Η παρανομία των σφετεριστών των ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα αποτελεί πηγή πρόκλησης έντασης στο νησί, όπως προκύπτει μέσα από τις σχετικές αναφορές στις δύο εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τις Καλές Υπηρεσίας στο Κυπριακό. Στις εκθέσεις σημειώνεται ότι τα άτομα που «κατηγορούνται ή εμπορεύονται» ελληνοκυπριακές περιουσία το πράττουν «χωρίς την άδεια του ιδιοκτήτη».
Η σημασία της συγκεκριμένης αναφοράς
Ενώ από τη μια ο Γενικός Γραμματέας εντοπίζει μεν ότι προκύπτει ένα ζήτημα που αυξάνει την πολιτική ένταση ένεκα των συλλήψεων, πλην όμως μέσα από το κείμενο είναι εμφανές ότι το ζήτημα προκύπτει ένεκα παράνομων ενεργειών αφού γίνονται «χωρίς την άδεια του ιδιοκτήτη»
Επιπρόσθετα σημαντικό στοιχείο θεωρείται και το ότι μέσα από τη συγκεκριμένη αναφορά θεωρείται δεδομένο ότι οι περιουσίες στα κατεχόμενα ανήκουν σε Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες και όχι σε οποιονδήποτε άλλο.
Που εντοπίζονται στις εκθέσεις
Στην έκθεση του ΓΓ ΟΗΕ για τις δραστηριότητες της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών για την περίοδο που μεσολάβησε από την υιοθέτηση του ψηφίσματος για την ανανέωση της θητείας της δύναμης αναφέρεται κάτω από το κεφάλαιο «Σημαντικές Εξελίξεις», στο τέλος της παραγράφου 4:
- «Οι πολιτικές εντάσεις έχουν αυξηθεί με αφορμή μια σειρά συλλήψεων ατόμων που κατηγορούνται ότι πωλούν ή εμπορεύονται ελληνοκυπριακή περιουσία στο βορρά χωρίς την άδεια του ιδιοκτήτη που την έχει εγκαταλείψει». (Το αγγλικό κείμενο αναφέρει: Political tensions have risen over a spate of arrests of individuals accused of selling or marketing Greek Cypriot property in the north without the dispossessed owner’s permission).
Στην έκθεση για τις Καλές Υπηρεσίες, που αφορά τις εξελίξεις στο Κυπριακό, η σχετική αναφορά εντοπίζεται στην παράγραφο 7 και χρησιμοποιείται το ίδιο λεκτικό:
- «Στην Κύπρο, οι πολιτικές εντάσεις έχουν αυξηθεί με αφορμή μια σειρά συλλήψεων ατόμων που κατηγορούνται ότι πωλούν ή εμπορεύονται περιουσίες στο βορρά χωρίς την άδεια των εκτοπισθέντων ιδιοκτητών τους». (Αγγλικό κείμενο: In Cyprus, political tensions have risen over a spate of arrests of individuals accused of selling or marketing Greek Cypriot property in the north without the dispossessed owners’ permission).
Οι τοποθετήσεις των δύο πλευρών
Στις επιστολές που συνοδεύουν την έκθεση τις Καλές Υπηρεσίας στο Κυπριακό επί του συγκεκριμένου θέματος υπάρχουν αναφορές από τις δύο πλευρές. Ο μεν Τουρκοκύπριος ηγέτης κάνει ρητή αναφορά στις συλλήψεις και εμφανώς επιχειρεί να το εκμεταλλευθεί, ενώ από την άλλη ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρεται στη νομική διάσταση του όλου ζητήματος.
Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης, Νίκος Χριστοδουλίδης, δεν αναφέρεται άμεσα στις συλλήψεις, αλλά τονίζει ότι η «παράνομη εκμετάλλευση ιδιοκτησιών στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου που ανήκουν σε εκτοπισθέντες Ελληνοκύπριους» έχει λάβει νέες διαστάσεις, σε αντίθεση με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου.
«Η παράνομη εκμετάλλευση περιουσιών στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου που ανήκουν σε Ελληνοκύπριους εκτοπισμένους, η οποία έχει λάβει νέες διαστάσεις, κατά παράβαση θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Δικαίου και σχετικών αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Τέτοιες ενέργειες αποτελούν μια ακόμη προσπάθεια παγίωσης του παράνομου τετελεσμένου γεγονότος και περαιτέρω περιορισμού των προοπτικών για λύση».
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης καταδικάζει αυτή την «κλιμακούμενη πολιτική νομικών και πολιτικών απειλών» από την ελληνοκυπριακή ηγεσία, χαρακτηρίζοντάς την ως πολιτικά υποκινούμενη στρατηγική που αποσκοπεί στον εκφοβισμό και την απομόνωση.
- «Οι ενέργειες αυτές, ιδιαίτερα οι συλλήψεις και οι φυλακίσεις, αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης συστηματικής εκστρατείας και πολιτικής της ελληνοκυπριακής ηγεσίας για τον εκφοβισμό των επενδυτών και τη διατάραξη της οικονομικής σταθερότητας του τουρκοκυπριακού λαού».
Σε άλλο σημείο της εκτενούς αναφοράς του ο Ερσίν Τατάρ αναφέρει πως «ο Ελληνοκύπριος ηγέτης δήλωσε ότι οι συλλήψεις θα συνεχιστούν, ενώ ταυτόχρονα ισχυρίστηκε ότι πρόκειται για δικαστική διαδικασία. Η τροποποίηση του ίδιου του ποινικού κώδικα απέδειξε ότι το κίνητρο που υποκινεί ο Ελληνοκύπριος ηγέτης είναι καθαρά πολιτικό».
Αναφέρεται στις περιπτώσεις όπως αυτή του Σιμόν Αϊκούτ και δύο Ούγγρων υπηκόων που καταδικάστηκαν για μεσιτεία πωλήσεων ακινήτων, παρά την ύπαρξη της Επιτροπής Ακίνητης Ιδιοκτησίας (ΕΑΙ) ως αποτελεσματικού ένδικου μέσου.
Άλλες αναφορές για πρόκληση εντάσεων
Στην ίδια παράγραφο (9) που αναφέρεται στο θέμα των σφετεριστών, η έκθεση περιλαμβάνει και αναφορά σχετικά τις εντάσεις που προκαλούνται στα κατεχόμενα ένεκα συγκεκριμένων πολιτικών αποφάσεων:
- «Οι εντάσεις αυξήθηκαν επίσης στο βορρά, με διαμαρτυρίες που κράτησαν εβδομάδες, οι οποίες σχετίζονται με τη νομοθεσία που επιτρέπει τη χρήση μαντίλας στα σχολεία και τις πιθανές επιπτώσεις της στην κοσμικότητας». Σημειώνεται δε ότι αυτές οι εξελίξεις αυτές σημειώνονται προ της διαδικασίας ανάδειξης νέας τουρκοκυπριακής ηγεσίας τον Οκτώβρη.
Απ’ εκεί και πέρα ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών επαναλαμβάνει τις εκθέσεις του όσα και στο παρελθόν είχε καταγράψει ως προς τις δραστηριότητες των δύο πλευρών τόσο πλησίον όσο και εντός της νεκρής ζώνης, αλλά και στο θέμα των Βαρωσίων.
Τι ακολουθεί μετά
Οι δύο εκθέσεις ετοιμάστηκαν από το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών μετά από σχετική εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας για ενημέρωση του σώματος εντός εξαμήνου μετά την υιοθέτηση του τελευταίου ψηφίσματος για ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
- Στις 14 Ιουλίου είναι προγραμματισμένη κλειστή συνεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας κατά τη διάρκεια της οποίας τα μέλη θα ενημερωθούν από τον ειδικό αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, για την κατάσταση επί του εδάφους, στη βάση και των δύο εκθέσεων.
Στην παρούσα φάση δεν προβλέπεται η έκδοση ψηφίσματος από πλευράς Συμβουλίου Ασφαλείας. Μετά την ενημέρωση ενδέχεται να υπάρξει μια δήλωση του προεδρεύοντος του σώματος ή σχετική ανακοίνωση.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας από τον Κόλιν Στιούαρτ θα πραγματοποιηθεί μόλις δύο 24ωρα πριν από τη δεύτερη άτυπη πενταμερή για το Κυπριακό, στις 16 και 17 Ιουλίου.
