ΒΗΡΥΤΟΣ/ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Οι συμφωνίες που υπεγράφησαν σήμερα στο μέγαρο Μπάμπντα, στη Βηρυτό έχουν τόσο ειδική σημασία για την Κύπρο και το Λίβανο αλλά έχουν και ένα ευρύτερο αντίκτυπο για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Σε μια πρώτη ανάλυση των όσων συμφωνήθηκαν σήμερα στη Βηρυτό ανάμεσα στους Προέδρους της Κύπρου και του Λιβάνου καταγράφουμε τα εξής:
1ο Η οριοθέτηση ΑΟΖ: Μετά από παλινδρομήσεις που κράτησαν για 18 χρόνια τελικά προχώρησε η υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης Κυπριακής Δημοκρατίας και Λιβάνου. Η οριοθέτηση δεν χρειαζόταν να εγκριθεί από τη βουλή του Λιβάνου, καθώς την υπέγραψε ο αρμόδιος υπουργός Δημοσίων Έργων και Μεταφορών, Φαγιέζ Ρασάμνι (ο οποίος ηγήθηκε της διαπραγματευτικής ομάδας του Λιβάνου κατά τις συζητήσεις με την Κύπρο), στην παρουσία του Προέδρου της χώρας όπως έπραξε και στην περίπτωση της οριοθέτησης Λιβάνου-Ισραήλ. Η υπογραφή από μέρους του υπουργού σημαίνει πως η συμφωνία δεν χρειάζεται να πάει στη Βουλή για τελική έγκριση και μπαίνει σε ισχύ.
2ο Ηλεκτρική διασύνδεση: Μετά την συμφωνία προχωρούν προς την Παγκόσμια Τράπεζα για την ετοιμασία μελέτης για ηλεκτρική διασύνδεσης ανάμεσα σε Κύπρο και Λίβανο. Στη διάρκεια των συζητήσεων που προηγήθηκαν αυτό που καταγράφηκε σε Λευκωσία και Βηρυτό είναι το ενδιαφέρον από χώρες του Κόλπου για να χρηματοδοτήσουν το έργο. Στις δηλώσεις μετά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι Κύπρος και Λίβανος κατέθεσαν σήμερα αίτημα στην Παγκόσμια Τράπεζα για διεξαγωγή μελέτης βιωσιμότητας για ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Λιβάνου
3ο Οριοθέτηση ΑΟΖ και με Συρία: Η σημερινή εξέλιξη ανοίγει το δρόμο για να προχωρήσουν δύο παράλληλες συζητήσεις από πλευράς Κύπρου και Λιβάνου για οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών με τη Συρία.
4ο Η Γαλάζια Πατρίδα: Οι σημερινές εξελίξεις αλλά και μια πιθανή συμφωνία των δύο χωρών με τη Συρία πλήττει σοβαρά τη τουρκική «Γαλάζια Πατρίδα». Ιδιαίτερο πλήγμα δέχεται τη τουρκική επεκτατική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της συμφωνίας Κύπρου-Λιβάνου εάν ληφθεί υπόψη ότι από το 2007 η Άγκυρα επιτύγχανε μέσω του λιβανικού κοινοβουλίου να μπλοκάρει τη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ.
5ο Στρατιωτική ενίσχυση: Στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων θα ενισχυθούν οι ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου για να μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια της χώρας. Η ενίσχυση θα είναι τόσο από πλευράς Κύπρου όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
6ο Ευρωπαϊκά projects: Μέσα στο πλαίσιο της Μεσογειακής Συμφωνίας που θα ανακοινωθεί στη διάρκειας της Κυπριακής Προεδρίας ΕΕ θα προωθηθούν διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα στο Λίβανο. Στις 23-24 Απριλίου προγραμματίζεται η σύνοδος αρχηγών κρατών της ΕΕ με ηγέτες κρατών της περιοχής, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο.
7ο Συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων: Οι δύο χώρες θα αρχίσουν τη συζήτηση για συμφωνία συνεκμετάλλευσης για ενδεχόμενα κοιτάσματα που μπορεί να επεκτείνονται στις δύο ΑΟΖ.
8ο Αποδέσμευση μισού δισ.: Θα προχωρήσει η αποδέσμευση μισού δισεκατομμυρίου ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς το Λίβανο. Η βοήθεια ύψος ενός δισεκατομμυρίου είχε ανακοινωθεί στη διάρκεια κοινής επίσκεψης του Προέδρου Χριστοδουλίδη με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Λίβανο τον Μάρτιο του 2024.
9ο Κλείνουν συμφωνίες: Η Κύπρος θα αναλάβει προσπάθειες εντός της ΕΕ έτσι ώστε στη διάρκεια της Προεδρίας της να κλείσουν οι διαπραγματεύσεις για τη στρατηγική και τη συνολική συμφωνία Κύπρου και Λιβάνου.
10ο Ο ρόλος των ΗΠΑ: Οι Αμερικανοί εμφανίζονται να είναι υπέρ της συμφωνίας Κύπρου και Λιβάνου καθώς θεωρούν ότι οι εξελίξεις αυτές ενισχύουν τόσο τον ίδιο το Λίβανο όσο και τον Πρόεδρο Αούν, ενώ την ίδια ώρα αποδυναμώνει τη Χεζμπολάχ. Η θετική προσέγγισης της Ουάσιγκτον ανοίγει και το δρόμο για ενδεχόμενο ενεργειακό ενδιαφέρον από αμερικανικές εταιρείες.
