετραγωνικών μέτρων ή ένα γραφείο με εμβαδό μέχρι τριακοσίων (300) τετραγωνικών μέτρων.
6. Απαγόρευση της απόκτησης από αλλοδαπούς δασικής ή γεωργικής γης και ακίνητης ιδιοκτησίας γειτνιάζουσας με τη γραμμή κατάπαυσης του πυρός ή περιοχή ή/και υποδομές ζωτικής σημασίας.
Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις κρίνονται αναγκαίες, ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματική η εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας στον τομέα της αγοράς ακίνητης ιδιοκτησίας από αλλοδαπούς, αφενός με την κατάργηση διατάξεων που επιτρέπουν την έμμεση απόκτηση ακινήτων από αλλοδαπούς χωρίς άδεια του Υπουργικού Συμβουλίου και αφετέρου εισάγοντας μηχανισμούς και κριτήρια αποτελεσματικού ελέγχου.
Η πρόταση νόμου ομάδας βουλευτών
Στην πρόταση νόμου των βουλευτών άλλων κομμάτων επιβάλλονται περιορισμοί στην απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από φυσικά πρόσωπα τα οποία είναι πολίτες τρίτων χωρών, ώστε να δύνανται να αποκτήσουν μόνο μία κατοικία ή ένα διαμέρισμα, προς ανέγερση ή ανεργεθέντα, επί ενός μόνο οικοπέδου.
Ειδικά για τη συγκεκριμένη πτυχή προνοείται, πως «άδεια που χορηγείται ισχύει για μία μόνο πράξη κτήσης ακίνητης ιδιοκτησίας και δεν μεταβιβάζεται ή επεκτείνεται σε πέραν του ενός ακινήτου, προσώπου ή νομικής οντότητας».
Επίσης, στον «περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου» (όπως αποκαλείται) «εισάγονται περιορισμοί για την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας από νομικά πρόσωπα, κατά τρόπον ώστε: «Να απαιτείται τουλάχιστον το 51% του εκδομένου μετοχικού κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου ή ελέγχου να ανήκει σε πολίτες της Δημοκρατίας ή άλλου κράτους-μέλους ή κράτους συμβαλλόμενου μέρους του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ή σε νομικό πρόσωπο που έχει συσταθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία της Δημοκρατίας ή ενός άλλου κράτους-μέλους και το οποίο έχει την καταστατική του έδρα, την κεντρική διοίκηση ή την κύρια εγκατάστασή του σε κράτος συμβαλλόμενο μέρος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, περιλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Εξάλλου, απαγορεύεται η απόκτηση δασικής ή γεωργικής γης από αλλοδαπούς.
Οι προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις κρίνονται αναγκαίες, με απώτερο στόχο αφενός την αποτροπή του φαινομένου σύστασης κυπριακών εταιρειών και άλλων οργανισμών που κατά βάση δρουν ως διαμεσολαβητές για την αγορά ακίνητης ιδιοκτησίας.
Την πρόταση υπογράφουν οι βουλευτές Ζαχαρίας Κουλίας, Πανίκος Λεωνίδου, Παύλος Μυλωνάς, Χρύσανθος Σαββίδης, Χρίστος Ορφανίδης, Κυριάκος Χατζηγιάννης, Νίκος Σύκας και Μιχάλης Γιακούμης.
